Przeglądanie 694 pozycji zakresu Laborscy - Lisieccy.
10111213[14]15161718
Laborscy - Lisieccy
III. Kasper, syn Rafała, kasztelana przemęckiego, podkomorzy kaliski już 17 I 1469 r. G.), kupił t. r. za 550 grz. od Małgorzaty, żony Wincentego Sobockiego, pisanego też z Wolicy, jej połowy we wsiach: Drzeczkowo, Wolikowo i Piotrowice oraz trzeciś część we Piegzino, dziś nieznanej, spadłe na nią po jej ojcu Mikołaju Drzeczkowskim i po matce Bieniaszce (P. 1384 k. 10v). Inne części w tych wsiach kupił 1481 r. od Katarzyny, żony Pawła Wilkowskiego, która miała je oprawione sobie za 500 zł przez Elżbietą, żonę Mikołaja Węgierskiego (P. 1386 k. 131). Jeszcze inne nabył 1484 r. za 500 zł od Anny Drzeczkowskiej, żony Mikołaja Radomińskiego (P. 1387, niepag. k. 2v). Wieś Tarchalin w p. kośc. wyderkował 1481 r. za 350 zł Pawłowi Wilkowskiemu (P. 1386 k. 131). Otrzymał 1490 r. konsens królewski na wykupienie małdrat czyli ospów klasztoru lubińskiego od Cherubina, stolnika poznańskiego, ks, Andrzeja, kanonika poznańskiego, i ich bratanka Rafała, sędziego kaliskiego, z Gołuchowa (MRPS I, nr 2142). Na Chełkowie zapisał 1491 r. osiem zł wyderkowego czynszu rocznego od sumy 100 zł w. Jadwidze Chełkowskiej (P. 1387 k. 143v). Zastawioną sobie przez Mikołaja Borka z Osieczny za 605 zł wieś Grodzisko rezygnował 1496 r. bratu Rafałowi, kasztelanowi gnieźnieńskiemu (MRPS II, nr 624). Kupił 1497 r. za 300 grz. od Mikołaja Kokalewskiego połowę wsi Kokalewo (dziś Kąkolewo) w kościańskim powiecie (O. 1383 k. 146). Jako rodzony stryj i opekun Rafała, syna zmarłego Rafała, kasztelana poznańskiego, kwitował 1502 r.za 20 grz. Baltazara, syna Jana Ciołka z Piotrowa (P. 859 k. 219). W 1502 r. rozporządził, aby po jego śmierci synom Rafałowi i Janowi przypadły dwie wsie Leszno I Lasocice, sumę zaś 2.600 zł zapisaną na wsi Grodzisko przeznaczył dla żony, która miała obowiązek wyposażyć z niej córki (Kośc. 231 k. 171v). Wspomnine wyżej Grodzisko, wieś trzymaną wyderkafem w sumie 600 zł od Mikołaja Borka Osieckiego, Kasper wyderkował w 1503 r. za takąż sumę swej żonie (P. 1289 k. 267v). W 1504 r. król pozwolił Pawłowi z Witowic wykupić dzierżawę dóbr królewskich Radziejów z rąk Kaspra i innych spadkobierców Rafała z Leszna, kasztelana poznańskiego (MRPS III, nr 1196). Nie doszło jednak do tego, bo wkrótcepotem, tego jeszcze roku król za zasługi Kaspra i jego dwóch synów zezwolił na to, by sumy, które Kasper miał sobie zapisane na mieście Skulsko i wsiach Złotowo i Sadowie, należących do zamku kruszwickiego, zostały złączone z sumami zapisanymi ongiś na Radziejowie i wsiach przyległych braciom, zmarłemu Rafałowi, kasztelanowi poznańskiemu, i Kasprowi (ib., nr 1367). Żył jeszcze 6 VII 1505 r., kiedy jego młodszy syn Jan otrzymał ekspektatywę na jego urząd podkomorzego kaliskiego (ib., nr 2303). Nie żył już 1512 r. (Kośc. 23 k. 365). Ożeniony z Zofią Oporowską, otrzymał od swego szwgra Andrzeja Oporowskiego, archidiakona gnieźnieńskiego, w r. 1471 zastaw miasta Skulska oraz wsie Złotowo i Sadowie ze starostwa kruszwickiego w sumie 500 zł w. (KDP II, cz. 2, nr 940). Tej żonie oprawił 1487 r. posag 1.000 zł w. na wsiach Drzeczkowo, Piegzino i Wolikowo (MRPS I, nr. 1854). W 1512 r. Zofia, już wdowa, pani wienna na Drzeczkowie i Wilkowie, pozwna była przez Pawła Kembłowskiego (Kośc. 23 k. 365). T. r. o dzierżenie Grodziska pozwał ją Andrzej z Górki, ówczesny dziedzic Osieczyny (Kośc. 24 k. 91v). Wspólnie z synami skwitowała Górkę 2 VI 1513 r. z sumy na Grodzisku (MRPS IV, nr 10464). Córkami Rafała i Zofii z Oporowa były: Barbara zamężna za Szundorffem, żyjąca jeszcze 1527 r. (Act Consist. Posn. 103, r. 1528 k. 36v, 37), Zofia, wydana około 1506 r. za Wojciecha Gruszczyńskiego z Koźmina, wdowa 1516 r., oraz Małgorzata, w l. 1520-1537 żona Jana Kiełbasy z Markowa i Gosławic. Synowie Rafał i Jan.
1. Rafał, syn Kaspra, podkomorzego kaliskiego, i Oporowskiej, sekretarz księcia Zygmunta 1505 r. (MRPS III, nr2064), a potem sekretarz króla Zygmunta 1507 r., kanonik krakowski, instytuowany na kanonię poznańską 14 XII 1510 r. (Scr. rer. Polonic. IX, s. 168), otrzymał 1510 r. starostwo człuchowskie (MRPS IV, nr 1734), a 1517 r. dano mu starostwo dożywotnio (ib., nr 11097). Instalowany 26 IV 1512 r. jako kanonik gnieźnieński, a 18 III 1513 r. instalowany na drugiej kanonii gnieźnieńskiej, ale musiał ustąpić Łabiskiemu (Kortyk.). Jeszcze jedną kanonię krakowską uzyskał 19 II 1518 r., a przy tej okazji nazwany klerykiem diecezji włocławskiej (Bon.), ale t. r. mianowany został kasztelanel lędzkim 10 V (MRPS IV, nr 2790), nie miał więc jeszcze wyższych święceń i wahał się najwidoczniej w wyborze świeckiej lub duchownej kariery. Biskupem przemyskim mianowany 15 VII 1520 r. (MPH III, s. 216). Niewątpliwie wtedy zrzekł się starostwa człuchowskiego. W r. 1522 16 XI skierowane zostało przez króla do kapituły płockiej zalecenie obioru Rafała na biskupstwo płockie (ib., nr 13399). Obrany rzez kapitułę 1 XII t. r., objął rządy diecezji w 1523 r. (Korytk.). Wspólnie z bratem, jako dziedzice Drzeczkowa, uzyskali 1504 r. od króla potwierdzenie przywileju Kazimierza Wielkiego z 1362 r., nadającego prwo średzkie dla Drzeczkowa, Mórkowa, Sulewa (dziś Sulejewo) i Wolikowo (MRPS III, nr 1303). Na prośbę ks. Zygmunta został 1505 r. zwolniony od obowiązku służby wojennej, póki pełni przy nim służbę (ib., nr 2064). Otrzymał t. r. zezwolenie na wykupienie małdratów klasztoru lubińskiego od Cherubina z Gołuchowa (ib., nr 2304) Od tegoż stryja Cherubina Gołuchowskiego, stolnika poznańskiego, nabył 1507 r. Przygodzice oraz części we wsi Wierzchanów (dziś nieznanej) w p. kal. w zamian za trzecią część innych dóbr. Nabył jednocześnie za 800 zł w. przezyski na Przygodzicach od Wojciecha Sobockiego, kasztelana biechowskiego (P. 1390 k. 103). Od Cherubina nabył też wtedy sposobem wyderkafu za 2.200 zł w. wsie: Gołuchów, Przekupów, Baby oraz sumy na wsi królewskiej Morza (dziś nieznanej) w p. kal. (I. Kal. 6 k. 184; MRPS IV, nr 8480), zaś za 100 kop groszy kupił od Cherubina cały inwentarz żywy i ruchomości domowe w Gołuchowie i Przygodzicach (I. Kal. 6 k. 184v). Wysłany był 1508 r. z Mińska z misją do Prus Królewskich (MRPS IV, nr 442). W r. 1510 wspólnie z młodszym bratem Janem władał folwarkiem i czternastu łanami osiadłymi. Obok tych braci miał też tam swój folwark dziedziczny Maciej Kromno (Lib. Ben. diec. Pozn., s. 156). Rafał zakwitowany 20 VIII 1512 r. z dwuletniej administracji starostwa człuchowskiego (MRPS IV, nr 1734). Wspólnie z niedzielnym bratem Janem kupili 1513 r. od ich "stryja" Jana Sieńskiego za 1.200 grz. wsie Grunowo i Sienno w p. kośc. (ib., nr 1914) i zapisali my dług 300 grz., wydzierżawiając jednocześnie dożywotnio folwark z dworem w Siennie (ib., nr 1924) Jako legat królewski słany był 1514 r. na sejmik proszowski (ib., nr 2379). T. r. od Brygidy Wyciążkowskiej, żony Macieja Rutkowskiego, nabył wspólnie z bratem Janem za 300 grz. jej części w Wyciążkowie w p. kość. (Kośc. 345 k. 53). Ponowił tę transakcję za 300 grz. i 12 zł w. 1512 r. (ib. 233 k. 49). Wspólnie z bratem w 1515 r. nabył za 100 grz. części w Zębcewie p. kal. od Mikołaja, Jana i Piotra, synów zmarłego Jana Kośmidira, sędziego wieluńskiego (MRPS IV, nr 10612). W r. 1517 obaj bracia nazwani dziedzicami połowy Wyciążkowa (Kośc. 25 k. 29v). Latem 1518 r. Rafał był jednym z posłów wysłanych przez króla na sejm cesarstwa z tytułu opieki nad Ludwikiem, królem Czech i Węgier (MRPS IV, nr 11751). W 1519 r. wyznaczony na jednego z posłów słanych na elekcję cesarza rzymskiego (ib., nr 2988, 12197), dostał wtedy wspólnie z bratem Janem zezwolenie na wykupno małdrów klasztoru lubińskiego z rąk Jana Przyjemskiego (ib., nr 2989). Z tym Janem i ze stryjecznym Rafałem "Marszałkowiczem" dokonał 1520 r. wzajemnego skwitowania się z dóbr ojczystych (ib., nr 3273). Wedle przeprowadzonych 4 VII t. r. działów zobowiązał się trzymane przez siebie wsie Sienno i Grunowo przekazać po swojej śmierci bratu stryjecznemu (ib., nr 3371). Niewątpliwie był już wtedy zdecydowany po wielu latach wahań między karierą świecką a duchowną na wybór tej drugiej. Otrzymał 1521 r. zezwolenie na wykup wsi Macew w p. kal. z rąk Bernarda Siedlemińskiego (ib., nr 13068). Umarł 23 III 1527 r. w Pułtusku i tam pochowany (Korytk.).
