Znaleziono 17574 pozycje w zakresie Wszystkie rodziny.
762763764765[766]767768769770
Orzelscy - Ożegowscy
3. Stanisław, syn Jakuba, występował w latach 1595-1616 (B.), nie żył już w r. 1618 (N. 171 k. 21). Jego żoną była w r. 1602 Anna Pierzchówna (Pirchówna) ze Slantowa, Slantowska, wdowa 1-o v. po Bartłomieju Jeschke (Jeszkaw, Jesthaw) (B.). Byla już wdową po Stanisławie, kiedy w r. 1618 Jakub O., brat jej męża, sprawujący opiekę nad Barbarą, Elżbietą i Magdaleną, młodszymi jej córkami, mianował plenipotentem Wojciecha Kościelskiego (N. 171 k. 21). Ta wdowa w r. 1619 cedowała Zofii Zebrzydowskiej, wdowie po Macieju Smoguleckim, staroście bydgoskim, zapis wyderkafowy na wsi Gogolina w pow. inowrocł., dany zmarłemu mężowi przez starostę (N. 171 k. 382). Zapisała t. r. owej Zofii sumę 8.000 złp. (ib. k. 543), a w r. 1620 uzyskała od Stefana Gębickiego, kasztelana rogozińskiego i starosty nakielskiego, zapis długu 8.000 złp. (P. 1004 k. 690). Kwitowała w r. 1623 Gębickiego z 5.000 zł., pozostałych z powyższej sumy (N. 173 k. 194). Uwolniła w r. 1636 poddanego ze wsi Piścino (G. 80 k. 204). Spośród córek Stanisława i Pierzchówny, Dorota była 1-o v. w r. 1616 żoną Bartłomieja Dąbrowskiego, wdowa w r. 1617, 2-o v. w latach 1618-1632 żona Tomasza Przyłupskiego (Przyłubskiego). Zofia, w latach 1613-1651 żona Wojciecha Kościelskiego, z czasem burgrabiego ziemskiego nakielskiego. Barbara, niezamężna w latach 1616-1617 (B.), wyszła w r. 1618 za Gabriela Gądeckiego, żyła jeszcze w r. 1619. Elżbieta, niezamężna w latach 1616-1620 (B.; P. 1004 k. 933), chyba identyczna z Elżbietą, w r. 1626 żoną Krzysztofa Golemskiego z ziemi dobrzyńskiej. Magdalena, niezamężna w latach 1616-1620 (ib.), w r. 1623 żona Mikołaja z Wybranowa Chlebowskiego, wdowa w latach 1636-1639, nie żyła już w r. 1646.
II. Szymon, syn Stanisława i Rososkiej, mieszkał w r. 1545 w wojew. chełmińskim (B.). Ławnik chełmiński, nie żył już w r. 16000 (Kc. 123 k. 700). Z żony Gertrudy Dorpowskiej (B.) synowie, Łukasz i Bartłomiej.
1. Łukasz, syn Szymona i Dorpowskiej, ławnik ziemski chełmiński 1605 r. (B.), zapisywał w r. 1600 dług 50 zł. Andrzejowi Grudzińskiemu (Kc. 123 k. 700). Żoną jego była w latach 1599-1601 Małgorzata Chodowska, córka Jana z Oporowa Chodowskiego. Synowie, Jakub i Stanisław żyli w r. 1619 (B.).
2. Bartłomiej, syn Szymona i Dorpowskiej, wspomniany w r. 1605 (Z. T. P. 27 s. 45), zapewne idenytyczny z Bartłomiejem, porucznikiem w Inflantach, nie żyąjącym już w r. 1607. Z jego córek, Jadwiga w r. 1607 żona Jana Dorpowskiego, może identyczna z Jadwigą, w r. 1628 żoną Jana Rusinowskiego, miecznika inowrocławskiego, wdową w r. 1630. Katarzyna, w latach 1607-1611 żona Jana Gądeckiego. Dorota, w latach 1607-1611 żona Wojciecha Strzeleckiego, dziedziczka w r. 1608 w Ostromęcku, Reptowie, Izbicy, 2-o v. w latach 1615-1635 żona Piotra Wolskiego, Zofia i Helena, niezamężne w latach 1607-1611, jak również i Elżbieta, potem w r. 1615 żona Macieja Wolskiego. Anna, niezamężna w latach 1607-1619 (B.). Żoną (wdową?) Bartłomieja O-go nazwana w r. 1604 Katarzyna z Lendziczka (!), siostra Mikołaja Chwaliszewskiego (B.). Jaki to ma związek z Bartłomiejem, o którym było wyżej, nie wiem. Zob. tablicę 1,2.
Jan, mąż Zofii Ostrowskiej, córki Stefana, która w r. 1664 sumę 4.000 zł. swego posagu z Cerekwicy i Słębowa cedowała Zofii Pogórskiej, żonie Macieja Ostrowskiego, dziedzica Cerekwicy (Kc. 130 k. 382). Drugą żoną Jana była Katarzyna Kołacka, wdowa 1-o v. po Wojciechu Bobrownickim, która w r. 1671 kwitowała z 400 zł. Macieja Ostrowskiego (Kc. 131 k. 268v). Oboje małżonkowie w r. 1673 wydzierżawili od Wojciecha Jeżewskiego i Anny ze Zbyszewskich, posesorów Laskownicy, wieś tę w p. kcyń. na trzy lata (Kc. 131 k. 387). Jan nie żył już w r. 1693 (P. 1432 k. 413v). Z jego synów zrozdonych z Ostrowskiej, Jakub, mąż Barbary Kleistówny, córki Sebastiana i Marianny Ziółkowskiej, sprzedał w r. 1693 Gałczyno w p. gnieźn. za 5.000 zł. (50.000 zł.?). Konstancji Wilczyńskiej, żonie Piotra Gałęskiego (P. 1432 k. 413v). Stefan, inny syn Jana i Ostrowskiej, w r. 1697 kwitowany był z 1.000 złp. przez Wojciecha Kościelskiego (G. 90 k. 146v). Żeniąc się w r. 1701 z Krystyną Olędzką, córką Andrzeja i Jadwigi Naramowskiej, przed ślubem zapisał jej 2.000 złp. (P. 1140 I k. 149). Podnósłszy w posagu za nią od jej brata Zygmunta Olędzkiego pozostałości z dóbr ojczystych, wynoszące 4.000 złp. i dóbr macierzystych 2.000 złp, owe 6.000 złp. posagu w r. 1711 oprawił jej na poówie swych dóbr (P. 1146 II k. 75v). Oboje małżonkowie, mieszkający w Jarantowicach, wpisani byli 13 IX 1727 r. w Pieraniach do Bractwa (Pieranie, Księga Bracka). Nie wiem, czy ten sam Stefan był w r. 1726 dziedzicem Łagiewnik? (Z. T. P. 44 k. 833).
@tablica
@tablica
Wawrzyniec, syn Jana, kwitował w r. 1699 Jakuba Stawskiego (Kc. 131 k. 145). Nie żył już w r. 1681, kiedy wdowa po nim, Jadwiga Nieniewska, 2-o v. żona Marcina Mężyńskiego, kwitowała Jana Pawłowskiego (I. Kal. 140 k. 342). Nie żyła już w r. 1723 (ib. 163 s. 247). Synem Wawrzyńca i Nieniewskiej był Jan, który w r. 1706, żeniąc się z Agnieszką Modlibowską, córką Franciszka i Teresy Mietlickiej, wdową 1-o v. po Piotrze Wierzbickim, uzyskał od niej 9 III, na krótko przed ślubem, zapis sumy 4.000 złp. (G. 92 k.79; I. Kal. 161 s. 555, 557). Ów Jan w imieniu własnym i żony oraz swego rodzeństwa: Jozefa, Wojciecha, Jana i Zofii, kwitował w r. 1710 braci Rożnowskich (I. Kal. 157 s. 135). Oboje małżonkowie w r. 1723 spisywali wzajemne dożywocie (ib. 163 s. 247). Nie żyła już Agnieszka w r. 1746, kiedy Jan jako jej dożywotnik kwitował Szymona Koszutskiego, dziedzica wsi Gostynie, z rocznej prowizji od sumy 1.000 zł. (ib. 185/189 k. 105).