2. Jan, syn Kaspra, podkomorzego kaliskiego, i Zofii z Oporowa, na prośbę brata Rafała otrzymał 6 VII 1505 r. ekspektatywę na urząd podkomorzego kaliskiego po cesji lub śmierci ojca (MRPS III, nr 2303), ale jako podkomorzy kaliski i starosta radziejowski występował po raz pierwszy dopiero 14 X 1512 r., niewątpliwie już po śmierci ojca (ib. IV, nr 1752). Był 1518 r. starostą kolskim (P. 1392 k. 248v). Występował 4 VII 1519 r. jako poborca generalny wielkopolski (MRPS IV, nr 12239). W 1520 r. nazwany celnikiem kaliskim (ib., nr 12575). Poborcą wielkopolskim był jeszcze 8 VIII 1523 r. (ib., nr 4339), a może i 25 I 1524 r. (ib., nr 13763). Kasztelan brzeski już 21 II 1525 (ib., nr 14185). Od 9 VI 1533 r. działał jako surrogator deputowany przez króla do powiatów kaliskiego i konińskiego (P. 1393 k. 610). Jemu i jego bratu Rafałowi zaręczyli w 1506 r. Mikołaj Gruszczyński, kasztelan wieluński, oraz bracia Piotr i Marcinz Gruszczyc, dziedzice Koźmina, za Wojciecha Koźmińskiego, iż skoro tylko za posag Zofii z Leszna wykupi swe dziedziczne dobra, ów posag w sumie 1.100 zł w. i tyleż wiana oprawi jej (I. Kal. 6 k. 111). Wyjednał 1509 r. nadanie sobie dóbr skonfiskowanych Kasprowi Dłuskiemu z Siedlnicy w ziemi wschowskiej, Wojciechowi Kąkolewskiemu w pow. kościańskim, Andrzejowi Zborowskiemu z Lipia w pow. kościańskim i Janowi Lupszyńskiemu w pow. radziejowskim (MRPS IV, nr 9268). Pozwał Jana 1510 r. Piotr Pielgrzym, dziedzic w Kobylnikach, o zabranie i wywiezienie do Lasocic kmiecia z Kobylnik wraz z całym inwentarzem żywym i ruchomościami (Kośc. 232 k. 95v). Ugodził się 1511 r. z Zofią Kromnową, mającą oprawę wiana na części Leszna, i z jej synem Rafałem Kromno o jego część dziedziczną w Lesznie, wykupując go (Ws. 1 k. 76v, 79, 80v). Kwitował go Rafał Kromno 1524 r. z tych sprzedanych dóbr (ib. k. 175v). Dostał 1514 r. plac na przedmieściu Wschowy, który przypadł był królowi (MRPS IV, nr 2258). Swoją część wsi Woliszewo w p. kośc. sprzedał 1516 r. za 150 grz. Piotrowi Sierpowskiemu (P. 1392 k. 76v). Otrzymał 1518 r. w trzyletnią dzierżawę cło wodne za 1.200 zł oraz cła ziemskie łęczyckie, radziejowskie i kłodawskie za 300 zł rocznie (MRPS IV, nr 11649). T. r. kupił za 30 grz. od Marcina Kośmidra z Gruszczyc jego część w Ząbcewie p. kal. (P. 1392 k. 248v). Inną część w tej wsi kupił 1519 r. za 30 grz. od Adaukta Kośmidra z Gruszczyc (ib. k. 300v), jeszcze inną w 1523 r. od Katarzyny Piątkowskiej, wdowy po Mikołaju Brzeskim z Drużbina, dając jej w zamian za to dwa łany puste w Przekupowie p. kal. i dopłacając 110 grz. (I. i D. Z. Kal. 2 k. 87v). Rajcom miasta Radziejowa jako ekonomom ("witrykom") kościoła Najśw. Marii Panny w Radziejowie zabezpieczył 1520 r. na dochodach starostwa radziejowskiego roczny czynsz 30 grz. od sumy 500 grz. (MRPS IV, nr 3312). Z przeprowadzonych t. r. 16 VI i 4VII działów z braćmi, rodzonym Rafałem i stryjecznym Rafałem, wziął miasto Radziejów z przyległymi wsiami oraz wsie Drzeczkowo i Wolikowo wraz z obowiązkiem dożywotniego utrzymania rodzonej ciotki panny Małgorzaty L. (ib., nr 3371, 12619, 13209). Od Mikołaja Kośmidra z Gruszczyc, dworzanina królewskiego, kupił 1524 r. za 200 grz. dom i plac w Kaliszu koło kościoła Franciszkanów (ib., nr 13911). T. r. uzyskał łączny zapis na sumy zabezpieczonemu na mieście Radziejowie z przyległymi wsiami oraz na wsiach Morza, Rusów i Macew (ib., nr 4453). Tenutę wsi królewskiej Dolsko ze starostwa inowrocławskiego rezygnował 1525 r. za 600 zł Januszowi Latalskiemu, kasztelanowi lędzkiemu i staroście inowrocławskiemu (ib., nr 4661). W 1526 r., dnia 17 IX, nie amjąc jeszcze najoczywiściej męskiego potomka, zapisał miasto Radziejów ze wsiami swemu "ze stryjecznych rodzonemy" Piotrowi Służewskiemu, kasztelanowi inowrocławskiemu. Ten zaś ze swej strony sporządził jendocześnie analogiczny warunkowy zapis miasta Służewa z przyległymi wsiami oraz trzymanych przez siebie kilku wsi królewskich na Kujawach na rzecz Jana L. Wtedy też mianowali się wzajemnie opiekunami swoich dzieci (ib., nr 5126-5128). Od Barbary, żony Przecława Laskowskiego, kupił w 1527 r. za 70 grz. części wsi Piwnice w p. kal. (P. 1393 k. 171). Mianowany przez prymasa Łaskiego "starostą", to jest administratorem dóbr źnińskich i gnieźnieńskich, został przez kapitułę gnieźnieńską powołany w 1527 r.na protektora i obrońcę przed zamachami na dobra kościelne ze strony szlachty, a przede wszystkim ze strony niejakiego Sokoła (A. Capit. I., nr 3042). Od kapituły matropolitalnej kupił między r. 1519 a 1529 za 600 grz. wieś Kajew w p. kal., łącząc ją z posiadanymi tam już Gołuchowem, Morzą i Chynową (I. R. Z. Kal. 3 k. 106, 459; MRPS IV, nr 16950). przez cały okres rządów w diecezji płockiej brata Rafała był administratorem tamtejszych dóbr biskupich, a po śmierci tego brata spadkobiercą całej jego fortuny. Od Wacława Zaremby, wojewodzica kaliskiego, i jego braci Jana i Krzysztofa dostał dożywociem 1530 r. dwór za murami Kalisza. (I. i D. Z. Kal. 2 k. 171). Marcin Zborowski, cześnik koronny i starosta odolanowski, dostał t. r. konsens na wykupienie z rąk Jan L. Przygodzic (MRPS IV, nr 15916), ale jeszcze tego roku Jan uzyskał dekret królewski utrzymujący go w posiadaniu Przygodzic przeciwko pretensjom Zborowskiego (ib., nr 5782). Rok 1531 przyniósł zakwitowanie z wybierania poboru województw poznańskiego i kaliskiego za lata 1519-1522 (ib., nr 15978), oraz złączenie wszystkich należności zabezpieczonych na dobrach królewskich: Stary Radziejów, Bytom, Próchnowo, Bodzanowo, Czołowo, Bieganó, Skotniki, Ostrów, Wielkie i Małe Płowce, na mieście Skulsko i na wsiach Złotowo i Sadowie w p. kruszw., wreszcie na wsiach Macew i Morza w p. kal. w jedną sumę 2.012 zł w złocie, 700 zł, 3.638 grz. i 62 grzywny srebra nie formowanego (ib., nr 15983). Dostał też wtedy zezwolenie na wykup z rąk Stefana i Andrzeja braci z Wilkowa wsi Rusów ( Russowo) w ziemi kaliskiej (ib., nr 16002) oraz konsens na wykupienie młyna wodnego koło Kalisza z rąk Bernarda Wilczyńskiego (ib., nr 5908). t. r. swoje wsie: Drzeczkowo, Wolikowo, Wyciążkowo oraz młyn Piotrowice w p. kośc. dał strjecznemu bratu Rafałowi (P. 1393 k. 436), a od Mikołaja Czermińskiego uzyskał donację części we wsiach Czermin i Pojednica w p. kal. (ib. k. 480v). Umarł w r. 1535, krótko przed 30 VI (At XVII, s. 475). Żonie swej Marii de Marcelanges (Marcellanges), wdowie 1-o v. po Jarosławie z Wrzący Sokołowskim, kasztelanie lędzkim i staroście kolskim oprawił 25 I 1520 r. na połowie swych dóbr posag 2.000 zł (MRPS IV, nr 3214) i jednocześnie spisał z nią wzajemne dożywocie (ib., nr 3215). Zapis dożywocia ponowił 1521 r. (ib., nr 3780). W 1520 r. wspólnie z tą żoną zawierał ugodę z prymasem Łaskim i Wojciechem Sokołowskim, starostą brzeskim, opiekunami jej dzieci z pierwszego małżeństwa, o sparwowanie tej opieki i o dobra nieletnich (ib., nr 3253). Tę opiekę nad młodymi Sokołowskim sprawowali potem oni oboje, jak to widzimy np. w r. 1523 (ib., nr 4132). Maria fundowała 1522 r. ołtarz w kolegiacie radziejowskiej (ib., nr 4067). Wojciech Lubieniecki dostał 1526 r. konsens na wykupienie z jej rąk wójtostwa we wsi Dąbie (ib., nr 14540). Jan pozostawił jedynego syna Rafała, dla którego w 1531 r. mianował opiekunami: Andrzeja hr. z Górki, swego stryjecznego brata Rafała L., oraz swego siostrzeńca Rocha Koźmińskiego (P. 1393 k. 435). Miał ponadto córkę Dorotę, żonę 1543 r. Stanisława Siewierskiego, kasztelana konarskiego (Bon.).
Rafał, syn Jana, kasztelana brzeskiego, i Marii de Marcelanges, urodził się nie wcześniej niż w 1526 r., lae najprawdopodobniej był na świecie 1527 r. Po ojcu staroście radziejowskim, dworzanin królewski 1541 r. (MRPS IV, nr 20534). Mianowany wojewodą brzeskim 4 XII 1545 r. (ib., nr 7533), zrzekł się tego urzędu w 1550 r., zapewne krótko przed 27 VII, kiedy to mianowano jego następcę (ib. V, nr 1058). Szafarz poborów w województwie kaliskim 1567 r., w całe Wielkopolsce w l. 1578-1579 (MK 123 k. 175, 176; 125 k. 47v, 48). Został 24 IV 1578 r. przełożonym mennicy królewskiej (ib. 118 k. 366v, 367), a był nim do r. 1580. Kasztelanem śremskim mianowany 1580 r. (R. Kal. k. 145v). Dziedzic Gołuchowa z przyległościami, części wsi Czermin i Pojednica wyderkował 1538 r. za 200 grz. Mikołajowi Czermińskiemu (P. 1394 k. 227) zaś w 1539 r. obie te wsie sprzedał za 300 grz. Janowi Czermińskiemu (I. i D. Z. Kal. 2 k. 343). W czasie jego nieobecności (w kraju?) król 29 XII 1540 r. mianował administratora starostwa radziejowskiego Grzegorza Zbożego Zakrzewskiego, podsędka inowrocławskiego (MRPS IV, nr 20474). Otrzymał 1541 r. konsnens królewski na wykupienie wsi Blizanów, Tykadłów, Zborów, Tłokinia, Witów i Grodzisko w p. kal. z rąk Jana Kobyleńskiego i na dożywotnie ich dzierżenie (ib., nr 21534, 21535). Zapisane na tych dobrach sumy zostały mu w 1544 r. złączone w jedną, to jest 3.000 zł w., 270 grz. polskiech i 480 grz. groszy szerokich (ib., nr 21539). W 1552 r. wsie: Blizanów, , Tłokinię, Zborów z młynem, Grodzisko, Rusów, Tykadłów, Marzewo pustki oraz Morzę otrzymał prawem wieczności (ib. V, nr 5685). Część we wsi Żakowice w p. kal., kupioną od Katarzyny Wikowskiej, sprzedał 1543 r. za 400 grz. Janowi Czermińskiemu (P. 1395 k. 71). T. r. kupił od Mikołaja Potworowskiego za 1.000 grz. jego części we wsiach Jedlec i Żakowice (ib. k. 85). W Jedlcu t. r. nabył jeszcze i inne części od Małgorzaty Jedleckiej, żony Jana Małochowskiego, wieczyście, i od Doroty, wdowy po Janie Jedleckim Bombaju, 2-o v. żony Tomasza Stawskiego, wyderkafem za 120 grz., do których to części był wwiązany 1544 r. (P. 1395 k. 120v; I. Kal. 7 k. 197). T. r. dał Stanisławowi Radomickiemu dwa półłanki roli pustej w mieście Śmiglu, biorąc w zamian za to sadzawkę zwaną Krzywy Staw z młynem wodnym i ósmą część sadzawki zwanej Błutów w Radomicku w p. kośc. (P. 1395 k. 125). Siedlisko puste zwane Kośmidrowskim przy ulicy Szkockiej w Kaliszu zobowiązał się t. r. sprzedać za 200 grz. Stanisławowi Jedleckiemu Turkowi (I. Kal. 7 k. 407), a folwark z rolami i ogrodem zw. Ciężki cz. Podgórze w tymże mieście temuż Jedleckiemu za 200 grz. (ib. k. 408v). Części w Jedlcu, kupione od Małgorzaty Jedleckiej, sprzedał 1545 r. za 200 grz. Wojciechowi Jedleckiemu zw. Mixti (I. i D. Z. Kal. 6 k. 386v). Otrzymał 1546 r. konsens na wykupu pewnych dóbr w powiecie radziejowskim, a więc wsi: Złotniki i Pczenino (dziś Pścino) od Katarzyny Chocimskiej, wdowy po Andrzeju Działyńskim, i Strzeżewo z rąk Wawrzyńca, Mikołaja i WOjciecha Trzebuchowskich (MRPS IV, nr 7659) i t. r. zezwolenie na wykup pewnych sołectw we wsiach starostwa radziejowskiego, wsi Ceków w p. kal. z rąk Lamberta Zaksińskiego, kasztelana brzezińskiego, sołectwa w mieście Radziejowie od Katarzyny Dedarskiej ról sołeckich w Tykadłowie od Piotra Szala i od Pękawki, które to role zostały przyłączone do Blizanowa (ib., nr 7665-7668). Pozwał 1547 r. Wacława Zarembę z Kalinowy, kasztelana nakielskiego, który pożyczył był kiedyś od ich ojca dwanaście pięknych pancerzy i nie zwraca ich teraz synowi (I. i D. Z. Kal. 7 k. 404v). Zobowiązał się 1551 r. części wsi Śiwnarzów w p. brzeskim, kupione od Katarzyny Niegibalskiej żony sławetnego Jana Paula, sprzedać Jerzemu Zakrzewskiemu, zędziemu ziemskiemu inowrocławskiemu, za 400 zł, zaś części Niegibalic, też od niej nabyte, Błażejowi Niegibalskiemu za 600 zł (I. Kal. 13 s. 650, 653). Zrzekł się posiadania wsi Czołowo koło Radziejowa, której dożywocie dane zostało 1552 r. Krzysztofowi Sokołowskiemu (MRPS IV, nr 5695). T. r. nabył za 1.00 grz. całą wieś Ciechniów w p. kal. od Wojciecha Bartodziejskiego i jego żony Ewy Żytowieckiej (I. Kal. 15 k. 190; I. i D. Z. Kal. 6 k. 443v). Stanisławowi Jedleckiemu sprzedał 1554 r. za 49 grz. SIedlisko Kośmidrowskie w Kaliszu przy ulicy Szkockiej (P. 1396 k. 237), zaś Janowi Jedleckiemu zwanemu Szarło sprzedał wtedy za 100 grz. swoją część młyna Nadolnego we wsi Jedlec p. kal., z tym warunkiem, iż sobie tę część sam wykupi od spadkobierców zmarłego WOjciecha Jedleckiego zwanego Mixti (ib. k. 238v). Od Jana Świdwy z Szamotuł, kasztelana biechowskiego, kupił 1557 r. za 3.000 zł jego piąte części we wsiach: Zagórzyn, Żegocin, Pamięcin, Wielkie i Małe Pruszkowo (dziś Pruszków), Gadów, pustki Dojutrów oraz Małe Zagórzynko w p. kal. (P. 898 k. 771v; 1396 k. 416). Od Jana Opalińskiego kupił 1559 r. za 4.500 zł jego dziesiąte części w mieście Kazimierzu i przyległych wsiach w p. kon. oraz we wsi Żegocin z przyległościami w p. kal., spadłe na Opalińskiego po jego matce Jadwidze z Lubrańca (P. 1396 k. 754). Od Albrechta, księcia pruskiego, któremu pożyczył 15.000 tal., wziął w r. 1561 zastawem Działdowo w Prusach Książęcych (T. Wotschke, Herzog Albrecht u. Graf Raphael v. Lissa, Altpreuss. Monatschrift XIV z 3). Krzysztof Zaksiński i jego żona Anna Niewieska, urodzona z Zofii, siostry wspomnianej wyżej Jadwigi z Lubrańca, sprzedałi 1562 r. Rafałowi L. za 1.500 zł trzecie części piątych cześci we wsiach: Zagórzyn, Kliszewo, oba Dojutrowy, Zagórzynek, oba Proszkowa, Pamięcin i Żegocin w p. kal. oraz Gadów w p. kon. (I. Kal. 27 s. 1000). Część w Kazimierzu i wsiach przyległych, nabytą od Opalińskiego, wymieniał 1563 r. z Anną z Lubrańca, wdową po Mikołaju z Rusocic, kasztelanie biechowskim, na piątą część dóbr zagórzyńskich, tj. na wsie: Zagórzyn, oba Kliszewa, Dojutrów, Zagórzynek, oba Proszkowa, Pamięcin, Żegocin i Gadów, dopłacając jej 2.500 zł (P. 1397 k. 273v). Piąte części tych dóbr, nabyte od Anny Krzysztofowej Niewieskiej, dał t. r. tejże Annie, zachowując dla siebie nadał piątą część tychże dóbr, nabytą od Jana Świdwy z Szamotuł, kasztelana biechowskiego, piątą część nabytą od Anny z Lubrańca Rusockiej, kasztelanowej biechowskiej, i połowę piątej części, nabytą od Jana z Opalenicy (ib. k. 283, 285). Jego sumy na wsiach: Janowie, Grodzisku, Tykadłowie, Tłokini, Zborowie i na wójtostwach Blizanowskim i Tłokińskim uznane zostały 1564 r. za dobre i dożywotnie (I. Kal. 29 s. 709). Jako spadkobierca dóbr po zmarłym Wacławie L., pozwany był 1566 r. przez braci Słupskich (Kośc. 245 k. 222v). Wdowa po tym Wacławie, teraz już 2-o v. Rozdrażewska, kwitowała 1568 r. Rafała z sumy 1.000 zł z dzierżawy miasta Leszna i wsi: Wielkie Grunowo, Strzyżewice, Lasocice, Zimny Folwark w p. wschow., Drzeczkowo, Wolikowo, Wyciążkowo i pustki Piotrowice w p. kośc., jej dożywotnich po pierwszym mężu (I. Kal. 34 s. 1402). Os Stanisława hr. z Górki, starosty kolskiego, otrzymał t. r. zobowiązanie sprzedaży za 30.000 zł wsi Baranów, Przewóz, Suchorzew, Skopoanie, Gołego Wola, Wojków, Dymitrów, Wolica Dymitrowska i Otoka w p. sandomierskim (ib. s. 1542) oraz osobne zobowiązania do rezygnacji wieczystej wsi Koło w sąsiędztwie Dymitrowa (ib. k. 1545). Formalne dopełnienie aktu kupna Baranowa z przyległościami nastąpiło w 1570 r. (R. Kal. 3 k. 202). Od Jana Wysockiego kupił Rafał 1569 r. za 6.000 zł wsie Wysocko Małe i Janków, odziedziczone przez tego Jana po stryjecznym bracie Tomaszu Wysockim (ib. k. 150v). Na czas jego nieobecności, spowodowanej podróżą do Moskwy 1569 r., surogatorem w Radziejowie mianowany został 18 III Marcin Zakrzewski (MRPS IV, nr 3867). Od Macieja Gośniejewskiego Rafał kupił 1575 r. za 8.500 zł Topolę Wielką i pustkę Smogorzyn (dziś nieznana) w p. kal. (R. Kal. 4 k. 329av). Otrzymał 1578 r. zezwolenie królewskie na przekazanie wsi Blizanów, Tykadłów, Rusów, Zborów, Tłokinia i Grodzisko w dożywocie synowi (MK 118 k. 279, 279v). Od Stefana Wysockiego i jego braci stryjecznych, Macieja, Wojciecha i Jana Wysockich, kupił t. r. za 2.00 zł część wsi Topola Mała w p. kal. (R. Kal. 5 k. 11). Od Małgorzaty Bunińskiej, żony Wojciecha Ścipierskiego, kupił t. r. za 800 zł część wsi Tarchały i Topola Mała oraz pustek Kalkarnowo (?) i Gorzuchy w p. kal. (ib. k. 26). Wieś dziedziczną Płowce Wilekie w p. radziej. odstąpił t. r. swemu synowi Janowi (ib. 121 k. 78v, 79). Od Wojciecha Wysockiego kupił t. r. części wsi Topola Mała za 1.000 zł ( R. Kal. 5 k. 47). Kupił 1580 r. od Zofii z Niewierza, wdowy po Wawrzyńcu Żegrowskim, 2-o v. żony Mikołaja Grzymiszewskiego, wieś Żelazków za 6.000 zł (ib. k. 145v). Od Jadwigi Marszewskiej, żony Piotra Mycielskiego, jednej ze spadkobierczyń Samuela Gołanickiego, kupił t. r. za 500 zł jej części we wsiach Jezierzyce i Niechłód (ib. k. 169). Od spadkobierców tego Gołanieckiego, między innymi od Bieganowskich i Radzewskich, skupił całe wsie: Gołanice, Jezierzyce, Niechłód i części Piotrowic w p. wschow. oraz wsie Bucz i Grobia w p. kośc., poczem t. r. został do tych dóbr wwiązany (Ws. 9 k. 233; P. 936 k. 330, 429; 1399 k. 461). Od Walentego Jedleckiego zwanego Dziaba kupił 1582 r. za 2.000 zł jego części w Jedlcu wraz z połową młyna na rzece Przośnie, zwanego Sadowy (R. Kal. 5 k. 238). Miasto Rozdrażew i wsie: Rozdrażewska Wieś, Trzemeszno, Grębowo i pustki Nowawieś i Toki, dobra odziedziczone po stryjecznym bracie Wacławie, sprzedał 1583 r. za 39.000 zł Janowi Rozdrażewskiemu, podkomorzemu poznańskiemu (I. i D. Z. Kal. 6 k. 605v). Swoje części we wsi Bucz i Grobia oraz części w pustej wsi Boszkowo Stare sprzedał 1584 r. za 5.000 zł Wojciechowi Bronikowskiemu (R. Kal. 5 k. 421v). Od Jerzego Latalskiego kupił t. r. za 30.0 000 zł miasto Staw z zamkiem i przyległymi pustkami Golinczewo i Dziwisze oraz przyległe wsie: Kościany, Krowica, Cieszykowo, Mroczki, Sobiesęki, pustki Pajeki (?), Wawry i Chudki w województwach kaliskim i sieradzkim (P. 1399 k. 421). Od Stefana Pogrzybowskiego kupił 1585 r. za sumę 5.000 zł części we wsi Sadowie i Chełstów w p. kal., które to wsie miał już wposiadaniu w pewnych zyskach i przezyskach (ib. k. 472). Od Wojciecha Radzimskiego kupił t. r. za 1.200 zł części Wielkiego Wysocka w p. kal. (R. Kal. 5 k. 502v). Umarł w 1592 r., krótko przed 1 V, bowiem wtedy kasztelnię śremską, wakującą po nim, dano Zebrzydowskiemu (MK 137 k. 94v, 95). Żonie swej Barbarze, córce Mikołaja z Podhajec Wolskiego, kasztelana sandomierskiego, oprawił 6 III 1544 r. sumę posagową 8.200 zł na wsiach: Gołuchów, Kajew, Grodziec, Przygodzice, Chynowa, Zębców w p. kal., Czołpin w p. radziej. oraz na sumach zabezpieczonych na królewszczyznach w powiatach radziejowskim i kaliskim (MRPS IV, nr 21430). W 1569 r., udając się z poselestwem do Moskwy, mianował opikę dla swych dzieci urodzonch z drugiej żony, Anny Korzbokówny (Kutzbach), córki zmarłego już Wilhelma, wolnego pana na Milczu i Starburku z Madgaleny z Sycowa (R. Kal. 3 k. 172). Tej żonie dał 1575 r. ponowny zapis dożywocia uzupełniający poprzedni, zrobiony podczas sejmu lubelskiego. Rozciągnął teraz owo dożywocie na wsie: Przygodzica, Chynowa, Dębnica z Rudą żelazną, Zębców, Janków, Topola Wielka, pustki Smogorzyn (R. Kal. 4 k. 247). Druga żona była jeszcze 1584 r., kiedy kwitowała Jadwigę Siedlecką, wdowę po Janie Zaksińskim (I. Kal. 50 s. 65). Z pierwszego małżeństwa z Wolską pochodzili synowie Jan i Andrzej oraz córka Katarzyna, zmarła 1584 r. (I. Kal. 50 s. 402, 1505), żona 1-o v. 1564 r. Wacława Ostroroga, 2-o v. 1580 r. Jana Konieckiego, ochmistrza dworu królowej, starosty łomżyńskiego. Z drugiej żony był syn Wacław (wedle Paprockiego też Rafał, starszy od niego, dzierżawca lubodzieski(?), zmarły młodo) i córki: Anna, w r. 1589 żona Jerzego hr. z Łabiszyna Latalskiego, nie żyjąca już 1613 r., Marianna, urodzona 1574 r., zmarła 1642 r. (Estr. XXXII, s. 288), wydana 1-o v. 1592 (1594?) r. za Andrzeja Firleja, kasztelna radomskiego, 2-o v. 1611 r. za ks. Janusza Zasławskiego, wojewodę wołyńskiego, Barbara, w l. 1600-1622 żona Władysława Przyjemskiego, podkomorzego kaliskiego, wdowa 1637 r.
1) Jan, syn Rafała, kasztelana śremskiego, i Wolskiej, mocą cesji ojcowskiej starosta radziejowski, składał 2 II 1580 r. przysięgę na ten urząd (MK 123 k. 77v, 78). T. r. z powodu jego choroby wyznaczono surogatora w tym starostwie w osobie Pstrokońskiego (Bon.). Umarł w 1589 r. (B. Uniw. Warsz., rkp. 44). Był mężem Zofii Jadwigi Opalińskiej, córki Andrzeja, marszałka wielkiego koronnego, ur. 29 XII 1563 r. (ib.) która 9 I 1579 r. otrzymała od swego przyszłego teścia Rafała L. prawę 9.000 zł posagu na dobrach leszczyńskich (MK 125 k. 42), Jan zaś 12 I t. r. otrzymał do marszałka zapis 9.000 zł posagu za tę swoją przyszłą żonę (ib. k. 39v-41). T. r. 14 II odbyły się na zamku poznańskim zaślubiny tej pary (Estr. XIV, s. 234; Kronika, s. 415), poczem Jan oprawił swej żonie 9.000 zł na mieście, wsi i przedmieściu Leszno oraz na wsiach: Gronowo, Strzyżewice, Lasocice i Sienno, z wyłączeniem Drzeczkowa, Wolikowa, pustek Piotrowic i Piegazina, części Wyciążkowa w p. kośc., Płowców w p. radziej., dóbr mających mu przypaść w dziale braterskim po ojcu (Ws. 202 k. 33). Jeszcze tego samego roku Zofia skasowała tę oprawę (ib. k. 232v). Jako wdowa, od Jana Tworzyjańskiego kupiła 1596 r. za 400 zł domy, siedliska i ogrody koło Folwarku Małego przy mieście Lesznie (Ws. 204 k. 4), a darowała je 1599 r. plebanom leszczyńskim (Karw.). Kościołowi i plebanii katolickiej w Lesznie zapisała t. r. 280 zł czynszu rocznego na swej oprawie na dobrach leszczyńskich (Nowacki, Archidiec. Pozn. II, s. 437, 560). Swoją oprawę na Lesznie i wsiach przyległych, która to oprawa mocą ugody z braćmi mężowskimi, Andrzejem i Wacławem, przeniesiona została na miasto Staw oraz wsie: Kościanki, Sobiesęki, Krowica Pusta cz. Mniejsza, Cieszykowo, Mroczki W. i Stok, a też na części w Mroczkach Mn., teraz zaspokojona całkowicie ze swego posagu przez zięcia Tęczyńskiego cedowała 1601 r. Andrzejowi Leszczyńskiemu. Tęczyński wypłacił jej posag, z chwilą, kiedy sam za swą żonę z rąk wspomnianych wyżej jej stryjów odebrał 70.000 złp posagu (Rel. Kal. 1 k. 257). Żyła jeszcze 1602 r., kiedy ją pozwali Smuszewscy (s. 19 k. 151v, 152). Jedyna córka z tego małżeństwa, Katarzyna, ur. 1588 r., ochrzcz. 17 III (LB Poznań), była najpierw 1600 r. za Andrzejem z Tęczyna, starostą stryjskim, potem kasztelanem wojnickim, bełskim, 2-o v. 1615 r. za Adamem Sędziwojem Czarnkowskim, wojewodą łęczyckim, starostą genralnym wielkopolskim. Zmarła w Czarnkowie 28 VI 1639 r. (A. B. Sieraków W. 60). Katarzyna, jedyna spadkobierczyni rodziców, pozostawała w 1589 t., a i potem aż do zamążpójścia pod opieką stryja Andrzeja (I. R. Kon. 23 k. 467; Kośc. 270 k. 155v).