Jan w r. 1671 roborował pod zakładem 800 zł. kontrakt zawarty z Konstantym i Bogusławem Janem, braćmi O-imi, o których było wyżej (N. 185 k. 127). Wojciech, syn zmarłego Jana, wraz ze swą żoną Katarzyną Święcicką uzyskali w r. 1672 od Marianny Boczkowskiej, wdowy po Stanisławie Rogozińskim, cesję sumy 2.238 zł., zastawnej na częściach wsi Równa, Rubice, Zakrzew w pow. sieradzkim, zaś w r. 1674 scedowali ową sumę Marcinowi Chociszewskiemu (I. Kal. 140 k. 269). Wojciech ten w r. 1673 kwitowł z 500 zł. małżonków, Władysława Gosławskiego i Jadwigę Rosnowską (ib. 133 s. 10). Zofia, w r. 1673 żona Wojciecha Kotlińskiego. Pani Dorota, chrzestna 1 XII 1676 (LB Brody). Jan, nie żyjący już w r. 1691, ojciec Jakuba, chrzestnego 29 VIII 1690 r. (LB Kamieniec), który t. r. od małżonków, Łukasza Cybulskiego i Marianny Stawickiej, kupił za 4.300 zł. Galczyno i Gałczynko p. gnieźn. (P. 1431 k. 544). Spisał w r. 1691 wzajemne dożywocie z żoną Barbarą Kleistówną, córką Sebastiana i Anny Ziólkowskiej, wdową 1-o v. po Stanisławie Radolińskim (P. 1122 VII k. 6). Skwitowany w r. 1692 ze sprawy przez wdowę Mariannę z Stawickich Cybułską (G. 89 s. 221). Oboje małżonkowie byli w r. 1694 (P. 1127 II k. 4). Katarzyna, w latach 1695-1713 żona Wojciecha Jana Ciołka Włostowskiego, dzierżawcy Śniecisk. Jej bratanica rodzona panna Wiktoria, występująca w latach 1712-1713 (P. 285 k. 30; N. 195 s. 15). Antoni, syn Wojciecha, nie żyjącego już w r. 1705, uzyskał w r. 1702 od Adama Radońskiego, podwojewodziego kaliskiego i burgrabiego wieluńskiego, dziedzica Brączyna, zapis 7.000 złp. (Kośc. 308 s. 833). Skwitował Radońskiego w r. 1705 z owej sumy (I. Kal. 157 s. 71). Agnieszka zaślubiła przed 16 VII 1711 r. Jana Dunina (Donin). Ludwika z Swinarskich O-a, córka Gabriela i Marianny Koszutskiej, chrzestna w kwietniu 1718 r. (LB Mórka). Jerzy, nie żyjący już w r. 1721, mąż Ludwiki Skórzewskiej, 2-o v. w latach 1721-1723 żony Jozefa z Konar Malechowskiego, z którym wzajemne dożywocie spisywała w r. 1721 (P. 1184 II k. 12v, 1193 k. 135v). Była w r. 1746 3-o v. żoną Fabiana z Bnina Moszyńskiego (I. Kal. 185/189 k. 121). Pani Marianna, dzierżawczyni Markowa, chrzestna 5 VII 1722 r. (LB Branno). Wpisani do Bractwa w Pieraniach 13 IX 1727 r.: Walenty, kleryk, jezuita, Wawrzyniec, panna Katarzyna, Jan i Bogusław "studenci" (pieranie, Księga Bracka). Jan, mąż Barbary Wróblewskiej, w r. 1730 sprzedał za 1.900 złp. wójtostwo w Gorzycach, wsi arcybiskupów gnieźnieńskich, "sław." Franciszkowi i Katarzynie z Mieleszewiczów Śniadeckim (Kc. 135 k. 265). Jan, mianowany w r. 1732 podczaszym mielnickim (Kc. 137 k. 7). Wawrzyniec, łowczy bydgoski, świadek 19 XI 1740 r. (LC Branno), żył jeszcze w r. 1748 (Z. T. P. 51 k. 187). Ks. Florian, chrzestny 28 VI 1761 r., a świadek 14 II 1762 r. (LB, LC Polanowice). Franciszka, żona Józefa Borzysławskiego, oboje nie żyli w r. 1787. Michał, komornik ("camerarius", więc może szambelan?), zmarł 19 II 1795 r. (Nekr. Franciszkanek Śrem.).
Ostromiecki z Ostromieczyna w p. kośc., wsi dziś nieznanej. Wincenty, w r. 1483 już nie żyjący, kiedy córki jego Katarzyna, żona Andrzeja Czekanowskiego, i panna Anna, dokonywując działów dóbr rodzicielskich z rodzonym stryjem, wzięły całe Ostromieczyno, dają mu połówę Dzierżanowa (P. 1386 k. 183).
Ostroński "ur." Wojciech, mąż Marcjanny, zmarłej w r. 1731, pochowanej w kościele w Dopiewie 30 IV. Ich córka Marianna Barbara Apolonia, ur. w Lusówku, ochrzcz. 19 I 1730 r. (LB, LM Dopiewo). Czy to szlachta?
Ostrorogowie h. Nałęcz, z Ostroroga w p. pozn. Dziersław Grochola z Ostroroga, kasztelan santocki w czasie 1 II 1383-28 IV 1387 r. (Gąs.), miał z żony Brunety syna Sędziwoja.
Sędziwój z Ostroroga, syn Dziersława, chorąży poznański 22 IV 1400 r., starosta międzyrzecki w r. 1403, wojewodą poznańskim został między 12 V a 20 VII 1406 r. Trzykrotnie starosta generalny wielkopolski, występował z tym urzędem 3 III 1411-4 I 1415 r., 19 V 1419-24 X 1426 r., 28 VII 1432-13 II 1434 r. Tenutariusz kościański w r. 1426, starosta brzeski-kujawski w latach 1426-1431. Wraz z synami miał w r. 1438 termin z Brunetą, żoną Piotra Kurowskiego (P. 14 k. 28v, 37). Na rzecz jego i synów w r. 1438 Dobrogost Koleński, kasztelan kamieński, zrzekł się bliższości do Miłostowa i Mnichów w p. pozn. (ib. k. 41v). Umarł w r. 1441 między 19 VII a 28 X, a miał mieć lat 60 (Starowolski). Żoną jego była Barbara, zapewne siostra Josta (Jodoka) Suczki z Wojnowic (P. S. B.; Gąs.). Żyła jeszcze ta Barbara w r. 1411 kiedy toczył z nią sprawę Piotrek Rudnicki (P. 3 k. 158). Synowie: Jan, Stanisław i Dobrogost. Córka Sędka, wydana przed r. 1429 za Ścibora z Borysławic, wojewodę łęczyckiego. Spośród synów, Jan, instalowany 24 X 1412 r. na kanonii gnieźnieńskiej (Korytowski), był w r. 1419 na Uniwersytecie Krakowskim, bez wzmianki o godności duchownej świadował w latach 1424 i 1426 na dokumentach wystawionych przez Sędziwoja O-ga (Kon. Z. 2 k. 230v, 233v). Nazwany w r. 1425 Janem "Grocholą" (P. 8 k. 18), zmarł w r. 1427, pochowany w Sandomierzu w kościele Św. Jakuba, a strenuus miles" na płycie nagrobnej potwierdza porzucenie przezeń drogi duchownej.