2) Andrzej, syn Rafała, kasztelana śremskiego, i Wolskiej, ur. ok. 1553 (według Wotschkego maił lat 16, kiedy w r. 1569 imatrykulował się w Lipsku), wojewoda brzeski 28 I 1591 r. (Karw., Kronika Leszcz.) otrzymał starostwo nakielskie 24 I 1601 r. (MK 147 k. 2v, 3; N. 167 k. 400) i t. r. 16 VIII dostał konsens królewski na scedowanie tego starostwa Mikołajowi Walewskiemu (MK 147 k. 118v, 119). Dziedzicem Baranowa w ziemi sandomierskiej nazwany już 1578 r., wieś Dobra w wojew. lubelskim wydzierżawił 1588 r. Janowi Dulskiemu, kasztelanowi chełmskiemu (ib. 135 k. 170v-172). Od Jana, Jerzego, Andrzeja, Mikołaja, Zygmunta, Fryderyka i Aleksandra, braci Turskich kupił 1592 r. za 4.500 zł części wsi Wielkie i Małe Tursko i pustek Zaszkudle i Turowy (R. Kal. s. 621), a od Jana Turskiego t. r. kupił za 4.000 zł jego części w Wielkim i Małym Tursku (ib. k. 561v). Około r. 1593 przejął macierzyste dobra podhajeckie na Rusi z zamkiem obronnym, który ufortyfikował. W imieniu własnym oraz brata Wacława i bratanicy Katarzyna całe części wsi Wysocko Wielkie, kupione przez ojca od Wojciecha Radzimskiego, rezygował wieczyście 1593 r. Rafałowi Kaniewskiemu (I. i D. Z. Kal. 28 k. 20), a w r. 1594 kupił za 800 zł od Melchiora i Katarzyny, żony Jana Gostyńskiego Borka, Radzewskicj ich części we wsiach Gołanice, Jezierzyce, Niechłód i Piotrowice w p. wschowskim, oraz wsie Bucz i Grobia w p. kościańskim (P. 1401 k. 215). Całe dobra Gołanice, Niechłód, Jezierzyce i części Zbarzewa i Piotrowic sprzedał 1596 r. za 20.000 zł Stanisławowi Cikowskiemu z prawem odkupu (Ws. 204 k. 29v). Od Jadwigi Wysockiej, córki Jana Wysockiego cz. Gniazdowskiego i Agnieszki Tarchalskiej, żony zaś Macieja Podkockiego Palucha, nabył 1598 r. części wsi Topola Wielka i Tarchały oraz pustek Gorzyczki w p. kal (R. Kal. 7 k. 127bv). T. r. kupił za 1.800 zł od Jana Jedleckiego zwanego Szarło jego części w Jedlcu, które już posiadał na prawie zastawu (ib. k. 185). Międzybórz z przyległościami na Śląsku sprzedał 1599 r. księciu oleśnickiemu (Karw.). Wspólnie z bratem Wacławem w skutku ugody zwartej z bratanicą Katarzyną, teraz już żoną Tęczyńskiego, intromitowany 1600 r. do dóbr tej Katarzyny, to jest do miasta Leszna i wsi Drzeczkowo, Gronowo, Strzyżewice, Lasocice, Sienni w powiatach kośc. i wschow. oraz do wsi Płowce w p. radziej. Oprawę Zofii z Opalińskichm wdowy po bracie Janie obaj bracia przeniśli teraz z dóbr leszczyńskich na wsie: Kościany, Szyki (Sobiesęki?), Krowica Pusta cz. Mała, Cieszyków, Mroczki Wielkie, Stok oraz nz części wsi mroczki Małe w p. kal. (Ws. 17 k. 213v). Z podziału dokonanego z bratem Wacławem otrzymał: Leszno, Drzeczkowo i Gołanice w powiatach kośc. i wschow., Staw w p. kal., Płowce i Wołpin w brzeskim i radziej., Baranów w wojew. sandomierskim. Wziął nie tylko tę część, która należała mu się po ojcu, ale i tę nabytą od bratanicy, w zamian za co przejął długi ojcowskie. Od spadkobierców drugiej żony Sanguszówny, anbył na Wołyniu dobra beresteckie. Od Paca, wojewody mińskiego mińskiego nabył połowę majętności Dołhobrody w p. brzeskim lit. wraz z częściami miasteczek Anna i Sławatycze oraz wsią Oleszew (Holeszów) (MK 170 k. 569-572). Miasto Staw i wsie: Krowica Pańska, Cieszyków, Kościany, Mroczki Pańskie, Sobiesęki, Stok i Golinczewo sprzedał 1604 r. 60.000 zł ks. Janowi Rozdrażewskiemu (R. Kal. 7 k. 691). Umarł 24 VII 1606 r. w Beresteczku (Starowolski, Monumenta Sarm., s. 322), pochowany w Baranowie). Jego pierwszą żoną, zaślubioną zapewne około 1578 r., była Anna Firlejówna, córka Andrzeja kasztelana lubelskiego, i Barbary Śrzeńskiej, zamrła w 1588 r., między 7 II a 15 III (Scr. rer. Polonic. VIII, s. 101). Drugi raz żenił się 1596 r. z ks. Fedorą Sanguszkówną, córką Romana, wojewody bracławskiego, wdową po Stanisławie Radzimińskim, wojewodzie podlaskim, i po ks. Aleksandrze Prońskim, kasztelanie trockim, zmarłą w 1598 r., krótko przed 16 IV. P raz trzeci zaślubił 1598 r. Zofię Opalińską, córkę Jana, kasztelana rogozińskiego, i Barbary z Ostroroga. Zofia w 1611 r. kupiła za 4.000 zł od Marcina Skrzetuskiego części Wyciążkowa i całe Zaborowo zwane Nowym Folwarkiem w p. kośc. (Ws. 204 k. 389). W 1622 r. kupiła od Jana Wilkowskiego za 71.000 zł majętność Wilkowską, to jest części jego własne i skupione od braci w Wilekowie i Przybyszewie p. wsch., oraz w Starej Smyczynie i Błutkowie w p. kośc. (Ws. 33 k. 115). Zofia już nie żyła 4 X 1623 r. (MK 170 k. 569), pochowana w Poznaniu u Bernardynów (Karw.). Z pierwszego małżeństwa byli synowie, Rafał i Andrzej oraz córki: Barbara, wydana 14 V 1600 r. w Baranowieza Feliksa z Konar Słupeckiego, zrazu kasztelana żarnowskiego, potem lubelskiego, (S. Kot, Słupeccy w ruchu reformacyjnym, Reform. w Polsce IV, r. 1926, s. 185), i Katarzyna, wydana 30 I 1611 r. w Lublinie za Fabiana Czemę, wojewodzica malborskiego, starostę sztumskiego (Wotschke, s 45), późniejszego kasztelana chełmińskiego. Z trzeciego małżeństwa trzej synowie: Jan, Przecław i Wacław, Dzieci z pierwszej żony występowały w l. 1589 i 1592 jako spadkobiercy Andrzeja Firleja, kasztelana lubelskiego. Z nich, Andrzej podróżując umarł we Francji w 1606 r. (Karw.; Niesiecki).
(1) Rafał, syn Andrzeja, wojewody brzeskiego, i Firlejówny, ur. na Litwie w październiku 1579 r. (Karw.), kasztelan wiślicki 1611 r. (ZTP 27 s. 863), kasztelan kaliski 22 III 1618 r. (MK 159 k. 1v-2v), wojewoda bełski 25 VI 1619 r. (ib. 163 k. 193, 194). Trzymał starostwo horodelskie 1606 r., a 1619 dostał konsens na jego cesję (Bon.). Starostą wschowskim został 1613 r. wskutek cesji Wacława Kiełczewskiego, kasztelan biechowskiego. Umowę o tę cesję, zawarł pod zakłdem 16.000 zł, król potwierdził 10 IV t. r. (MK 155 k. 236, 237). W r. 1616 otrzymał konsens na scedowanie tego strostwa Ostrorogowi (Bon.). W 1633 r. miał starostwo hrubieszewskie, a był i starostą dubieńskim. Wspólnie z bratem Andrzejem sprzedał 1603 r. Tarnowiec Tarłowej (Bon.) Obok swych przyrodnich braci pozwany był 1608 r. przez Kaspra Rozdrażewskiego, kasztelana śremskiego, któremu ojciec ich zostawił był za 80.000 zł wsie Płowce Wielkie i Wołpin (?) oraz śpichlerz Mniejszy nad Wisłą koło miasta Nieszawy (Py. 134 k. 17v). T. r. wspólnie z żoną zostawili Woronczyn i Beresteczko (Bon.). W 1609 r. występował obok braci jako dziedzic Nawodzicy w ziemi sandomierskiej (ZTP 27 s. 505). T. r. wraz z żoną sprzedali Borowiec, Jastrzębie i Jaświny Samborskiemu (Bon.), a 1611 r. Kaski, Wolę Kaską i Poręby Zawiszy. W r. 1613 wwiązani oboje do części Okuniewa z przległościami, którą to część 1618 r. sprzedali Kossobudzkiemu (Bon.). Od Zofii ze Zborowskiej Sieniuciny Rafał nabył wyderkafem 1614 r. za 100.000 jej dobra dziedziczne po matce Katarzynie z Konar, to jest wieś Baszków, połowę miasta Zduny, wsie Rudę i Bestwin (Ws. 205 k. 1v). Wspólnie z żoną 1616 r. sprzedali Swinorycz księciu Zasławskiemu, a Łokacz księciu Prońskiemu. W l. 1619-1621 skupili oboje Rynie od Ryńskich i Młockicj, a 1621 r. zastawili Romanów Walentemu Czermińskiemu, a Włodawę księciu Zasławskiemu (Bon.). Rafał 4 X 1623 r. przeprowadził działy dóbr z braćmi, Janem, Przecławem i Wacławem, biorąc następujące dobra w powiecie wschowskim: miasto Leszno z zamkiem, folwarkiem i przedmieściami, Grunowo, Lasocice, Strzyżewice, w powiecie sandomierskim: zamek i wieś Baranów, Dymitrów, Wojków, Golego WOla, Dąbrowica, Skopanie, Suchorzew, Przewóz, Nawodzica, folwark Międzywodzie; w województwie wołyńskim: Woronczyn z przysiółkami i weiś Żurowice; w województwie brzeskim litewskim: połowa dóbr Dołhobrody z częściami w miasteczkach Anna i Sławatycze oraz wieś Oleszów (Holeszów) (MK 170 k. 562-572). Horoszki Stare i Nowe z 24 wsiami sprzedał 1626 r. Stefanowi Niemiryczowi, a prawa do Dobratyna ustąpił księciu Puzynie. Wspólnie braćmi pozwał 1627 r. Stępkowskiego o ewikcję daną przy sprzedaży Woronczyna. T. r. od Paca kupił za 141.000 zł część dóbr Czartorysk (Bon.). Od brata Przecława kupił 1628 r. za 6.000 zł folwark Zaborowo w powiatach wschowskim i kościańskim (P. 1416 k. 74), zaś w 1634 r. nabył odeń za 24.000 zł Wyciążkowo w p. kośc. (Ws. 207 k. 18v). Sprzedał 1635 r. Ossolińskiemu Nawodzicę i Rybnicę ziemi sandomierskiej i t. r. dostał konsens na cesję Korytnicy Zaborowskiemu (Bon.). Umarł 29 III 1636 r. we Włodawie, mając lat 57, pochowany we Włodawie (Starowolski, Monumenta Sarm., s. 333-335; Estr. XVII, s. 189; XXXII, s. 286). Żoną jego zaślubioną 4 II 1604 r. we Włodawie była Anna Radzimińska, córka Stanisława, wojewody podlaskiego, i ks. Fedory Sanguszówny, macochy Rafała (ZTP 27 s. 530; P. 152 k. 85; Forst-Battaglia), urodzona około 1586 r., zmarła w Kwidzyniu 12 I 1635, pochowana we Włodowie 19 IV (Estr. XXVI, s. 59; XXXII, s. 286). Wniosła mężowi miasto Radzymin z przyległymi wsiami w wojew. mazowieckim, do których to dóbr Rafał wwiązany został 1605 r. Od brata przyrodniego ksiącia Aleksandra Prońskiego Anna dostała 1615 r. darowizną położone nad Bugiem miasta Sławatycze i Włodawę z przyległymi do owych miast wsiami (Bon.). Wedle Bonieckiego, Rafał miał niedługo po śmierci tej żony ożenić się powtórnie z Katarzyną Pociejówną, którą jako wdowę po nim wraz z dziećmi i wnuczką jego pozwała 1646 r. Jadwiga z Czarnkowskich Działyńska o spadek po księciu prońskim. W znanych mi aktach śladu tego drugiego malżeństwa nie znajduję, zaś Ogier (t. II, s. 109) pisze, iż śmierć go dopadła, gdy zamyślał o małżeństwie. Byłyb więc to tylko zamiar? Synowie z Radzimińskiej: Rafał, Andrzej, Władysław i Bogusław. Córki: Aleksandra, niezamężna, pochowana we Włodawie 17 V 1624 r. (Estr. XXXII, s. 292) i Teodora, wydana 1629 r. za Zbigniewa Gorajskiego, późniejszego kasztelana kijowskiego (ib.). Opiekunowie dzieci wojewody bełskiego, między innymi Jan i Przecław Leszczyńscy, stryjowie ich, dokonali 1636 r. podziału dóbr między nimi. Romanów z przyległościami postanowiono sprzedać na spłatę długów, zaś majętności tuliszkowską i rozdziałowską oraz Czechówkę z Winiawą i Andrzejówkę obrócić na spłatę długów Teodory Gorajewskiej. Wartość każdego z braci, po spłaceniu długów, wynosić miała 1.307.000 zł (Karw.).