I. Stanisław, syn Sędziwoja i zapewne Barbary, na Uniwersytecie Krakowskim w r. 1419, starosta brzeski-kujawski w r. 1432, podstoli kaliski w czasie 23 VII 1432-2 III (26 X?) 1445 r., nazwany w r. 1438 podkomorzym poznańskim, nie utrzymał się jednak na tym urzędzie, kasztelan międzyrzecki w czasie 29 IV 1445-18 XI 1449 r., na przełomie lat 1449 i 1450 postąpił na kasztelanię gnieźnieńską, na której widzimy go już 2 II 1450 r. W r. 1453, między 3 I a 30 VI dostał wojewódstwo kaliskie, zaś w r. 1475, między 30 V a 3 VII, wojewódstwo poznańskie (P. S. B.; Gąs.). Stanisław "Frank", dziedzic z Ostroroga, zeznawał w r. 1425 (P. 8 k. 18). Pozywany w r. 1443 przez Jana Ratajskiego (Kośc. 17 s. 360), t. r. wspólnie z bratem pozywał Annę i Małgorzatę, córki Bartosza z Tarnowa (Py. 10 k. 45v). Obaj bracia w r. 1444 dokonali podziału dóbr z Marcinem i Janem, braćmi z Zajączkowa, biorąc wsie Strych, Świnary i części Dzierząźni (P. 1379 k. 14). Stanisław od Wincentego i Piotra, braci z Ordzina, kupił w r. 1444 za 100 grz. trzy łany w Przyborowie (P. 1379 k. 79v). Obaj bracia, niedzielni, na Dobrojewie w p. pozn. w r. 1445 zapisali czynsz roczny od sumy 120 grz. ks. Maciejowi, plebanowi w Chrzypsku (P. 1379 k. 83). Stanisław, w r. 1445 pozwany przez Jana, Piotra i Wojciecha, braci z Bnina (P. 15 k. 116) i t. r. pozywał swego brata Dobrogosta (ib. k. 130v). Obaj bracia od panny Małgorzaty, córki zmarłego Dziersława Smołki z Łagowca, w r. 1446 kupili za 200 grz. połowę wsi Łag i Myśliszewo w p. pozn. (P. 1379 k. 156v), zaś w r. 1447 ci dwaj dziedzice Ostroroga mieli sprawę z Wawrzyńcem, Peregrynem i Bartoszem, dziedzicami z Brodów (P. 17 k. 7v). Żoną Stanisława była Barbara z Czyżowa, Czyżowska (MRPSum. II 1172). Była nią niewątpliwie już w latach czterdziestych, skoro zrodzony z niej syn Jan był w r. 1450 już na studiach. Drugiej swej żonie Beacie Stanisław w r. 1449 oprawił posag 400 grz. na połowie miasta Międzychód, na całej wsi Strych, na połówach wsi Nowawieś, Dzięcielino, Michocino oraz na całych wsiach Tuczęp i Mnichy w p. pozn. (P. 1380 k. 61v). Była to Beata z Bystrzycy Lubelskiej, zapewne córka Jakuba z Kobylan i Wichny z Bogumiłowic (P. S. B.). Dostał wiecznością 2 IX 1452 r. dwadzieścia łanów z lasu królewskiego Mików, koło swoich wsi Otoczna i Sędziwojewo (MRPSum. I 164). Uzyskał 4 VII 1454 r. zwrot lasu "Babska" wraz z "przylaskami" oraz wieś Grunowo z polami wsi Marnoldt (?) pow. nakiel., które zmarły Sędziwój z Szubina, wojewoda kaliski, zastawił był Zakonowi Krzyżackiemu (ib. 229). Wieś Chrostowo w p. kośc. w r. 1462 dał wyderkafem "szl." Jędrzychowi (P. 1384 k. 123). Przeprowadził w r. 1462 z Piotrem z Gaju kasztelanem kaliskim, podział pomiędzy nich jezior, stawów i strumyków należących do ich części miasta Międzychód (P. 1384 k. 144). Wszeradowo w p. kcyń w r. 1462 dał Przecławowi z Potulic, kasztelanowi rogozińskiemu, biorąc w zamian połowę Sułaszewa w p. kcyń. i dopłatę 1.000 zł. węg. (P. 1384 k. 151). Nie umiem tego pogodzić z aktem wpisanym bezpośrednio po powyższym, mocą którego Wszeradowo sprzedał za połowę Sułaszewa i dopłatę 1.000 zł. węg. Andrzejowi z Grudny! (ib.). Pozwany w r. 1464 przez bratanka Dobrogosta ze Lwowa, nie stanął również t. r. pozwany przez Jana Baranowskiego z racji miasta Międzychodu oraz wsi: Wielawieś,. dzięcielino, Bartodzieje i Radgoszcz (P. 19 k. 34v). Dziedzic w Ostrorogu, Kluczewie, Wielimie, Dobrujewie, Wierzchucinie Chojnie, w r. 1764 zeznał Tomkowi z Śrzemu 100 grz., za które był mu poręczył za zmarłego Fabiana z Bukowca (P. 19 k. 37v). Miasto Stobnicę oraz wsie Brączewo i Podlesie oraz czwartą część Bedlina w r. 1465 w sumie 1.000 zł. węg. sprzedał wyderkafem Katarzynie, żonie Władysława z Domaborza, starosty nakielskiego (P. 19 k. 87). Połowę wsi Mościejewo w p. pozn. w r. 1465 kupił za 1.000 grz. od Jana z Lubosza, tenutariusza w Międzyrzeczu (P. 1384 k. 204v), a jednocześnie od Sędziwoja z Grodziska nabył jego prawa do połowy Mościejewa, pozyskane w sumie 800 zł. węg. (ib.). Wymienił w r. 1466 z Sędziwojem niegdy Grodziskim całe swe wsie Tuczamp, Miłostowo, Gralewo, Mnichy z dopłatą 1.000 grz., na połowę miasta Grodziska z połową przedmieść oraz na całe wsie: Kobylniki, Zdrój, Kąkolewo p. kośc. (P. 1383 k. 290v). Mościejewo w p. poan. w r. 1467 sprzedał za 900 grz. Piotrowi niegdy z Lubosza, bratankowi Sędziwoja z Tuczampu (P. 1384 k. 245v). Synów zmarłego Sędziwoja Grodzickiego z Tuczampu, Jana, Stanisława, Marcina i Macieja, pozywał w r. 1470, ale mu nie stanęli (P. 20 k. 53v, 66v). Wspólnie z bratem Dobrogostem w r. 1472 kupili za 20 grz. od Hinczi i Jurgi, braci z Blumweltu brzegi rzeki Kamionka położone koło tej wsi w p. człuchów., dając im ponadto łąkę zw. Małą łąką w swym dziedzicznym Gronowie (MRPSum. I 922). Stanisław dostał za swe służby 28 X 1473 r. sumę 300 grz. zabezpieczoną na połowie poboru dwóch groszy z Wielkopolski, uiszczonego przez Jana Grylewskiego, pisarza i poborcę (ib. 1066). Od Mikołaja Gorazdowskiego w r. 1473 kupił za 700 grz. Gunice w p. pyzdr. (ib. 1011). Od "szl." Katarzyny, żony Jakuba, mieszczanina poznańskiego, w r. 1474 dostał części miasta Mrocza oraz wsi Wielkie Wałdowo i Małe Wałdówko w p. nakiel., należne jej prawem bliższości po atarzynie, wdowie po Janie Krasce, cześniku kaliskim (P. 1382 s. 156). Inne części tychże dóbr, pochodzące z tegoż spadku, dostał t. r. od Barbary z Przybychowa, wdowy po Wawrzyńcu z Przybychowa (ib. s. 164). Obaj z bratem Dobrogostem w r. 1476 uzyskali intromisję do dóbr Andrzeja i Aleksandra, braci z Gaju, t. j. do wsi: Gaj, Klączyno, Stramice, Międzychód oraz wsi przyległych do miasta Międzychodu: Wielawski, Miechcina, Dzięcielina, przysądzonych w sumie 500 zł. węg., które winien był uiścić Stanisławowi i Dobrogostowi brat Andrzeja i Aleksandra, ks. Wojciech z Gaju, kustosz gnieźnieński, wspólnie braćmi (P. 21 k. 51v). Stanisław t. r. pozywał o 1.000 zł. węg. Wawrzyńca z Szewców (P. 855 k. 32v). Połowę Wierzcharzewa w p. pozn. wraz z Małymi Sokolnikami zastawił wyderkafem za 500 grz. Janowi Borzysławskiemu (P. 1383 k. 3v). Umarł między 16 XI 1476 r. a 3 V 1477 (P. S. B.; Gąs. ). Syn Jan. Córka Burneta, żona Stanisława Siekowskiego, nie żyjącego już w r. 1489, i Beata, ksieni klarysek gnieźnieńskich, która w r. 1491 miała sprawy z Anną, żoną Macieja Rzągnowskiego, i z Michałem Rzągnowskim (G. 15 k. 79v, 80), zaś w r. 1494 trzecią część dóbr odziedziczonych po Janie z Czyżowa wraz z dwiema innymi częściami tych dóbr cedowała Stanisławowi z Ostroroga w zamian za zapis 1.000 grz. długu (P. 1388 k. 49v).
Jan, syn Stanisława i Barbary z Czyżowa, był już 12 X 1465 r. kasztelanem międzyrzeckim, a chyba pozostawał jeszcze na tym urzędzie i 16 VI 1472 r. a dopiero potem zrezygnował. Kasztelanem poznańskim został przed 16 V 1774 r., awansował między 16 X 1500 a 8 I 1501 r. na wojewodę poznańskiego. Starostą generalnym wielkopolskim był w okresie 17 X 1493 - 23 X 1498 r. (Gąs.). Pisarz polityczny, zdobył doktorat obojga praw w r. 1459 w Bolonii i tego tutułu naukowego używał potem nader często, a jedna z wsi w jego dobrach, nazwana Doktorowem, świadczy dowodnie jak wysoko cenił ów tytuł, w Polsce w tym środowisku społecznym wtedy zgoła wyjątkowy. Pierwszą jego żoną była w r. 1645 Helena, córka Wacława ks. raciborskiego, dziedziczka części Pamiątkowa w p. pozn. (P. 19 k. 89v, 102v). On sam był dziedzicem miasta Ostroroga, Stobnicy, Bronczyna, Podlesia, Będlina (ib. k. 231, 20 k. 8). Od Szymona, dziedzica w Pomorzanowicach w r. 1476 kupił za 100 kop. gr. trzy łany osiadłe w Pomorzanowicach w p. gnieźn. (P. 1386 k. 63v). Na wykupienie z jego rąk Grunowa i Marienfeldu dostał 13 VI 1478 r. konsens Mikołaj z Kościelca (MRPSum. I 1459). Wzywał w r. 1478 Wawrzyńca, syna zmarłego Gotarda z Szewców, do uiszczenia 1.000 zł węg. (P. 855 k. 65v). Miał w r. 1479 sprawę o kopce graniczne z ks. Urielem, biskupem poznańskim, i Mikołajem, braćmi z Górki (P. 21 k. 70). Od Katarzyny, wdowy po Władysławie z Damaborza, kasztelanie i staroście nakielskim, kupił w r. 1481 za 1.000 złp jej części miasta Koźminka oraz wsie: Złotniki, Chodupki, Przedpełki, Slaniki (?) oraz ósmą część Dębska w p. kal. (P. 1386 k. 137v). Dziedzic w r. 1481 wsi: Wojnowice, Łagwy, Szewce (P. 21 k. 115v). Od Przecława Potulickiego, kasztelana rogozińskiego, w r. 1482 kupił za 1.000 grz. wsie Smołki, Nakwasino, Osuchowo w p. kal. (P. 1386 k. 155). Turostowo w p. gnieźn. w r. 1484 (lub przed tą datą) zastawił Adamowi Wronczyńskiemu (P. 1387 k. 7, 31v). Wspólnie z bratem stryjecznym Dobrogostem Lwowskim, kasztelanem międzyrzeckim, miał w r. 1485 sprawę z Tomickimi, synami zmarłego Mikołaja, chorążego poznańskiego, o miasto Brodcze (dziś Brójce) w p. pozn. (P. 22 k. 6). Barbarze Szwyrczowej, mieszczce krakowskiej, zastawił za 222 zł węg. wieś Kargów w ziemi sandomierskiej, a w r. 1486 córce jej Barbarze Phirszolthowej pozwolono trzymać zastawem ową wieś (MRPSum. I 1832). Od "opatrzn." Jakuba Prusza (Prusch, Prusth), kuśnierza poznańskiego, w r. 1488 kupił za 300 grz. wieś Nosalewo w p. pozn. (P. 1387 k. 98, 99). Od siostry swej żony, Katarzyny ks. raciborskiej, wdowy po Władysławie z Danaborza, kasztelanie i staroście nakielskim, w r. 1488 kupił za 600 grz. połowę wsi Turostowo (P. 1387 k. 99). Jako opiekun siostrzeńca Sędziwoja Siekowskiego i jego siostry, w r. 1489 zapisał 100 grz. długu Pelegrynowi Kurskiemu (Kośc. 228 k. 73). Od Jana ze Stojkowa niegdy Bienińskiego w r. 1493 kupił za 1.400 zł węg. Bienino w p. pozn. (MRPSum. II 219). Pozwany t. r. przez pannę Jadwigę, córkę Andrzeja Wilkowskiego z Polskiego Wilkowa, o część w Szewcach, spadłą po jej wuju Wawrzyńcu "Gotardku" Wojnowskim (P. 23 k. 80v) i t. r. pozwany przez tęż Jadwigę o bezprawne "wdarcie się" do jej czwartej części w Wojnowicach i Łagwach dziedziczonych po tymże Wawrzyńcu (ib. k. 118v), zaś przez Dobkę, żonę Stefana Gruszczyńskiego, a siostę tego Wawrzyńca, o jej piątą część w tych wsiach (ib. k. 141). Trzy łany osiadłe w Pomorzanowicach p. gnieźn. w r. 1497 sprzedał za 100 zł węg. Wojciechowi Dąbrowskiemu z Pomorzanowic (G. 23 k. 45). Drugiej swej żonie, Dorocie z Wrześni, w r. 1494 dał dożywotnio połowę miasta z połowami wsi: Michocino, Dzięcielino, Wielawieś oraz całe wsie Strych i Świniary w p. pozn., Sołeczna i Gunice w p. pyzdr. (P. 1383 k. 36; MRPSum. II 429). On i jego syn Władysław (Wacław!) zostali 9 V 1497 r. i znowu 16 V 1498 r. zwolnieni od uczestniczenia w wyprawach wojennych (MRPSum. II 717, 1214). Zrodzonej z drugiej żony córce Poliksenie w r. 1498 zapisał na dobrach swych: Wojnowice, Łagwy i Szewce w powiatach pozn. i kośc. sumę 3.000 zł (ib. 1254). Żonie dał w r. 1498 dożywocie tenuty królewskiej Stobnica z wsiami: Klapicze, Białoboże, Sklanów, Kargów, Kargowska Wola, Kąty, Wola i Wolica w ziemi sandomierskiej, oraz dóbr dziedzicznych Topola w p. kon., Gunice i Sołeczna w p. gnieźn. (ib. 1253). Był w r. 1498 po matce dziedzicem Czyżowa w pow. sandomierskim, Zdziechowic w pow. urzędowskim, Działoszyc z Chmielowem w pow. ksiąskim (ib. 1172). Po śmierci swego krewnego, Jana Czyżowskiego, przeprowadzał 15 IV 1499 r. z Hieronimem Zakliką z Międzygórza podział odziedziczonych po zmarłym dóbr. Wziął połowę miasta Działoszyce, folwarku Chmielów, wsie: Jakubowice, Syszczyce, Parszywka, Wola, Jastrzębniki, Niewiatrowice, Dziekanowice, Ujazdowice, Słupów, Pirocice, Irzykowice, Szczodrkowice, dom z ogrodem na Kazimierzu w Krakowie i sadzawkę rybną na Rudawie. Zaś z dóbr królewskich: miasto Stobnica, wsie Białoboże, Kargów, Klampicze, Szczklanów, Wolica, Wola i Kąty w ziemi sandomierskiej (ib. 1365). W trzy dni potem 18 IV 1499 r. od Hieronima Zakliki kupił za 4.000 zł węg. jego połowę Działoszyc i Rataje w p. pozn., a 12 V 1499 r. Ambrożemu Pampowskiemu, wojewodzie sieradzkiemu, dany został konsens na wykupienie od O-a tych dóbr (ib. 1402). Dziedzic miasta Koźminka, w r. 1499 pozywany przez Jana Brzezińskiego o wydanie poddanego zbiegłego z Wielkiego Złotowa do Koźminka (Kal. 5 k. 86b). Żonie Dorocie z Wrześni 16 X 1500 r. zlecił opiekę dzieci swych, Achillesa i Polikseny (ib. 1419). Jednocześnie dał jej w dożywocie połowę miasta Międzychodu oraz wsie: Miechocino, Dzięcielino, Wielawieś, Wierzcharzewo, Sokolniki, Strych i Świniary w p. pozn., Topola w p. kon., Gunice i Sołeczna w p. pyzrd. (ib. 1420). Toczył w r. 1500 sprawę z Beatą, wdową po Janie Czmachowskim, którą oskarżał o to, iż ze swej oprawy na Czmachowie nasłała gromadę szlachty i mieszczan, którzy niepokoili tenutę stobnicką O-a w ziemi sandomierskiej (P. 859 k. 124). Był jeszcze kasztelanem poznańskim, kiedy od siostry Burnety nabył bliższość do spadku po Janie z Czyżowa (Kośc. 26 k. 15). Kwitował króla 24 II 1501 r. ze wszystkich sum zapisanych jemu i ojcu jego na Szadku przez królów Kazimierza i Jana Olbrachta (MRPSum. II 1421). Umarł przed 25 VIII 1501 r., kiedy to owdowiała Dorota toczyła sprawę z pasierbami Władysławem (!) i Stanisławem o wygnanie jej z dóbr oprawnych (P. 859 k. 205, 206v). T. r. kwitowała swego rodzonego brata Macieja Wrzesieńskiego z pozostałych po męży rzeczy, złota, srebra, klejnotów i szat (P. 859 k. 213v). Już 23 XII t. r. komisarze królewscy wyznaczeni do rewizji wynikłej między wdową a jej pasierbami, Wacławem i Stanisławemn sprawy o oprawę, do której owi pasierbowie nie chcieli macochy dopuścić, przysądzili jej posesję tych dóbr, a 10 I 1502 r. król nakazał dać jej do tych dóbr intromisję (MRPSum. III 50, 83). Pozywana była w r. 1502 przez pasierbów jak też przez własnego syna Achillesa o zabranie ze skarbca mężowego w Grodzisku sumy 148 zł, jak też i o inne sumy (P. 24 k. 48-56). Pasierbowie w r. 1504 oskarżali ją o to, że w r. 1500, jeszcze za życia męża, dostała klucze do skarbca (w Grodzisku?) i zawartość tego skarbca potajemnie przeniosła do swego dworu w Ostrorogu, gdzie znalazła się też i cała wyprawa zmarłej Heleny ks. raciborskiej (P. 24 k. 96). Z królewskiego nakazu w r. 1506 założone zostało między wdową a pasierbami vadium 1.000 zł węg. (Kal. 6 k. 109). Syn z drugiej żony Achilles, wspomniany w latach 1502-1510, niedzielny z braćmi (P. 24 k. 48, 71v-72v; Kal. 6 k. 74, 163, 205; Kośc. 23 k. 449). Córka z tego małżeństwa, Poliksena, jak widzieliśmy, niezamężna w r. 1498, była w latach 1523-1540 żoną Przecława Potulickiego, kasztelana kamieńskiego.