a. Rafał, syn Rafała, wojewody bełskiego, i Radzimińskiej, ur. 1607 r., z działu w 1636 r. wziął miasto Włodawę z przyległymi wsiami, miasteczko Orchów z przyległościami, wieś Okuninkę i dwór w Lublinie na Przedmieściu Krakowskim. Do niego też należało miasto Tuliszków w wojew. kaliskim, Karpinos (?) na Litwie, Luta i Zdziarka w p. chełmskim (Karw.). Zmarł 1644 r., pochowany we Włodawie 14 XI t. r. (Estr. XXXII, s. 287). Jego pierwszą żoną zaślubioną przed r. 1638 Anna z Tulina Horstojówna, córka Samuela, podkomorzego kijowskiego i Teofili Gorajskiej, ur. ok. 1616 r., zmarła 14 V 1639 r. we Włodawie, drugą w 1641 r. Katarzyna Rejówna z Nagłowic, córka Andrzeja, starosty libuskiego (Estr. XVIII, s. 169, 170), która po śmierci Rafała wyszła 2-o v. przed 1648 r. za Rafała Buczkowskiego Tworowskiego. Z pierwszego małżeństwa syn Zbigniew i córka Teofila, w imieniu których, ajko małoletnich, Rafał w 1640 r. sprzedał połowę Hornostajopola za 120.000 zł Dorhojowskiemu (Bon.). Zbigniew zmarł młodo przed ojcem. Teofila wyszła 1-o v. 1657 r. za Rafała Buczackiego Tworowskiego, owdowiałego po jej macosze, 2-o v. była żoną Krzysztofa Drohojowskiego, stolnika lubelskiego, po którym wdową była 1671 r. (J. Drohojowski, Kronika Drohojowskich).
b. Andrzej, syn Rafała, wojewody bełskiego, i Radzimińskiej, mianowany wojewodą derpskim 1641 r. (MK 185 k. 338, 338v), był od r. 1636 po śmierci ojca starostą dubieńskim. Z działów 1636 r. dziedzic dóbr baranowskich w wojew. sandomierskim, Starego i Noewgo Czartoryska w wojew. wołyńskim oraz miast nowozałożnych: Rafałowa nad rzeczką Borową i Lubachowa nad Stryjem (Karw.). Umarł w r. 1636. Anna Katarzyna ks. Korecka, córka Samuela, zmarła po poronieniu 30 V 1639 r. w weku lat 21, pochowana w Czartorysku (Starowolski, Monumenta Sarm., s. 325; Estr. XXI, s. 202). W 1637 r. oprawił jej 231.000 zł posagu (Karw.).Drugą żoną była w 1643 r. Katarzyna Niemiryczówna, podkomorzanka kijowska, wdowa po Pawle Krzysztofie Sienucie, trzcią w 1647 r. była Krystyna z Komorowa Strusiówna, wdowa po ks. Konstantym Wiśniowieckim. Z pierwszego małżeństwa syn Samuel.
Samuel, syn Andrzeja, wojewody derpskiego, i Koreckiej, ur. 1637 r., rotmistrz królewski 1659 r., starosta łucki 1662 r., cedował to starostwo 1673 r. Bieniewskiemu. Oboźny koronny 1664 r., pułkownik 1665 r., za cesję Jana L., kanclerza wielkiego koronnego, starosta korsuński 1667 r., zmarł w 1676 r. (Karw.; Bon.). Po ojcu dziedzic Baranowa i masta Czartoryska z przyległościami, po matce prawie całej ogromnej fortuny Koreckich, pisał się hrabią na Korcu. W 1659 r. był mężem ks. Konstancji Wiśniowieckiej, córki Jerzego, starosty kaniowskiego, zmarłej 1669 r. (Bon.).
c. Władysław, syn Rafała, wojewody bełskiego, i Radzimińskiej, podkomorzy brzeski litewski 1649 r., starosta dubieński po bracie Andrzeju 1651 r., dostał 1653 r. to starostwo w sześćdziesięcioletnie posiadanie w zamian za zniszczenia jakim podczas wojen kozacko-tatarskich podległy jego dobra beresteckie (Vol. leg. IV, s. 191). Z działu braterskiego 1636 r. otrzymał miasto Beresteczko z przyległymi wsiami na Wołyniu, miasteczko Strzemilcze z przyległościami w wojew. bełskim i miasteczko Sławotycze z przyległościami w wojew. brzeskim litewskim. Nie żył już w 1661 r. Jego pierwszą żoną była Katrzyna z Lachowic Sieniucianka, drugą w 1654 r Świętsosława Dunin Rajecka, która po jego śmierci poszła 2-o v.1661 r. za Adama Macieja Sakowicza, wojewodę smoleńskiego, z 3-o v. 1669 r. za Mikołaja Potockiego, generała ziem podolskich (Bon.). Przeciwko Rajeckiej, już po śmierci jej drugiego męża Sakowicza, protestował się w 1662 r. Jan L., podkanclerzy koronny, w imieniu własnym i innych współopiekunów Andrzeja i Anny, dzieci Władysława urodzonych z pierwszej żony, o to, iż przedłożony przez nią testament Władysława spisany został już w momecie jego agonii i opatrzony fałszywym podpisem już po jego śmierci (P. 188 k. 278). Wspomniana córka, Anna Konstancja, była w 1663 r. żoną Kazimierza Stanisława Bieniewskiego, wojewody czerniechowskiego.
Andrzej, syn Władysława, podkomorzego brzeskiego litewskiego, i Sieniucianki, ur. ok. 1649 r., starosta dubieński po ojcu, dziedzic miast Beresteczka i Strzemilcza z przyległościami, otrzymał od Samuela L. 1647 r. darowizną jego dobra, ale się ich t. r. zrzekł z racji zbyt wielkich obciążających je długów. Od ciotecznego brata Krzysztofa Sieniuty dostał 1675 r. miasta Kobylin i Zduny oraz Baszków i Sieniutów w wojew. kalism (Karw.). W 1682 r. zawarł układ z braćmi stryjecznymi Bogusławem i Rafałem, darowując im wszystkie swe mocno obdłużone dobra, a zatrzymując sobie tylko dożywotnio Beresteczko i dwie wsie Ostrów i Kutków. Żył jeszcze 1689 r. (Ws. 76 k. 145), a wedle Bonieckiego zmarł dopiero po r. 1693. Z żony Heleny Piaseczyńskiej, córki Stefana Konstantego, kasztelana brzeskiego litewskiego, potomstwa nie pozostawił.
d. Bogusław, syn Rafała, wojewody bełskiego, i Radzimińskiej, ur. ok. 1614 r., dworzanin królewski 1640 r. (P. 165 k. 484), starosta generalny wielkopolski 2 XI 1642 r. (P. 168 k. 109v), podskarbi wielki koronny 12 I 1650 r., podkanclerzy koronny od 1658 r. (Kochowski I, s. 357), starosta samborski 1650 r., międzyrzecki 1651 r. (Bon.), odkupił to starostwo za 15.000 zł od Czarnkowskiego, kasztelana poznańskiego (Michałowski, Księga pam., s. 813; Zackert, Chronik d. Stadt Meseritz, wyd. A. Warschauer, Pozn. 1883), otrzymał starostwo ostrskie 1652 r. (Rudawski I, s. 178). Był i starostą osieckim od 1653 r. (ib.), nabywszy tę królewszczyznę od Mniszcha (Michałowski, Księga pam., s. 816). Dzięki swemu drugiemu małżeństwo wszedł 1658 r. w posiadanie starostw człuchowskiego i borzechowskiego (Czaplewski). Z działu z braćmi, przeprowadzonego 1636 r., wziął miasto Leszno z przedmieściami, wieś Leszno z Wielkim i Małym Folwarkiem, lasocice, Gronowo Wielkie, Strzyżewice, Wyciążkowo, Piotrowice, Zaborowo, Dębno, a w wojewodztwie mazowieckim: miasto Radzymin, wsie Wólka, Dybów, Borki, Trzciana, Rynia, Zawady, część w Pradze koło Warszawy, w samej zaś Warszawie dwory Większy i Mniejszy, wreszcie w Prusach Książęcych dzierżawa Prabuty, którą elektor puścił był na dziewięć lat zmarłemu ojcu jego (Karw.). Od stryja Przecława Bogusław Kupił 1637 r. za 43.000 zł Drzeczkowo, Wolikowo i pustki Piegzino (P. 1419 k. 120). Od Anny z Przetoczny, wdowy po Wacławie Podolskim, kupił 1640 r. za 24.000 zł Witosław i część Karmina w p. kośc. (P. 1420 k. 334). Części miasta Praga koło Warszawy dał 1644 r. Adamowi Kazanowskiemu, marszałkowi wielkiemu koronnemu (P. 1421 k. 524). Od Jana Naramowskiego kupił t. r. za 17.000 zł połowę Naramowic w p. pozn. (ib. k. 616v). Od Zygmunta Twardowskiego, surogatora grodzkiego poznańskiego, kupił 1645 r. za sumę 80.000 zł miasto Obrzycko i wsie: Oborowo, koźmin, Piotrowo, młyn Borownik i pustkę Chraplewo w p. pozn. (P. 1422 k. 509v), ale już 1646 r. dobra te sprzedał za sumę 88.000 zł Marcinowi Radomickiemu, wojewodzie inowrocławskiemu (P. 1422 k. 576v; Kośc. 301 k. 945v). Miasto Leszno z zamkiem i fortalicją sprzedał 1647 r. za 200.000 zł AndrzejowiŁoskiemu (R. Kal. 13 k. 352v). Była to oczywiście jakaś najzupełniej fikcyjna transakcja, której istotnego znaczenia dociec mi trudno. Skupiwszy grunty koło Warszawy, założył na nich miasto Nowe Leszno, którą to fundację potwierdził sejm 1654 r. Ufundowany tam przez siebie kościół oddał bonifratom. Od Adama Miaskowskiego kupił 1649 r. za 45.000 zł wsie Tarchały i Gorzyczki oraz części wsi Topola i folwarku Kakarnów (?) w p. kal. (P. 1424 k. 429). Od stryja Przecława dostał 1652 r. miasto Śmiegiel i wsie Koszanowo, Glińsko Wielkie i Małe oraz Nowąwieś z warunkiem spłaty długów i pozostawieniem owych dóbr stryjowi w dożywocie (Karw.). Od Wojciecha Gajewskiego, kasztelana rogozińskiego, kupił 1654 r. za 220.000 zł połowę miasta Rydzyna oraz całą wieś Dębiec z folwarkiem dawniej lokowanym i miastem Zaborowo, nowolokowanym (P. 1067 k. 200; Ws. 56 k. 466v; MK 194 k. 162-164). Od Katarzyny z Opalińskich Rozdrażewskiej, wojewodziny inowrocławskiej, dostał t. r. Błonie, Kępy, Służewice, Korzkiew, Dzbarz, Jemielin, Pory cz. Bory Wilkowiec, Bugaj, Powyje i Rosochate w p. warszaw. Miał tam i Milanów (Karw.). Od Stanisława Wilkowskiego nabył t. r. za 10.000 zł części wsi Trzebinia w p. wsch. (P. 1067 k. 595v). Umarł w Warszawie 23 IX 1659 r. (Rudawski II, s. 395; Zackert, Cronik d. Stadt Meseritz). Jego pierwszą żoną była zaślubiona w Kruszynie 12 VIII 1638 r. Anna Dönhoffówna, córka Kaspra, wojewody sieradzkiego, i Aleksandry Koniecpolskiej (M. Vorbek-Lettow, Skarbnica pamięci, s. 97, 98; A. S. Radziwiłł, Pamiętniki I, s. 380), której w Warszawie przed aktami Metryki Kor., 16 VIII 1639 r. oprawił posag 100.000 złp na dobrach: Gronowo W., Strzyżewice, Wyciążkowo, Piotrowice, Zaborowo, Drzeczkowo, Wolikowo, na mieście Radzymin i wsiach: Wólka, Dybów, Borki, Trzciana, Rynia, Zawady, na części miasta Praga nad Wisłą na przeciwko Warszawy (Ws. 122 k. 505v). Anna zmarła na emigracji na Śląsku (zapewne we Wrocławiu). krótko przed 17 IV 1656 r. Drugi raz ożenił się w 1658 r. w Krakowie z Joanną Katarzyną Radziwiłłówną, córką ks. Aleksandra Ludwika, wojewody płockiego, wdową po Jakubie Wejherze, wojewodzie malborskim, staroście człuchowskim i borzechowskim, ur. 1637 r., zmarłą 1665 r., krótko przed 17 VII (P. 182 k. 269v; Kośc. 132 k. 457v; Kotłubaj, Galeria, s. 341). Radziwiłówna, po pierwszym mężu dożywotniczka starostw człuchowskiego i borzechowskiego, przeniosła te dożywocia i na drugiego męża. Sejm 1658 r. przyznał jej i Bogusławowi 120.000 zł na starostwie człuchowskim (Czapl.). Owdowiawszy powtóenie, wniosła 1659 r. do groduczerskiego pięć przywilejów królewskich na jej dożywocie na starostwach osieckim i międzyrzeckim, na wsiach Bartodzieje i Rębkowo (?), na wójostwie bydgoskim. W 1661 r. utrzymana przez sejm przy starostwie człuchowskim (Vol. leg. IV, s. 709). Dostała 1664 r. konsens na cesję starostwa osieckiego Boratynim (Bon.). Starosywo borzechowskie za konsensem królewskim odprzedała 1666 r. za 6.000 zł Walerianowi Podleskiemu, wojskiemu kruszwickiemu (Kc. 130 k. 421). Synowie Bogusława z pierwszej żony: Bogusław, Jan Przecław i Rafał, córka Aleksandra Cecylia Renata, w 1661 r. żona Krzysztofa Grzymułtowskiego, kasztelana, potem wojewody poznańskiego. Z drugiej żony była córka Ludwika zmarła dzieckim (Bon.; Karw.). Jan L., kanclerz wielki koronny, i Przecław L., wojewoda derpski, jako stryjowie i opiekunowie synów Bogusława, sprzedali w 1660 r. wsie Drzeczkowo, Wolikowo i Witosław za 52.000 zł Bogusławowi Schlichtingowi, synowi Eliasza, który to Eliasz jednocześnie skawitował młodych Leszczyńskich z sumy 45.000 zł (Ws.59 k. 791; 208 k. 503v). Była to transakcja do pewnego stopnia pozorowana, bo Eliasz, właściwy nabywa tej wsi (zapewne za długi zaciągnięte przez zmarłego BogusławaL.), oskarżony o arianizm, musiał emigrować i zgodził się, by spisać akt rezygnacji na rzecz syna, człowieka "niedoskonałego rozsądku" i "nierozgarniętego", z tym jednak warunkiem, iż będzie on powodował się zdaniem obu starych Leszczyńskich, a gdyby ojcu udało się za protekcją "ludzi wielkich" wrócić, syn odda mu owe dobra (P. 196 k. 772v) Obaj opiekunowie Służewiec, Milanów i inne wsie podwarszawskie sprzedali 1661 r. za 100.000 zł Janowi Komorowskiemu, staroście jasienickiemu (Karw.). T. r. wyderkowali Wojciechowi Mycielskiemu za 40.000 zł wsie nieletnich: Tarchały Gorzyczki, Topolę Wielką i Małą oraz Rudę Bledzianowską należącą do Przygodzic, a to celem wyposażenia Aleksadnry zamężnej Grzymułtowskiej (P. 1072 IV k. 279). Wieś Trzebinię sprzedali t. r. za 6.500 zł Janowi Przybyszewskiemu (Ws. 208 k. 117).