1. Wacław, za lat młodych zwany też często Władysławem, syn Jana i Heleny ks. raciborskiej, niewątpliwie starszy, bo w dokumentach niemal zawsze wymieniany przed Stanisławem. Mianowany 25 VII 1519 r. kasztelanem kaliskim po śmierci brata Stanisława (M.RPSum. IV 12259). jak widzieliśmy wyżej, po śmierci ojca, od schyłku r 1501 wspólnie z bratem Stanisławem toczył zaciętą walkę z macochą o dobra ojcowskie. Wraz z tym bratem pozywał w r. 1502 Jana Kąsinowskiego o poręczenie, które ze Stanisłaewm Borowskim dał był w 100 kopach gr. zmarłemu ojcu Wacława za Jana Starszego z Damaborza, starostę nakielskiego, za połowę miasta Stobnicy oraz wsi Hamer, połowę Brzączewa i Podlesia. Kąsinowski nie stanął (P. 24 k. 33v). Obaj z bratem Stanisławem w r. 1503 dobra Bukowiec i Ujazdek w p. kośc. sprzedali wyderkafem za 500 grz. Stanisławowi Ciświckiemu (P. 1389 k. 273), zaś od Jana Starszego z Damaborza, starosty nakielskiego, jednocześnie kupili wyderkafem za 100 kop gr. połowę miasta Stobnicy, wsi Brzączewo i Podlesie oraz kuźnicy w Stobnicy (ib. k. 275). W r. 1504 niedzielny z tym bratem w dobrach Pamiątkowo, Baworowo i Radzim w p. pozn. (P. 27 k. 70v). Pozywany był Wacław w r. 1506 o gwałty przez Jana i Andrzeja braci z Iłowca, dziedziców w Karpicku (Kośc. 232 k. 54v). Obaj z bratem wygnali siłą z dóbr jej oprawnych Barbarę z Pilczy, matkę Otty, kasztelana lwowskiego, i Stanisława, marszałka królewskiego, braci z Chodcza, a w r. 1507 król nakazał staroście generalnemu przywrócić ją do posiadania tych dóbr (Kal. 6 k. 179). Występowali t. r. jako niedzielni dziedzice Chodcza (ib. k. 186). Wszyscy trzej bracia t. r. byli pozwani o 14 grz. winy, bowiem nie uiścili wiardunku królewskiego, uchwalonego przez sejm krakowski, ze wsi: Chodupki, Osuchowo, Nakwasini, Złotniki i Dębsko (ib. k. 205). Z przeprowadzonych w r. 1510 z bratem Stanisławem działów wziął połowę miasta Ostroroga i wsi: Kluczewo, Wielunie, Wierzcharzewo, Sokolniki, połowę miasta Międzychodu i całe wsie: Strych, Dzierżązno, Świnary, połowę wsi Nowawieś, pustkę Dzięcielino, wsie: Wojnowice, Łagwy, Szw ewce, połowę wsi Piaskowo i Nosalewo, połowę miasta Grodziska, całe wsie: Kobylniki, Bukowiec, Ujazdek, połowę wsi Doktorowo, trzy wiatraki koło drogi do Lwowa (Lwówka), pięć toni jeziora Otorowskiego, połowy miast Koźminka i Chodcza wraz z połowami przyległych wsi, w powiatach pozn., kośc., kal. i pyzdr. (P. 786 s. 181). Pozywał Wacława w r. 1511 Feliks Budzisławski działając w imieniu swej ciotecznej siostry, Anny Siekowskiej, zamężnej 1-o v. Trzebawskiej, 2-o v. Rychwalskiej, o winę za głowę zabitego jej brata Sędziwoja Siekowskiego (Kośc. 23 k. 218v). Tego Sędziwoja, swego brata ciotecznego, Wacław zabił i w r. 1515 Anna skwitowała go z głowy brata (Kośc. 232 k. 403v). Wacław, mąż Urszuli z Kutna, córki zmarłych Stanisława Potockiego, kasztelana gostyńskiego i Anny z Kutna, w r. 1511 kwitował opiekuna jej Jaranda z Brudzewa, kasztelana kaliskiego, z rzeczy powierzonych mu przez matkę swej żony (P. 865 k. 32v). Żonie tej t. r. oprawił na połowie miasta Międzychód i na całych wsiach: Strych, Świnary, Sokolniki oraz na połowach wsi: Wierzchaczewo, Wielawieś, Michocino, Dzięcielino pustki w p. pozn. (P. 786 k. 277v). Obu braci pozywał Jan z Łabiszyna wraz ze swymi bratankami, Mikołajem i Janem ze Złotowa, dziedzicami z Bnina, o wygnanie siłą z miasta Chodecz oraz wsi: Rychnowo, Jankowo, Kwilinie, Brudzewko (do których to dóbr nabyli prawa na Stanisławie, Piotrze, Rafale, Andrzeju, Ottonie i Spytku, dziedzicach z Chodcza). Pozwani nie stanęli i w r. 1511 winni byli płacić winę (P. 865 k. 38). Sprzedali wyderkafem w r. 1513 (lub przed tą datą) swe części wsi Gunice i Sołeczna w p. pyzdr. Stanisławowi Ciświckiemu (Py. 23 k. 10v). "Dzielcy" wyznaczeni przez Łukasza z Górki, kasztelana poznańskiego, dokonali 11 III 1513 r. podziału wsi Turostowo w p. gnieźn. między Andrzejem Zakrzewskim, pisarzem królewskim, a braćmi z Ostroroga (MRPSum. IV 10412). Wacław czwartą część Turostowa w r. 1514 za 230 grz. sprzedał temu Zakrzewskiemu (P. 1392 k. 7). Mocą zawartej z bratem Stanisławem ugody dostał od niego 4 III 1515 r. miasto Koźminek z wsiami: Nakwasino, Osuchowo, Chodupki, Złotniki, Słowiki, Smółki w p. kal., połowę wsi Czyrniec w p. pyzdr., połowę wsi Dąbsko w ziemi sieradz. oraz sumy na dobrach królewskich Stobnicy i na wsiach: Kąty, Szczklanowo, Wola, Białoboże, Klępicza, Kargowa, Wola Kargowska (MRPSum. IV 10526). Stało się to w wyniku wyroku komisarzy królewskich dzielących powaśnionych braci. Wacław winien był jeszcze wypłacić Stanisławowi 150 grz.,m wynagradzając tym szkody wyrządzione w jego dobrach (ib. 2460). Od Jana Kobyleńskiego, kasztelana rizpirskiego, w r. 1516 nabył wyderkafem za 200 grz. połowę w mieście Chodczu, którą ten trzymał wyderkafem od Stanisława O-ga (P. 1392 k. 96). Pozwany w r. 1517 przez Katarzynę Boszkowską oraz Bernarda i Małgorzatę, syna i córkę Mikołaja Grocholskiego i Jadwigi Siedleckiej, spadkobierców Anny Siekowskiej, o wygnanie z dóbr Siekowo Wielkie i Małe, Szczepankowo, Biskupice, Głodno, Stare Barklino pustki i połowy wsi Trzebidza w p. kośc. (P. 866 k. 401). Od Piotra i Stefana, braci rodzonych z Bielejewa w r. 1518 nabył połowę Bielejewa w p. pozn., dając a zamian łan pusty we wsi Świnary p. pozn. i dopłacając 300 grz. (P. 1392 k. 211). Od Wojciecha Otorowskiego t. r. nabył wyderkafem za 60 zł węg. połowę łana we wsi Rutki p. pozn. (ib. k. 219). Doszło do zatargów między Wacławem a mieszczanami stobnickimi o bezprawne obciążenie ich daninami i robociznami i w tej sprawie 17 V 1519 r. zapadł dekret królewski (MRPSum. IV 12190). Miał w Krakowie w r. 1519 ogród nad rzeką Rudawką (ib. 3130). Pozywał t. r. o połowę 400 grz. posagu zmarłej Burnety Siekowskiej, swojej ciotki, Katarzynę, wdowę po Janie Roszkowskim, Bernarda, syna Mikołaja Grocholskiego, i Małgorzatę, żonę Piotra Ćmachowskiego (Czmachowskiego), spadkobierców Anny Siekowskiej, żony Macieja Trzebawskiego, którzy nie stanęli i mieli t. r. płacić 8 grz. winy (Kośc. 25 k. 67, 26 k. 15). Wacław 12 III 1523 r. uzyskał konsens królewski na wykupienie wsi Cekowo p. kal. z rąk Beaty, wdowy po Andrzeju Zaksińskim (Zakszyńskim), kasztelanie łęczyckim (MRPSum. IV 4152). Jego wieś Chojno była 19 III 1523 r. rozgraniczona z dobrami wieleńskimi, tenutą Łukasza z Górki, kasztelana poznańskiego i generała wielkopolskiego (ib. 13492). Dla swej tenuty, t. j. dla miasta królewskiego Stobnicy uzyskał 17 II 1525 r. potwierdzenie przywileju z r. 1412 ustanawiającego jarmarki roczne i tygodniowe (ib. 4664). Ze współwłaścicielami dóbr działoszyńskich, t. j. Wojciechem Śmiegielskim i bratankami jego, Sebastianem i Mikołajem, Maciejem Pawłowskim i bratankami jego, Mikołajem, Janem, Maciejem, Piotrem, Wawrzyńcem, Beatą Ćmachowską, siostrą Macieja Pawłowskiego, Mikołajem, Stanisławem i Wiktorynem Gozlupskimi, oraz Małgorzatą Rozdrażewską, dokonał 23 V 1525 r. rozgraniczenia owych dóbr (ib. 14262). Swoją część miasta Kutna z przyległymi wsiami, dobra nabyte od żony Urszuli z Kutna, jak też całą wieś Potok w r. 1527 oddał tej żonie. Jednocześnie opiekę synów swych zlecił braciom swym stryjecznym: Jerzemu, Stanisławowi i Marcinowi Ostrorogom-Lwowskim (P. 1393 k. 186v). Umarł t. r., a kasztelanię kaliską już 10 VIII t. r. dano jego następcy (MRPSum. 15287; drugi identyczny przywilej dla tego następcy, Stanisława Tomickiego, dat. 15 VIII ib. 5242). Owdowiała Urszula całą wieś Potok w p. opoczyńskim sprzedała w r. 1529 za 200 kop gr. Bartłomiejowi Potockiemu z Myszkowa (P. 1393 k. 269v). Swoją oprawę na połowie miasta Międzychodu i wsi przyległych w r. 1532 dała synom, zaś sumy, które matka jej Anna Kucieńska miała oprawione przez pierwszego męża, Przedbora, na dobrach Wielkie Młyny z przyległymi wsiami w p. sier., a które to sumy Wacław O. podjął z Wielkich Młynów, dała im również. Synowie przenieśli wtedy jej oprawę 700 zł węg. posagu z połowy Międzychodu i wsi przyległych na całe miasto Koźminek z przyległymi wsiami (P. 1393 k. 502v-503v). Wieś oprawną Nakwasino w p. kal., należącą do Koźminka, w r. 1535 sprzedała wyderkafem za 400 zł zięciowi Zbąskiemu (P. 875 k. 146, 1393 k. 737v). Na swej uzyskanej od synów oprawie na mieście Koźminku i przyległych wsiach w p. kal., na mieście Kutnie i wsiach przyległych w p. gostyń., w r. 1539 sprzedała za 1.000 zł roczny czynsz wyderkafowy 50 zł Górce biskupowi płockiemu, z przeznaczeniem dla mansjonarzy kolegiaty szamotulskiej (P. 878 k. 442v, 1394 k. 316). Zapisała w r. 1544 dług 250 grz. Mikołajowi, Jerzemu, Bartłomiejowi i Wacławowi, braciom Potockim z ziemi sieradzkiej (I. Kal. 7 k. 406). Umarła między r. 1547 a 1550 (P. 886 k. 3 1395 k. 338v; I. Kal. 12 II s. 449). Synowie: Jan, Jakub i Stanisław. Z córek, Helena, w latach 1530-1537 żona Piotra Zbąskiego, wdowa w latach 1545-1556, nie żyła już w r. 1567. Jadwiga, w r. 1532 żona Melchiora Bibersteina. Anna, w latach 1547-1561 żona Łukasza Jankowskiego cz. Jaktorowskiego. Katarzyna od brata Stanisława w r. 1555 uzyskała zapis 300 zł długu (P. 896 k. 573), z którego w r. 1556 brata skwitowała (P. 897 k. 258). Umarła w Pamiątkowie 11 II 1583 r., pochowana w Ostrorogu 17 III (Necrologium Polske vetve Jednoty Bratrske, wyd. J. Bidlo, Praha 1897).
1) Jan, syn Wacława i Potockiej, wraz z braćmi, jako syn dziedzica Kobylnik i Zdroju, pozywany był w r. 1520 przez synów zmarłego Andrzeja Śmiegielskiego, dziedzica w Ruchocicach (Kośc. 26 k. 80v). Trzej bracia O-wie od Macieja i Wawrzyńca Pawłowskich, stryja i bratanka, oraz od Piotra Czmachowskiego, siostrzeńca tego Macieja, w r. 1530 kupili za 3.000 zł części Działoszyce z przyległymi wsiami (P. 871 k. 626, 1393 k. 332). Skwitowani w r. 1530 z dóbr rodzicielskich przez siostrę Helenę zamężną Zbąską (P. 871 k. 626v). Pozwani t. r. przez Pawła Trzebieńskiego o granice w lasach Nowa Trzebienia (I. D. Z. Kal. 7 k. 445). Skwitowani w r. 1532 przez siostrę Jadwigę, żonę Melchiora Bibersteina, z dóbr rodzicielskich, zapisali temu szwagrowi w posagu za nią 1.000 grz. (P. 874 k. 48v). Jan całą wieś Kwilenie, należącą do Chodcza, w r. 1532 sprzedał wyderkafem za 300 zł Małgorzacie Jemieleńskiej, żonie Mikołaja Żołeckiego (P. 1393 k. 529). Wsie Marwelt, Grunowo i pustkę Babsko w p. człuchowskim w r. 1534 sprzedał za 3.000 zł Andrzejowi Grudzińskiemu (P. 1393 k. 679). Wraz z bratem Stanisławem w r. 1536 wieś Ujazdek w p. kośc. sprzedał za 1.000 zł Jakubowi Jaskóleckiemu (P. 1394 k. 12v). Żył jeszcze 21 IV 1539 r. (MRPSum. IV 19744).
2) Jakub, syn Wacława i Potockiej, starosta generalny wielkopolski od 28 VI 1566 r. Jeden z aktywniejszych działaczy pośród braci czeskich w Wielkopolsce. Wspomniany obok swych braci w r. 1520 (Kośc. 26 k. 80v). Jankowo p. kal. rezygnował przed r. 1530 Ślązakowi, Łukaszowi Bielikowi ze Skornic (I. R. Z. Kal. 3 k. 371). Z bratem niedzielnym Stanisławem wieś Małe Sokolniki p. pozn. w r. 1533 sprzedali wyderkafem za 100 kop gr. Janowi Wielżyńskiemu (P. 1393 k. 592v). Obaj w r. 1535 Ujazdek w p. kośc. sprzedali wyderkafem za 1.000 zł Jakubowi Jaskóleckiemu (ib. k. 746v), Będlino w p. pozn. za 100 grz. Wojciechowi Rostworowskiemu (ib. k. 748v), połowę wsi Czerniec zw. Nowawieś w p. kon. za 300 zł Janowi Żychlińskiemu, tenutariuszowi kopanickiemu (ib. k. 756v), Kąkolewo w p. kośc. za 1.000 zł Piotrowi Zbąskiemu (ib.). Obaj bracia w r. 1536 Gunice i Sołeczną w p. pyzdr. sprzedali za 600 złp Jerzemu, Stanisławowi i Marcinowi O-gom, dziedzicom we Lwowie (P. 1394 k. 25). Jakub w r. 1537 od Mikołaja Sułockiego kupił za 800 grz. Sułocino w p. kośc. (ib. k. 151v). Wspólnie z bratem Stanisławem w r. 1538 Gunice i Sołeczną sprzedali wyderkafem za 1.000 zł Janowi Kopaczyckiemu (ib. k. 189v). Jakub Wierzchucino sprzedał wyderkafem w r. 1539 za 1.000 zł Kasprowi Dziewierzewskiemu (ib. k. 280v). Z działów z bratem Stanisławem przeprowadzonych w r. 1540 wziął miasto Ostroróg z wsiami: Kluczewo, Dobrujewo, Bienino, Wierzchucino, Wielim, Chojno, Pamiątkowo, Baworowo, Sokolniki, Radzim (dziś Radzyń), połowę Wielkiego Wierzchaczewa, całą wieś pustą Nosalewo, połowę miasta Stobnica, połowy wsi Brączewo i Podlesie, czwartą część wsi Brudzyno w p. pozn., połowę miasta Działoszyce z połowami przyległych wsi: Chmielów, Szyszyce, Jakubowice, Szczodrkowice, Irzykowice, Dziekanowice, Jazdowice, Niewiatrowice, Wolica, Słupów, Jastrzębniki, Pirocice w powiatach krakowskim i sandomierskim (ib. k. 333). Wsie Gunice i Sołeczna w r. 1540 sprzedał wyderkafem za 1.000 zł Stefanowi Wilkowskiemu (ib. k. 336v), a Pamiątkowo w r. 1542 za 500 grz. Mikołajowi Sobockiemu (ib. k. 487). Dla miasta Koźminka wyjednał 25 V 1543 r. jarmarki roczne na 15 VIII i zezwolenie handlu końmi na targach tygodniowych (MRPSum. IV 7240). Bienino w r. 1544 sprzedał wyderkafem za 500 grz. Andrzejowi Milińskiemu (P. 1395 k. 127v). Czwartą część Bądlina (dziś Bąblin) w p. pozn. t. r. sprzedał wyderkafem za 200 grz. Tomaszowi Kiszewskiemu (ib. k. 135v). Wspólnie z bratem Stanisławem wyjednał 9 XII 1546 r. dla miasta Ostroroga nowy przywilej erekcyjny z jarmarkami rocznymi i targami tygodniowymi (MRPSum. 