a) Bogusław Andrzej, syn Bogusława, podkanclerzego koronnego, i Dönhoffówny, kanonik krakowski i proboszcz płocki 1660 r. (Ws. 208 k. 503v), kanclerz królowej i opat czerwiński 1670 r. (Bon.; Ws. 208 k. 348v), sekretarz królewski 1681 r. (Ws. 73 k. 558v; P. 1110 X k. 32v) biskup nominat łucki i brzeski 1688 r. (P. 1115 VII k. 80), biskup nominat płocki 1691 r., umarł t. r. (Bon.). W imieniu własnym i brata Rafała Wyciążkowo w p. kośc. sprzedał 1673 r. za 19.400 tł Samuelowi Schlichtingowi (R. Kal. 15 k. 288), zaś w r. 1684 wsie Wilkowo, Smyczyna Wielka i Mała w p. kośc. za 93.000 zł Andrzejowi Mieszkowskiemu, podsędkowi ziemskiemu poznańskiemu (P. 1107 VI k. 8). Wciąż w imieniu własnym i tego brata kupił 1684 r. od Krzysztofa Aleksandra Sieniuty, mąża Teresy Opalińskiej, miasta Kobylin i Zduny, wsie Borownica, Pyrzyce, Baszków i Sieniuty (Karw.), a 1688 r. od małżonków Andrzeja Kołaczkowskiego i Jadwigi z Masłowskich za 64.000 zł części miasta Jutrosina i wsie: Siedlec (dziś Sielec), Rogożewo i Zmysłowo (P. 1115 II k. 23; 1430 k. 44v). Umarł 8 IX 1691 r. (LM Kobylin). Do końca życia był niepodzielony z bratem Rafałem, który brał po nim spadek.
b) Jan Przecław, syn Bogusława, podkanclerza koronnego, i Dönhoffówny, starosta warszawski, dziedzic Leszna, umarł bezżennie 19 V 1668 r. (Bon.), pochowany w Warszawie w kościele Św. Trójcy (Niesiecki).
c) Rafał, syn Bogusława, podkanclerza koronnego, i Dönhoffówny ur. 1650 r., podstoli koronny 1676 r., stolnik koronny 3 X 1677 r., krajczy koronny 1678 r., chorąży wielki koronny 24 III 1683 r. (Ws. 149 k. 98), wojewoda kaliski 1685 r., był nim już 1 XI (LB Śmigiel), wojewoda poznański 1687 r., wojewoda łęczycki i starosta generalny wielkopolski 30 I 1692 r., wjazdu na "generalstwo" dokonał 28 IV t. r. (Łukaszewicz, Obraz II, s. 350), podskarbi wielki koronny 9 V 1702 r. Trzymał starostwa wschowskie mocą cesji stryja Przecława 9 IV 16700 r. (Ws. 69 k. 484v), a przysiągł na urząd starościański 12 I 1671 r. (ib. k. 487; Estr. XXI, s. 288). Za konsensem królewskim z 24 III 1688 r. cedował to starostwo Hieronimowi Ponińskiemu, cześnikowi wschowskiemu (Ws. 76 k. 132). Był też starostą mościckim 1678 r. (Ws. 73 k. 202v), odolanowskim 1692 r., dubieńskim 1698 r., i nadworskim. Prawo wspólnoty na starostwo nadworne dla żony otrzymał 4 XI 1700 r. (Kośc. 142 s. 439). Miał też i starostwo korsuńskie. Niepodzielony z bratem Bogusławem, brał potem cały po nim spadek i był w ten sposób jedynym spadkobiercom majątku ojcowskiego. Po objęciu starostwa wschowskiego jeszcze czas jakiś przebywał za granicami kraju w Brukseli 7 I 1672 r. wystawiał pleniotencję Melchiorowi Gurowskiemu i kwitował z dzierżawy starosta wschowskiego Władysława Franciszka Chełkowskiego (P. 681 k. 631v). Dokonaną już wcześniej przez brata Bogusława w imieniu ich obu sprzedaż Wyciążkowa na rzecz Samuela Schlichtinga, rotmistrza J. Kr. Mci, ponowił w 1675 t. potem jeszcze raz w 1677 r. (Ws. 208 k. 396, 420v). Połowę Bronikowa w p. kośc. sprzedał 1676 r. za 14.000 zł Franciszkowi Zbyszewskiemu (P. 1427 k. 1064). W imieniu własnym i brata mianował 1676 r.plenipotentem i adminostratorem dóbr leszczyńskich Hieronima Ponińskiego, cześnika wschowskiego (P. 1094 k. 369). Ze spadku po Samuelu L. jedną część dóbr baranowskich i czartoryskich, bardzo obdłużonych, wspólnie z bratem Bogusławem sprzedali 1677 r. za 70.000 zł ks. Dymitrowi Wiśniowieckiemu, wojewodzie bełskiemu, drugą zaś część w 1689 r. za 73.000 zł Józefowi Lubomirskiemu, koniuszemu koronnemu. Dobra beresteckie, otrzymane od Andrzeja L., starosty dubieńskiego, obej ci bracia sprzedali 1681 r. za 340.000 zł Tomaszowi Karczewskiemu oboźnemu koronnemu, chorążemu lwowskiemu (Karw.). Rafał od Gaspardy Andrault de Buy, wdowy po Franciszku Ciświckim, kasztelanie międzyrzeckim, jej syna ks. Jana i jej wnuków po synu Ludwiku kupił 1682 r. za 13.000 zł wieś Broszczewo (dziś Bruszczewo) w p. kośc. (P. 1104 k. 222). T. r. od Barbary Krzyckiej, żony Jerzego Nostitz Drzewickiego, kupił za 20.000 zł części Przybyszewa Dolnego (Ws. 208 k. 463). W dopełnieniu transakcji zawartej przez obu braci w 1684 r., wsi Wilkowo oraz Smyczyna Wielka i Mała w p. kośc. sprzedał 1685 r. za 93.000 zł Andrzejowi Mieszkowskiemu (P. 1109 I k. 4v). W imieniu swiom i brata wieś Gołanice z łąką w Przybyszewie oraz wsie Jezierzyce, Niechłód, Zbarzewo i część folwarku w Piotrowicach w ziemi wsch. sprzedał 1689 r. za 223.000 zł Piotrowi Żychlińskiemu, podkomorzemu kaliskiemu (P. 1117 IV k. 8), którą to transakcję brat Bogusław, biskup łucki potwierdził w 1690 r. (Ws. 152 k. 343v). Od braci ks. Jana i Adama Pawłowskich kupił t. r. za 66.3000 zł ich części we wsiach Przybyszewo i Ogrody Nowe w ziemi wschowskiej (ib. k. 65v). T. r. w imieniu własnym i brata sprzedał za 65.000 zł Stanisłaowi Walknowskiemu, wojskiemu wieluńskiemu Stargród i Dzierżanów oraz młyn w folwarku Lipowiec w p. pyzdr. (P. 1117 VIII k. 7; PY. 156 s. 10). Od Melchiora Gurowskiego, kasztelana międzyrzeckiego, kupił 1693 r. za 304.000 zł wsie Kromolice, Gościejew, Mokronos w p. pyzdr., z wyłączeniem kilkunastu kmieci (Ws. 208 k. 530). Za konsensem królewskim z 18 I 1694 r. oboje z żoną scedowali t. r. wieś Garbatkę Kazimierzowi Ligęzie Minorowi, cześnikowi ciechanowskiemu (P. 1127 II k. 12v). Od Wojciecha Bojanowskiego kupił Rafał t. r. za 200.000 zł Mroczewo, Pomykowo, Tworzyjanice, Tworzyjanki w p. kośc. (ib. k. 21v). Dobra goślińskie, to jest Goślinę, Goślinkę, Przebędowo, Boduszewo, Kołatkę, Kołatę, Rakownię, Pławno, Folusz Piłę z myłnem papiernią, młyny Przebędowski i Gośliński w p. pyzdr. t. r. sprzedał za 190.000 zł Katarzynie Przyjemskiej, wdowie po Piotrze Opalińskim, wojewodzie łęczyckim, obecnie 2-o v. żonie Władysława Przyjemskiego, starosty międzyrzeckiego (ib. X k. 84). Dokonał w grodzie chełmskim 30 VII 1694 r. przez swego plenipotenta Andrzeja Wyrzykowskiego, regenta grodzkiego kaliskiego, donacji na rzecz Ludwika Konstantego Pacieja, podkomorzego brzeskiego, dóbr miasta Włodawa z zamkiem i przylegającą do zamku kamienicą, oraz wsi: Szuszno, Szuminko, Komorówka, Suchawa, Połob, Karolówka Folwark i inna Karolówka, wsi Wyryki, Wola Wyrykowska, Krasówka, Kaplinozy Folwark i inne Kaplinozy Wieś, Lubień, Żuków w p. brzeskim litewskim, dalej wsi Ołominka z folwarkiem Luta, miasta Orchów i wsi Orchówek Zaborny oraz części wsi Zdzarka w p. chełmskim (ib. XIV k. 72, 76). Od Przecława, Wojciecha, Mikołaja, Stefana, Jana, Dobrogosta i Rafała braci Bronikowskich kupił 1695 r. wieś Granówko w p. kośc. (P. 1130 XI k. 3v; 1136 II k. 47v; Kośc. 307 k. 657v). Od Teresy Gosiejewskiej, żony Józefa Słuszki, hetmana polnego litewskiego, nabył t. r. wspólnie z żoną za 302.400 zł miasto Koźmin z Obrą, miasto Borek i wsie Siedmiorogowo i Cielmice (Karw.). Miasta Kobylin, Zduny Polskie i Zduny Niemieckie oraz wsie: Długołęka, Rogożewo, Bestwin z folwarkami, Rębiechów, Sielec, Baszków z przyległościami, Ruda, Sieniutów, Borownica oraz młyny: Lelów, Trzaska, Bartoszek, Roch, Dziewiąty dał 1696 r. synowi Stanisławowi (P. 1131 I k. 87), a żona skasowała tam swoje dożywocie (Ws. 77 I k. 52). T. r. wedle zobowiązania danego sobie 1693 r. przez Wojciecha Rydzyńskiego, kupił od niego za 37.500 zł jego część w mieście Rydzyna i wsi Kłoda i Tarnowo (P. 1131 II k. 84). Miasto Jutrosin i wsie: Szymonki, Pawłowo, Zmysłowo i części w Sielcu i Rogożewie w p. pyzdr. sprzedał 1701 r. za 320.000 zł Janowi Leonardowi Ebertzowi (Ws. 77 IV k. 8; 208 k. 2). Przybyszewo i Ogrody w p. kośc. sprzedał t. r. za 125.000 zł Stanisławowi Żórawskiemu (P. 1140 II k. 91). Kromolice, Gościejew i Mokronos w p. pyzdr sprzedał t. r. za 300.000 zł Stefanowi Domiechowskiemu (P. 1140 II k. 33). Granówko w p. kośc. sprzedał 1702 r. za 30.000 zł Stanisławowi Umińskiemu, łowczemu wschowskiemu (Kośc. 143 s. 190). Umarł w Oleśnicy na Śląsku 31 I 1703 r. (LM Rydzyna; LM Radomicko) i pochowany został w Lesznie. Żoną Rafała była Anna Jabłonowska, córka Stanisława Jana, kasztelana krakowskiego i hetmana wielkiego koronnego, i Marianny Kazanowskiej, ur. 1660 r. przed 29 VIII, zmarła w Chambord 29 VIII 1727 r. Poślubił ją w Krakowie 15 II 1676 r. (Załuski, Epistolae I, s. 680). W 1690 r. oprawę daną sobie przez męża na Gołanicach, Jeziorzycach, Niechłodzie, Zbarzewie i folwarku w Piotrowicach scedowała Piotrowi Żychlińskiemu, podkomorzemu kaliskiemu (Kośc. 307 k. 264). Za konsensem królewskim z 3 IV 1703 r. scedowała 5 V t. r. starostwo nadworskie synowi Stanisławowi (Ws. 77 V k. 8v). Za innym konsensem z tejże daty cedowała mu też wtedy starostwo odolanowskie oraz położoną w powiecie zakroczymskim wieś Kazuń (ib. k. 10).