22586). Połowę Wierzchaczewa w r. 1546 dał Łukaszowi Jankowskiemu w zamian za wieś Małe Orle w p. pozn. (P. 1395 k. 248v). zapisał 19 VI 1547 r. dług 1.000 zł Mikołajowi z Mirowa Myszkowskiemu, stolnikowi krakowskiemu, staroście międzyrzeckiemu, pod zastaw kamienicy w Krakowie przy ulicy Grodzkiej (MRPSum. IV 22558), a 19 IX t. r. był przez Myszkowskiego z sumy tej kwitowany (ib. 22930). Obok brata Stanisława ustanowiony w r. 1547 przez siostrzeńca Abrahama Zbąskiego, jadącego na studia zagraniczne, opiekunem jego sióstr a ich siostrzenic, w przypadku jego śmierci (P. 886 k. 591v). Annie Bzowskiej, wdowie po Macieju (Melchiorze) Wilkowieckim, był w r. 1549 winien sumę 535 zł, z zabezpieczeniem intromisji do Kluczewa w p. pozn. (P. 888 k. 35). Skwitowany przez nią w r. 1550 (P. 889 k. 78). na dobrach Sokolniki i Radzim (Radzyny) w r. 1550 zapisał roczny czynsz wyderkafowy 50 zł od sumy 1.000 zł, ufundowany na rzecz biednych panien, sierot w mieście Pniewy przez Przecława Potulickiego, kasztelana kamieńskiego (P. 1395 k. 570). Był w grudniu 1550 r. mężem Barbary Stadnickiej (MRPSum. V 5021). Jako spadkobierca matki, Urszuli Potockiej, był w r. 1550 pozywany przez Janusza Latalskiego, wojewodę poznańskiego (I. Kal. 121 II s. 449). Skwitowany w r. 1551 przez brata Stanisława z 5.000 zł długu (MRPSum. V 5194). Wieś Kościelec w p. proszow. sprzedał Rafałowi Jakubowskiemu, chorążemu nadwornemu, i Kasprowi Smolikowi, dworzaninowi królewskiemu, oni zaś swe nabyte prawa scedowali 14 III 1551 r. Mikołajowi Boguszowi, wojskiemu lubelskiemu (ib. 5196). Od Zofii, wdowy po Marcinie Pioruskim, w r. 1552 wydzierżawił za 17 grz. jej wienne części w Pioruszycach (I. Kal. 15 k. 264). Skwitowany w r. 1552 przez Kaspra z Potulic Chodzieskiego, wojewodzica brzeskiego, z 3.000 zł węg., za którą to sumę zastawił był temu Kasprowi wsie: Wieluń, Byrzyno i Wierzchucino w p. pozn. (P. 893 k. 75). Jeden z opiekunów w r. 1554 dzieci Andrzeja Mniskiego (P. 1396 k. 216v). Siostrze Annie, zamężnej Jankowskiej cz. Jaktorowskiej, w r. 1556 towarzyszył przy kasowaniu przez nią dożywocia spisanego z mężem (P. 897 k. 92). Od brata Stanisława w r. 1556 kupił za 10.000 zł miasto Chodecz oraz wsie: Kwilenie, Brudzewko, Jankowo, Rychnowo, przy czym sumę 3.000 zł zabezpieczył bratu na wsiach: Pamiątkowo, Baworowo, Sokolniki, Radziny p. pozn. (ib. k. 258, 1396 k. 341). Za aprobatą żony Pławowice w p. proszow. w r. 1556 dał Annie z Iskrzyczyna, żonie Hieronima Lanckorońskiego, starosty skalskiego (P. 897 k. 693v, 1396 k. 376). Jeden z opiekunów w r. 1559 dzieci Wojciecha Prusimskiego (P. 900 k. 656). Wincentemu Gołaskiemu w r. 1559 sprzedał wyderkafem za 3.000 zł wsie Sokolniki Małe i Radziny (Radzim) (P. 900 k. 705, 1396 k. 779). Połowę wójtostwa stobnickiego i łan roli "Jerzykowski" w Brączewie p. pozn. w r. 1561 dał Andrzejowi Więckowskiemu (P. 903 k. 32, 1397 k. 4v). Jednocześnie części wsi Bądlino w p. pozn. sprzedał za 2.000 złp Maciejowi Jakubowi, braciom Roztworowskim (ib.). Miasto Chodecz i wieś Jankowo w r. 1562 dał "ze specjalnej miłości" Wojciechowi Marszewskiemu, zaś wsie Brudzewko i Kwilenie sprzedał mu za 18.000 złp (I. Kal. 27 s. 644; P. 1397 k. 200v). W r. 1562 należał do liczby opiekunów dzieci Kaspra Chodzieskiego z Potulic, wojewodzica brzeskiego (P. 1397 k. 188v), zaś w r. 1563 dzieci Prokopa Broniewskiego, chorążego kaliskiego (Kośc. 240 II k. 219v). Rychnowo w p. kal. w r. 1567 dał wieczyście synowi Wacławowi (R. Kal. 3 k. 3v). Pięć łanów roli w Dębsku p. kal. w r. 1567 sprzedał za 3.000 zł Stanisławowi Żbikowskiemu (P. 1397 k. 626). Umarł w Poznaniu 25 V 1568 r. (P. S. B.). Król 31 V mianował Dobrogosta Potworowskiego, podsędka ziemskiego kaliskiego, surogatorem opróżnionego starostwa generalnego (I. Kal. 34 s. 889). Synowie, Wacław i Jan. Z córek, Urszula, w r. 1562 żona Jana Krotoskiego, kasztelana potem wojewody inowrocławskiego, wdowa w r. 1581, nie żyła już w r. 1610. Katarzyna, w latach 1570-1580 żona Jana Świdwy z Szamotuł, kasztelanica biechowskiego, wdowa w latach 1581-1591, już nie żyła w r. 1596. Elżbieta, żona Żeleńskiego, starosty stężyckiego.
(1) Wacław, syn Jakuba i Stadnickiej, brat czeski. Od Mikołaja Tymienieckiego w r. 1566 kupił za 400 zł węg. części wsi Werowo (Wirowo) p. kal. (R. Kal. 2 k. 28v), od ojca zaś, jak już wiemy, dostał w r. 1567 Rychnowo. Od brata Jana nabył wyderkafem w r. 1568 za 5.000 zł wsie Sokolniki i Radzim (P. 1397 k. 732). Obaj z bratem Janem byli pozwani o sumę 4.333 zł i 29 gr z racji dochodów ojca ze starostwa generalnego wielkopolskiego ustalonych przez rewizorów. Dekretem królewskim wydanym 29 VII 1569 r., podczas sejmu lubelskiego, zostali od tej pretensji zwolnieni (M. K. 128 k. 34-35). Ustanowiony był Wacław w r. 1569 przez Rafała z Leszna, starostę radziejowskiego, jadącego z poselstwem do Moskwy, opiekunem jego dzieci (R. Kal. 3 k. 172). Wieś Smołki p. kal. w r. 1570 zastawił za 500 zł Jakubowi Mieszkowskiemu (I. kal. 36 s. 215, 675). Od Stanisława Żbikowskiego w r. 1570 uzyskał wieczystą rezygnację pięciu kmieci z rolami w Dębsku p. kal., nabytych przez tego Żbikowskiego od Jakuba O-ga (R. Kal. 3 k. 289). Był w r. 1571 opiekunem córek Tyburcego Lubieńskiego (ib. k. 357v). Wieś Smołki p. kal. sprzedał w r. 1571 za 2.000 zł Andrzejowi Witowskiemu (ib. k. 310v). Opiekun w r. 1572 dzieci Jakuba Kąsinowskiego (P. 920 k. 675), a w r. 1574 córki Joachima Rayskiego (ib. 4 k. 150v). Umarł w grudniu t. r. (P. S. B.). Jego żoną była zaślubiona przed r. 1567 Katarzyna Leszczyńska, córka Rafała, starosty radziejowskiego. Wyszła ona 2-o v. za Jana Konieckiego, ochmistrza dworu królowej i starostę łomżyńskiego, po którym wdową była w r. 1582 (I. Kal. 48 s. 1165, 1167). Zawierała z Marcinem Nagórskim w r. 1583 kontrakt, pod zakładem 1.000 zł, o wsie Pamiątkowo, Baworowo, Radzimy p. pozn. (P. 940 k. 452). Jako matka i opiekunka dzieci, w r. 1584 mianowała plenipontem Jana z Błociszewa Gajewskiego, sędziego ziemskiego poznańskiego (P. 942 k. 45). Już nie żyła w r. 1605 (R. Kal. 1 k. 88).