Stanisław, syn Rafała, poskarbiego koronnego, i Jabłonowskiej, ur. 20 X 1677 r. we Lwowie, podczaszy koronny 1697 r., wojewoda poznański 1699 r., starosta odolanowski, dubieński, nowodworski i mościcki, obrany królem polskim 19 VII 1704 r., koronowany w Waszawie 4 X 1705 r., abdykował 1714 r., obrany królem ponownie 11 IX 1733, zrzekł się korony 26 I 1736, zostając dożywotnim księciem Lotaryngii i Barii. Jak widzieliśmy wyżej, otrzymał od ojca w 1696 r. donację dóbr kobylińskich. W 1698 r. od Karola Rydzyńskiego kupił za 62.260 zł Czeluścin i pustkę Pasierbice w p. pyzdr. (P. 1135 X k. 71v). Części wsi Rogażewo i Sielec, należące dawniej do dóbr baszkowskich, sprzedał 1701 r. za 30.000 zł Janowi Leonardowi Ebertz (Ws. 77 IV k. 9; 208 k. 5). Nabywszy w 1701 r. od Tomasza Działyńskiego krajczego koronnego i podskarbiego ziem pruskich, spadkobiercy Franciszka Sędziwoja Czarnkowskiego, kasztelana poznańskiego, dobra czarnkowskie, t. r. owe dobra, to jest miasto Czarnków i wsie: Dębe, Golcz (dziś Gulcz), Białężyn, Huta, folwark Przybchówko, Radom, Brzeźno, Cieszkowo, Goraj, Krucz, Sarbia, Humer, Nowaieś, folwark Huta, Radosiewie (dziś Radoszew), Siedliska, Ronowo (dziś Runowo), Jędrzejewo, Trzcianka, Wołowelasy, Malinarskie (?), Rychlik, Stradom, Biała, Łomnica, folwark Frącek, Walkowice, połowę miasta Człopa i wsi: Krompolt (?), Bukwałd, Załom, Gołcza (?), Bród, Pawłów, Parchowo, Komorze, Ruda, Chwałowo, Raszewy w powiatach wałeckim, kaliskim i pyzdrskim dał wieczyście Adamowi Naramowskiemu, kasztelanowi śremskiemu (P. 1140 II k. 23). Zalesie w p. pyzdr. sprzedał też wtedy za sumę 55.000 zł Stanisłaowi Walknowskiemu, wojskiemu wieluńskiemu (ib. k. 26v). W 1736 r. wspólnie ze swą żoną mianował plenipotenta dla windykowania pałcu w Warszawie wraz z jurydyką Leszno, dóbr Leszczyn na Ukrainie, prawa do sum na dobrach starostw nadworskiego i odolanowskiego oraz na dzierżawach: Kazuń w ziemi warszawskiej, Dubienka w wojew. bełskim, wreszcie dlla dochodzenia praw spadkowych do rozmaitych dóbr, a przede wszystkim do Miejskiej Górki po śmierci Breziny, wojewodziny poznańskiej, ciotki Katarzyny z Opalińskich Leszczyńskie (Ws. 85 k. 114v). Dnia 19 VII 1738 r. Kazimierz Dąmbski, chorąży nadworny koronny, plenipotent obojga Leszczyńskich, spisał w Lesznie z Aleksandrem Józefem hr,. Sułkowskim, łowczym W. Ks. Litewskiego, akt sprzedaży następujących dóbr dziedzicznych "Najjaśniejszego Stanisława": 1. Hrabstwo Leszczyńskie, to jest miasto Leszno i Zaborowo, wsie Grunowo i Leszczynko w p. kośc., Strzyżewice i Lasocice w ziemi wsch. 2. Miasto Rydzyna z pałacem i wsiami: Kłoda, Tarnowo, Moraczewo, Pomykowo, Tworzyjanki, Tworzyjanice, Dąbcze w p. kośc. 3. Miasto Zduny i wsie: Pyżyce, Borownica, Chachalnia, Ujazd oraz młyny: Piaski, Sziony (?), Kabany i Bartkowski w p. pyzdr. 5. Miasto Śmigiel i wsie: Koszanowo, Nowaieś, Bruszczewo, Glińsko w p. kośc. 6. Miasto Kobylin i wsie: Rębiechów, Długołęga, młyny: Bartoszek i Rzymachów w p. pyzdr. Akt sprzedaży obejmował też następujące dobra "Najajśniejszej Katarzyny z Opalińskich": 1. Wsie: Włoszakowice, Bukowiec, Ujazd, Machcin, Dłużyna, Grotniki, Dominice, Miastko, Koło z młynem foluszem w p. kośc. 2. Wsie: Wijewo, Brenno, Śmieszkowo, Potrzebowo, Zaborowo w ziemi wschowskiej. 3. Miasto Miejska górka z folwarkiem Mała Górka i wsiami: Niemarzyn, Sobiałkowo, Roszkowo, Rzyczkowo w p. kośc. Cena powyższych dóbr: 4.460.000 zł (Ws. 87 k. 23). Ten sam Sułkowski kontraktem z 30 VII 1738 r. nabył od małżonków Leszczyńskich przedmieście warszawskie zwane Leszno Nowe z murowanym pałacem oraz majętności: Leszczyn, Łuka, Starosiele i Piaski w p. żytomierskim (ib. k. 57). Stanisław po śmierci żony sprzedał hr. Brühlowi za 420.000 liwrów stanowiące jego własność dobra sierakowskie (Bon.). Umarł 23 II 1766 r. w Luneville. Ożenił się w początkach maja 1698 r. w Krakowie z Katarzyną Opalińską, córką Jana Karola, kasztelana poznańskiego, i Zofii Anny Czarnkowskiej, ur. w Poznaniu 3 IX 1680 r. Wzajemne dożywocie spisywał z nią 1696 r. (P. 1131 k. 89; I Kal. 152 s. 164). Wniosła mężowi między innymi klucz włoszkowski, który on zastawił 1697 r. za sumę 75.000 zł Katarzynie Bobrownickiej, wdowie po Piotrze Żychlińskim, podkomorzym kaliskim (Ws. 77 II k. 34). Leszczyńska sprzedała za 200.000 zł Michałowi Raczyńskiemu, podsędkowi ziemskiemu poznańskiemu, dobra: Wojnowice, Szewce, Łagwy i połowę Kozłowa w p. kośc. (P. 1135 X k. 67). Aleksadrowi Andrzejowi Radomickiemu, staroście osieckiemu, sprzedała 1699 r. za 276.000 zł dobra: Lgiń, Hetmanice, Nowaieś, Łysiny, Tylewice i Puterklucz w ziemi wschow. (P. 1137 VII k. 26). Umarła 19 III 1747 r. w Luneville. Z córek Stanisława i Katarzyny z Opalińskich, starsza Anna zmarła w osiemnastyn roku życia (Bon.), młodsza Maria, ur. 23 VI 1703 r. we Wrocławiu, zmarła 24 VI 1768 r. w Wersalu, zaślubiła w Fontainbleau 5 IX 1725 r. Ludwika XV, króla Francji. Swoją wieś Sołacz koło Poznania z młynem Niestachowskim darowała 1749 r. Zofii z Czarnkowskich Radzewskiej, podkomorzynie poznańskiej (Karw.).
(2) Jan, syn Andrzeja, wojewdy brzeskiego, i Opalińskiej, dworzanin królewski 1629 r., kasztelan śremski 1644 r., kasztelan gnieźnieński 1644 r., marszałek dworu królowej 1649 r. (G. 82 k. 135), wojewoda łęczycki 1653 r., wojewoda poznański 1656 r., podkanclerzy koronny i starosta generalny wilekopolski 1659 r., kanclerz wielki koronny w l. 1666-1677, wojewoda krakowski 1678 r. Miał straostwo powidzkie, na którego nabycie od Koźmińskiego dostał konsens 1633 r., zaś w r. 1637 pozwolono mu scedować je Pogorzelskiemu (MK 180 k. 231; 182 k. 204). Starosta malborski w lutym 1649 r., oddał to starostwo 25 I 1672 r. Franciszkowi Janowi Bielińskiemu (Czaplewski). Starostą dolińskim był 1650 r. (Ws. 208 k. 83), kościerzyńskim nazwany 12 X 1657 r. (P. 182a k. 100), ale wiadomo skądinąd, że starostwo kościerzyńskie trzymał w l. 1655-1683 Gerhard Dönhoff (Czaplewski). Starosta korsuński 1659 r., oddał to starostwo 1667 r. Samuelowi L. Wspólnie z bratem Przecławem, a w imieniu także brata ks. Wacława, w dopełnieniu zobowiązań danych przez stryja i opiekuna podkanclerza Wacława i brata Rafała, wojewodę besłskiego, sprzedali 1623 r. miasto Staw i wsie: Krowica Pańska, Cieszykowo, Kościany, Mroczki Pańskie, Sobiesęki, Stolc (?) i Golinczewka (?) za 60.000 zł Hieronimowi Rozdrażewskiemu (P. 1414 k. 558). T. r. dokonał działu z braćmi, a wspólnie z bratem Przecławem otrzymał od księcia Aleksandra Oktawiana Prońskiego Gołanice w ziemi wschowskiej (MK 170 k. 562-572). Wraz z braćmi Przecławem i Wacławem kupił 1624 r. od Jana Wilkowskiego części wsi Wilkowo Niemickie i Przybyszewo w p. wschow., Nowa i Srara Smyszyna i Błutkowo w p. kośc. za 71.000 zł (Ws. 206 k. 72v). Wszyscy trzej bracia występowali 1625 r. jako współspadkobiercy Jerzego hr. z Ostroroga, starosty międzyrzeckiego (P. 153 k. 40v). Jan części Przybyszewa sprzedał 1626 r. za 21.000 zł Kasprowi Schlichtingowi (Ws. 206 k. 188). Swoje części w Wilkowie Niemieckim oraz całe wsie Stara i Nowa Smyczyna jak również części Błutkowa, dobra przypadające mu z działów braterskich, sprzedał 1628 r. za 60.000 zł bratu Przecławowi (ib. k. 310), ale w 1632 r. odkupił je za 64.000 zł (P. 1417 k. 672). Wedle zobowiązania danego przez brata Przecława sprzedał 1628 r. Janowi Opalińskiemu, wojewodzie poznańskiemu, za 16.666 zł swoją część ze spadku po Ostrorogach w mieście Lwówku i wsiach przyległych: Pakosławiu, Kuninie, Grońsku, Grudnej, Komorowie, Zębowie, Bolewicach, Tomyślu, Witomyślu, Hamrze, Sętopie, róży, Chmielince, Jabłonce, Sierczu, Rybojadach, Starymfolwarku, Hamrze folwarku, Mościejewie z folwarkami i młynami w p. pozn. (ib. k. 306v). Od Jana Manieckiego kupił 1629 r. za 19.000 zł części Zbarzewa w p. wsch. (P. 1416 k. 472). Od Jana Szczuckiego kupił 1639 r. za 9.000 zł części w Wilkowie Niemieckim, przylegające do Morkowa (P. 1419 k. 1139). Poddanego ze swej wsi Niechłodu w p. wsch. dał 1649 r. bratu Przecławowi (G. 82 k. 135). Od żony swe kupił 1650 r. za 150.000 zł miasto Murowaną Goślinę i wsie: Kołata, Przebędowo, Rakownia, Goślinka o Boduszewo (Ws. 208 k. 83) i skwitował ją ze wszystkich długów (Ws. 56 k. 50v). Od Stanisława Wilkowskiego kupił 1651 r. za 2.000 zł dwa puste łany kmiece w Wilkowie Niemieckim (Ws. 208 k. 96). W 1654 r. dostał dla siebie i dla swej żony dożywocie dóbr Kaski w p. sochacz. (MK 196 k. 39). W 1655 r. z posiadanych w Rybowie pięciu łanów osiadłych, w Konarach pięciu osiadłych a dwóch pustych, w Grabowie sześciu osiadłych, w Strzelcach dwóch osiadłych, w Słonkach sześciu osiadłych, razem 25 łanów osiadłych wystawił dwóch żołnierzy (Kc. 130 k. 183v). Swoją część w kamienicy Świdwów Szamotulskich przy ulicy Żydowskiej w Poznaniu ustąpił karmelitom poznańskim (Łukaszewicz). Od Jerzego i Jana, braci Wilkowskich kupił 1667 r. za 800 zł opuszczone pole w Wilkowie Niemieckim, przylegające do swego folwarku (Ws. 208 k. 247). Umarł w Krakowie w sierpniu 1678 r. (B. Uniw. Warsz. 44). Ożenił się z Cecylią z Konar Kołaczkowską, córką Mikołaja, kasztelana krzywińskiego, starosty pilskiego i ujskiego, zrodzoną z Anny Potulickiej. W r. 1633 na częściach Wilkowa i na całych wsiach Gołanice i Zbarzewo w p. wsch. oraz Wielka i Mała Smyczyna w p. kośc., przypadjących mu w dziale z braćmi, oprawił jej posag 60.000 zł (P. 1417 k. 881v). Spisał z nią wzajemne dożywocie 1635 r. (G. 337 k. 567). Cecylia t. r. dokonała działów ze swą siostrą Konstancją, żoną Stefana Grudzińskiego, wojewodzica rawskiego, starosty ujskiego i pilskiego, mocą których otrzymała miasto Murowaną Goślinę i przyległe wsi: Przebędowo, Boduszewo, Goślinka, Rakownia, Pławno, oraz wsie: Kołata, Nowieś, Słomowo i pustka Szczytno w p. pozn., Strzelce, Słonki, Mirowo i Kłos w p. kcyńskim, oraz kamienicę na ryku w Poznaniu (P. 1418 k. 547v). Słomowo i pustkę Szczytno sprzedała 1640 r. za 18.000 zł Wojciechowi Kwileckiemu (P. 1420 k. 267). Od Piotra z Chodzieży Potulickiego, kasztelanica santockiego, kupiła 1648 r. za 400.000 zł miasto Chodzież i wsie: Ostrówek, Stróżewo, Studzieniec, Milcz, Ciszewo, Nietąszkowo (dziś Nietuszkowo), części w Kamionce, oraz Rybowo, Grabowo i Konary w p. kcyń. (P. 1423 k. 500v). Jako siostrzenica Potulickich Piotra i zmarłego Jana, skwitowała 1652 r. siostrę Grudzińską (kośc. 302 k. 606). Skasowała 1676 r. dożywocie na wsiach królewskich: Kaski, Jaktorów, Baranów i Olędry w starostwie sochaczewskim, w myśl zapisu danego przez jej męża oraz przez nią samą Andrzejowi Morsztynowi, podskarbiemu wielkiemu koronnemu, i żonie jego Katarzynie Gordonównie (P. 1094 k. 166v). Przeżyła męża i w 1678 r., jako wdowa, została wprowadzona w posiadanie pałacu w Lesznie Nowym (Bon.). Jan i Cecylia byli bezdzietni
(3) Przecław Paweł, syn Andrzeja, wojewody brzeskiego, i Opalińskiej, brat bliźni Wacława, ur. 15 VIII 1605 r. (Korytkowski, Arcybiskupi IV, s. 85). Rotmistrz królewski 1635 r. (P. 1418 k. 259v), kasztelan nakielski 1642 r., kasztelan śremski 23 VIII 1644 r., wojewoda derpski 6 VIII 1658 r., starosta kcyński od 1 VIII 1643 r (MK 188 k. 53v,54), starosta wschowski 1666r. (Ws. 68 k. 1,2), za konsensem królewskim z 10 X 1669 r. cedował to starostwo 9 IV 1670 r. Rafałowi L-mu (Ws. 68 k. 484v). Przeprowadził działy z braćmi 1623 r. (MK 170 k. 562-572_. Należał do współspadkobierców Jerzego hr. z Ostroroga, starosty międzyrzeckiego 1625 r. (P. 153 k. 40v). Folwark Zaborowo w p. wsch. oraz pole w Wyciążkowie w p. kośc. sprzedał 1628 r. za 6.000 zł bratu Rafałowi, wojewodzie bełskiemu (P. 1416 k. 74). Od brata Jana kupił 1628 r. za 60.000 zł części Wilkowa Niemieckiego w p. wsch. i całe wsie Stara i Nowa Smyczyna oraz części pustek Błutkowo w p. kośc. (Ws. 206 k. 310), ale odprzedał mu te dobra z powrotem w 1632 r. za 64.000 zł (P. 1417 k. 672). Dopełniając zobowiązania danego za siebie i swych braci Janowi Opalińskiemu, wtedy wojewodzie kaliskiemu, teraz poznańskiemu, sprzedał mu w 1633 r. za 90.000 zł dobra spadkowe po Jerzym hr. z Ostroroga, staroście międzyrzeckim, to jest miasta Lwówek i Trzciel wraz z częściami wsi przylegjących do Lwówka: Wójtostwo i Stolnikostwo, a do Trzciela: Pakosław, Kunino, Grońsko, Grudna, Komorów, Zębowo, Bolewice, Tomyśl, Witomyśl, Hamer, Sątop, Róża, Chmielinka, Jabłonka, Siercz, Rybojady, Stary Folwark, Hamer, Mościejewo, trzy młyny: Górny, Pośredni i Nadolny (P. 1417 k. 973). Od Anny z Orla, wdowy po Wacławie Rozdrażewskim a swojej przyszłej żonie, kupił 1634 r. za 80.000 zł części miasta Śmigla i wsi Koszanowo oraz całe wsie Wielkie i Małe Glińsko oraz Nowawieś w p. kośc. (Ws. 207 k. 20v). Inne części w Śmiglu oraz na połowach Koszanowa i Trzebidzy kupił w 1635 r. za 28.000 zł od Władysława Rozdrażewskiego, syna Wacława (P. 1418 k. 268v). Wyciążkowo w p. kośc. sprzedał 1634 r. za 24.000 zł bratu Rafałowi, wojewodzie bełskiemu (Ws. 207 k. 18v). Wsie Drzeczkowo, Wolikowo i pustka Piegzino sprzedał 1637 r. za 43.000 zł swemu bratankowi Bogusławowi (P. 1419 k. 120). Otrzymał od dominikanek z ulicy Wrocławskiej w Poznaniu w 1640 r. cesję spadku po sławetnym Thymie, mieszczanie śmigielskim, dziadku macierzystym Ewy, córki sław Mikołaja Bona, mieszcznina ze Śmigla (P. 1420 k. 52). Od Mikołaja Proskiego kupił 1641 r. za 17.500 zł wieś Luciny i pustkę Luchocza, część wsi Niezamyśl i jezioro Łekinko na gruncie wsi Małe Jeziora w p. pyzdrkim (P. 1421 k. 202). Luciny, Kaleje i części w Niezamyślu sprzedał 1645 r. za 42.000 zł Wacławowi Manieckiemu, podkomorzemu poznańskiemu (P. 1422 k. 116). Od Jana Schlichtigna, sędziego ziemskiego wschowskiego, kupił 1646 r. za 30.000 zł części wsi Gorczyna w p. wsch. (Ws. 207 k. 244v). Od Władysława i Kazimierza, braci Bronikowskich, kupił 1649 r. za 16.000 zł części wsi Bronikowo (P. 1424 k. 112v), zaś od Marcina i Jana, braci Bronikowskich w r. 1660 ich części w tejże wsi za takąż sumę (Ws. 208 k. 477). Dobra Śmihielskie 1652 r. rezygnował bratankowi Bogusławowi za spłatę 67.000 zł długów, zachowując sobie jednak dożywotnie ich posiadanie (Karw.). Po śmierci bratanka Bogusława, podkanclerza koronnego, wraz z bratem Janem opiekował się jego dziećmi (Ws. 208 k. 503v, 791; P. 1072 IV k. 279; 1425 k. 328; 1861 k. 29). Wypełniając polecenie brata Jana, sprzedał 1667 r. Kazimierzowi Krasińskiemu, podskarbiemu koronnemu, za 50.000 zł wieś Gościeradów i części Wozniczyzny w p. urzędowskim (Ws. 208 k. 235v). Przywrócił katolikom kościół w Drzeczkowie 1666 r., fundował 5 IV 1669 r. kościół w Śmiglu (Nowacki, Dzieje Archidiec. Pozn. II, s. 561, 635). Pierwszą żoną Przecława była Anna Mielżyńska, córka Mikołaja, kasztelana biechowskiego, której w 1627 r. oprawił 15.000 zł posagu na Drzeczkowie i Wolikowie oraz na sumie 30.000 zł zapisanej przez brata Rafała, wojewodę bełskiego (P. 1415 k. 929). W 1628 r. tę sumę posagową oprawił na trzech wsiach, Drzeczkowie, Wolikowie i Wyciążkowie (P. 1416 k. 72v). Po śmierci Anny ojciec jej, teraz już kasztelan gnieźnieński, pozwał 1634 r. swego zięcia o zwrot 15.000 zł jej posagu (Py. 146 s. 212). T. r. Przecław był już mężem drugiej żony, Anny Orzelskiej, wdowy po Wacławie Rozdrażewskim (Kośc. 297 k. 95; Ws. 47 k. 244v). Anna z Orzelskich urodzona ok. 1584 r., umarła w Śmiglu 13 XII 1649 r. (Kopia pobożnej pamięci). Ani z pierwszego ani z drugiego małżeństwa Przecław potomstwa nie pozostawił, miał natomiast dzieci naturalne, a mianowicie "szlachetnych" Aleksandra, Zofię i Annę Koszanowskich, dla których 1660 r. wyznaczył na opiekunów: Krzysztofa Grzymułtowskiego, kasztelana poznańskiego, Wojciecha Miaskowskiego, kasztelana santockiego, Aleksadra Przybysławskiego, pisarza grodzkiego wschowskiego, Wilhelma Rosena, generała adiutanta królewskiego, Macieja Mielżyńskiego, Beniamina Jaśniewicza i sław. Macieja Berkmana (Ws. 59 k. 872v). Skład opieki dowodzi niemałej dbałości Przecława o losy swego nieślubnego potmstwa. O tej dbałości świadczą i przyszłe losy Koszanowskich. Ich matką była niewątpliwie "Magnifica Domina" Katarzyna Koszanowska, która umarła w Śmiglu 9 VI 1693 r. (LM Śmigiel), mieszczanka śmigielska. Z córek, Zofia była 1667 r.żoną szlachcica Eustachego Kępowskiego (Ws. 68 k. 198). Po jej śmierci Kępowski został księdzem i był proboszczem kobylnickim 1688 r. (Kośc. 307 k. 128). Anna, żona także szlachcica Stanisława Gzowskiego 1675 r. (P. 1427 k. 39), wspólnie z tym mężem w l. 1679 i 1680 dzierżawiła Zbarzewo od ks. Bogusława L-go (Ws. 73 k. 558v). Syn Aleksander Karol został księdzem i 1688 r. otrzymał od Przecława L., ojca swego, dożywotnie użytkowanie wsi Bronikowo w z. wsch. (Ws. 208 k. 295). Był w 1673 r. proboszczem leszczyńskim i sekretarzem królewskim (Ws. 68 k. 722), a w r. 1675 kanonikiem poznańskim, ponadto 1676 r. kustoszem katedralnym poznańskim i w 1684 r. proboszczem wschowskim (Ws. 73 k. 901), wreszcie 1691 r. opatem przemęckim (Ws. 76 k. 291). Z okazji instalacji na kustodię poznańską 11 V 1676 r. zanotowano w aktach kapitulnych, iż dzieje się to za wstawiennictwem króla, biskupa poznańskiego Wiśniowieckiego, hetmana wielkiego koronnego ks. Dymitra Wiśniowieckiego, Stanisława Jabłonowskiego, wojewody podlaskiego Wacława L-go i kanclerza wielkiego koronnego Jana L-go. Postawiono tylko warunek, by wyjednał sobie w Rzymie dyspensę od przysięgi na szlachectwo z obojga rodziców i wystarał się o konstytucję sejmową legitymującą urodzenie (Weimann, s. 116). Tego drugiego warunku, jak się zdaje, nie dopełnił. Swoje opustoszałe grunty w Koszanowie sprzedał 1675 r. za 2.000 zł Krzysztofowi Stillerowi, kupcowi ze Szlichtinkowy (Ws. 208 k. 388). W l. 1688-1684 był plenipotentem Rafała L-go (P. 1104 k. 310v). Umarł w 1698 r., krótko przed 5 III (Śmigiel).
(4) Wacław, syn Andrzeja, wojewody brzeskiego, i Opalińskiej, brat bliźni Przecława, ur. 15 VIII 1605 r. (Korytkowski, Arcybiskupi). Kolejno: sekretarz królewski 1629 r. (P. 1416 k. 423v), sekretarz wielki koronny 1630 r., kanonik krakowski 1633 r., scholastyk, proboszcz łęczycki 1634 r. (ZTP 29 s. 29), referendarz wielki koronny i proboszcz płocki 1643 r., t. r. kanonik warszawski, biskup warmiński w 1644 r., arcybiskup gnieźnieński i prymas 1658 r., umarł 1 IV 1666 r. w Łyszkowicach, pochowany w Łowiczu. Nie był jeszcze duchownym w 1623 r., kedy w chwili dokonywania działów braterskich przebywał za granicami kraju (MK 170 k. 562-572; P. 141 k. 558). Dopełniając zobowiązania danego za niego przez brata Przecława, jako jeden ze spadkobierców Ostroroga starosty międzyrzeckiego, sprzedał 1630 r. za 90.000 zł Janowi Oplińskiemu, wojewodzie kaliskiemu, swoje części dziedziczne miast Lwówek i Trzciela oraz przyległych wsi (P. 1416 k. 1143v).
Przeglądanie 694 pozycji zakresu Laborscy - Lisieccy.
10111213[14]15161718