a. Sędziwój, syn Wacława i Leszczyńskiej, piszący się od ok. 1603 r. hrabią (comes) z Ostroroga. Mianowany w r. 1622 kasztelanem międzyrzeckim (P. 1413 k. 542), starosta wschowski w r. 1616 (Ws. 31 k. 45), scedował dożywocie tego starostwa w r. 1622 Hieronimowi Radomickiemu (Ws. 33 k. 13v). Wspólnie z braćmi w r. 1578 skwitowany przez Piotra Gorzkiewskiego z 300 złp (Kośc. 258 k. 131v), w r. 1582 przez Jakuba Kąsinowskiego z 80 złp (P. 939 k. 51), t. r. przez Elżbietę z Naropina, wdowę po Baltazarze Korycińskim, z 560 złp (I. Kal. 48 s. 4). Bracia O-wie pozwani wraz ze swymi opiekunami w r. 1589 przez Jana Przecławskiego o zapis 2.700 złp, dany przez zmarłego stryja O-ów, Jana, zmarłemu ojcu Przecławskich, Prokopowi (P. 951 k. 97). Bracia O-wie kapitał 100 grz., od którego ich dziad Jakub zapisał był 6 grz. rocznego czynszu wyderkafowego proboszczowi i konwentowi Św. Mikołaja w Kaliszu, przenieśli w r. 1591 z Rychwału, Jankowa i Brudzewka na Nakwasino p. kal. (R. Kal. 6 s. 376). Skwitowani w r. 1591 ze sprawy przez Jana Przecławskiego (P. 956 k. 514). Był Sędziwój w r. 1594 mężem Zofii Firlejówny, córki Jana, wojewody krakowskiego, zaślubionej t. r. albo nieco wcześniej (Estr. XXI 234). Kwitował w r. 1595 Andrzeja Leszczyńskiego, wojewodę brzeskiego, z 20.000 zł (P. 964 k. 594). Był w r. 1595 jednym z opiekunów siostry ciotecznej, panny Urszuli Szamotulskiej (P. 964 k.786). Części wsi Orlicko i Nosalewo w p. pozn. zastawił w r. 1597 za 3.000 zł Annie z Siedlca, wdowie po Baltazarze Łąckim (P. 138 k. 266v). Dziedzic Koźminka, wieś Kluczewo sprzedał w r. 1597 za 8.000 złp wyderkafem na cztery lata Wojciechowi Belęckiemu (P. 1402 k. 425). Od swej siostry ciotecznej, Zofii Świdwianki Szamotulskiej, wdowy po Janie Rokossowskim, 2-o v. żony Jana Kucharskiego, kupił w r. 1603 za 20.000 złp zamek w Szamotułach oraz wsie, Cerekwica, Śmiłowo oraz części w Jastrowie i Nowejwsi (P. 1404 k. 814v). Cerekwicę i Śmiłowo t. r. sprzedał wyderkafem na rok za 12.000 zł Andrzejowi Bronikowskiemu (ib. k. 952), zaś w r. 1604 te same wsie sprzedał za 11.000 złp wyderkafem Jakubowi Strykowskiemu (P. 1405 k. 140). Zamek w Szamotułach zastawił wyderkfem za 4.000 zł Mikołajowi z Chraplewa Łąckiemu, chorążemu poznańskiemu, zaś w r. 1605 termin wykupu został odroczony (P. 976 k. 59v). Wsie Pamiątkowo, Baworowo i Radziny (Radzimy) w r. 1606 sprzedał wyderkafem za 6.000 złp Maciejowi Zakrzewskiemu (P. 1407 k. 217). Podpisał w r. 1609 protest szlachty ewangelickiej przeciwko biskupowi poznańskiemu zakazującemu budowy zboru w Międzyrzeczu (P. 143 k. 744). Położony koło Szamotuł zamek, dwór z zabudowaniami, folwark z folwarcznymi polami oraz części we wsiach Jastrowie i Nowawieś, nabyte od zmarłej Zofii Świdwianki, w 1610 sprzedał za 9.000 złp Stanisławowi Rokossowskiemu, mężowi siostry jej, Urszuli Świdwianki (ib. k. 225v). Od Bartłomieja z Walknów Kobierzyckiego w r. 1610 kupił za 3.500 zł części we wsi Dębsko p. kal. (R. Kal. 1 k. 551). Od Anny ze Smogulca, żony Marcina Broniewskiego, zastawniczki części miasta Stobnicy oraz wsi Brzączewo i Podlesie p. pozn. w r. 1610 dobra te nabył wyderkafm za 2.500 złp (P. 1407 k. 49v). Od Stanisława Zapolskiego, podsędka ziemskiego sieradzkiego, t. r. wydzierżawił wsie Drzeczkowo, Wyciążkowo, Wolikowo w p. kośc. (Z. T. P. 27 s. 715). Stanisławowi Strykowskiemu cedował t. r. sumę 2.500 złp oraz miasto Stobnica z wsiami Brzączewem i Podlesiem, trzymane wyderkafem od Anny ze Smogulca Broniewskiej (ib. s. 723). Śmiełowo i Cerekwicę w p. pozn. w r. 1611 sprzedał wyderkafem za 10.000 złp Janowi z Oporowa Grocholskiemu (P. 1407 k. 546). Pamiątkowo i Baworowo w r. 1612 sprzedał wyderkafem za 11.660 złp Mikołajowi Bojanowskiemu (P. 1408 k. 224). Od Jana z Oporowa Grocholskiego w r. 1614 nabył wyderkafem za 10.000 zł wieś Dębogórę w p. gnieźn. (P. 1409 k. 67). Folwark Nosalewo i wieś Orlicko w r. 1615 wyderkafem sprzedał za 3.500 złp Danielowi Szkultckiemu (Skulteckiemu) (ib. k. 555). T. r. Cerekwicę i Śmiełowo sprzedał wyderkafem za 9.000 złp Jerzemu Korzbokowi Zawadzkiemu (ib. k. 632). Wieś Radzimy w r. 1617 sprzedał wyderkafem za 3.800 złp Wojciechowi Krasińskiemu (P. 1410 k. 517). Od Stanisława Bukowieckiego i żony jego Lidii Pniewskiej, wdowy 1-o v. po Danielu Skulteckim, uzyskał w r. 1618 zapis długu 1.450 złp (P. 1000 k. 472). Pamiątkowo i Baworowo t. r. sprzedał wyderkafem za 18.000 złp Hieronimowi Rozdrażewskiemu (P. 1411 k. 143). Od żony swej, Katarzyny Buczackiej, wdowy 1-o v. po Andrzeju Potockim, kasztelanie kamienieckim, dostał t. r. dożywotnie użytkowanie dóbr królewskich na Rusi, t. j. Jabłonów i Cherkowo (?), które pierwszy mąż trzymał dożywociem. Stanowiło to "ulepszenie" ich wzajemnego dożywocia, obejmującego jego dobra Ostroróg z wsiami przyległymi i dobra jej, Goździec i Utorop w ziemi haliskiej (Ws. 205 k. 116). Miasto Ostroróg z przyległościami oraz wsie Dobrujewo (Dobrojewo) i Wieleń w r. 1619 sprzedał wyderkafem za 6.000 złp Janowi Opalińskiemu (P. 1411 k. 554v). Grunt w mieście Wschowie w r. 1620 nadał Maciejowi Wechnerowi, doktorowi medycyny, co król potwierdził 23 XII t. r. (M. K. 165 k. 113). Dobrujewo, Wieluń, Orliczko, Nosalewo p. pozn. w r. 1620 sprzedał wyderkafem za 15.000 złp Stanisławowi z Lubieńca Niemojewskiemu, kasztelanowi chełmińskiemu (P. 1412 k. 397). Od Hieronima Radomickiego, swego następcy na starostwie wschowskim, w r. 1622 wykupił za 14.800 złp Jurkowo i Jezierzyce w p. kośc. (P. 1413 k. 21). Wsie: Pamiątkowo, Cerekwica, Baworowo Wielkie, Radzimy i Śmiełowo w p. pozn. w r. 1622 sprzedał wyderkafem za 70.000 złp Janowi z Kolna Prusimskiemu (ib. k. 542). Umarł w r. 1624, między 16 VII a 27 X (P. S. B.). Panegiryk pośmiertny był drukowany w r. 1625 (Estr.). Jedyna córka i spadkobierczyni Sędziwoja, Barbara (N. 176 k. 34), żona 1-o v. Jana Potockiego, starosty tłumackiego, wdowa w r. 1628, 2-o v. w latach 1631-1636 żona Mikołaja Dunin Modliszewskiego, umarła w r. 1639 (P. 164 k. 622v). Sprzedała ona w r. 1635 miasto Ostroróg i wsie: Bienino, Kluczewo, Wielim, Orliczko, Chojno, Dobrojewo, Zapust, Nosalewo za 170.000 złp Andrzejowi z Nagłowic Rejowi, dworzaninowi pokojowemu J. Kr. Mci, staroście libuskiemu (P. 1418 k. 271v).
Znaleziono 17574 pozycje w zakresie Wszystkie rodziny.
762763764765[766]767768769770
