Przeglądanie 611 pozycji zakresu Orzelscy - Ożegowscy.
13141516[17]18192021
Orzelscy - Ożegowscy
1) Krzysztof, syn Wojciecha i Zborowskiej, wspomniany w r. 1559 (P. 900 k. 642), od matki, jak wiemy, w r. 1569 dostał wsie Łagowiec i Bukowiec. Wspólnie z bratem Marcinem w r. 1569 zapisał dług 14.000 złp siostrze Barbarze (P. 915 k. 4141), a z dokonanych wtedy z tym bratem działów dóbr będących pod dożywociem matki wziął: Jaszkowo, Gorzycko, Jasienie, Witkówki, Słonino, Sędzinko i młyn "Nadolny" w Mościejewie (P. 915 k. 424). Z przeprowdzanych w Lwówku 18 VII 1570 r. prowizorycznych, bo obowiązujących tylko na trzy lata, działów ojcowizny, wziął miasto Lwówek i połowę wsi z folwarkami: Zębowo, Grodna, Grońsko, Bolelice (dziś Bolewice), Tomyśl, Róża, Chmielinka, Kunino, Trzciel, Jabłonka, Rybojady, Siercz, Bukowiec, Łagowiec, młyny Babkówka i Sąpolna, dwa młyny we wsi Trzciel, Hamer, Kruszyna, Borowno z przyległościami (P. 917 k. 244). Wieś Mościejewo w p. pozn. w r. 1570 sprzedał wyderkafem za 1.300 zł Janowi Zakrzewskiemu, wyłączjąc młyn Nadolnik (P. 1398 k. 119v). Żył chyba jeszcze w r. 1572 (I. R. Kon. 16 k. 167v).
2. Marcin, syn Wojciecha i Zborowskiej, kasztelan kamieński w r. 1581 (P. S. B.). Uczestniczył obok matki i braci w r. 1559 w podziale spadku po stryjecznym dziadzie Stanisławie, przeprowadzanych ze stryjem Stanisławem, starostą międzyrzeckim (P 900 k. 642). Z podziału dóbr pozostających pod dożywociem matki wziął w r. 1569 Mościejewo z dwoma młynami, Kruszyno i Borowno, Baby, Gawłowo, Lgota, Wielitów (?), Łąk (?), Nowawieś, miasto Kleczew z przyległymi wsiami (P. 915 k. 424). Wedle dokonanych we Lwówku 18 VII 1570 r. działów z bratem Krzysztofem, mających obowiązywać w ciągu trzech lat, dostał: Kaszkowo, Gorzyczki, Jasienie, Słonino, Witkówki, Gołębino, Sędzinko, Głuponie, Santop, Mościejewo, Kleczew z wsiami przyległymi. Kleczew ten obaj bracia winni byli wspólnie wykupić. Mieli też wspólnie "czynić prawem" o połowę Gołębina, Borowna, Bab, Bukowca i Łagowca, nabytych przez nich wiecznością od matki (P. 917 k. 244). Sędzinko wraz z wolnym wyrębem we wsiach Głuponie i Santop w r. 1571 sprzedał wyderkafem Janowi Iłowieckiemu (P. 1398 k. 170v). Dziedziczną część wsi Baby w p. radomskim w r. 1571 dał Wacławowi Ostrołęckiemu (P. 1398 k. 229). Swoje i brata Krzysztofa części w mieście Kleczew i wsiach przyległych: Słaboszewko, Dunajec, Gogolina, Rostoka, Jabłonka, Przerowno, Jarotki oraz w pustce Jabłonka w wojew. kal. w r. 1572 zastawił za 3.000 złp Marcinowi Borzewickiemu (I. R. Kon. 16 k. 167v). Wieś Sędzinko koło Buku w p. pozn. w r. 1575 sprzedał za 10.000 złp Zofii z Tęczyna, wdowie po Stanisławie O-gu, kasztelanie międzyrzeckim (P. 1398 k. 538v). Od Barbary Pampowskiej, żony Jana Roszkowskiego, kasztelana przemęckiego, w r. 1578 uzyskał cesję sumy 4.000 zł, należącej się jej od Anny z Ostroroga Lwowskiej, wdowy po Prokopie Sieniawskim, stolniku lwowskim (P. 931 k. 673), zaś w r. 1579 od Łukasza i Piotra, braci Chraplewskich, uzyskał cesję 1.700 złp, które taż Anna winna była ich ojcu zmarłemu Janowi Chraplewskiemu (P. 932 k. 230v). Od owej Anny i syna jej Prokopa Sieniawskiego t. r. nabył Lwówek i Trzciel z przyległymi wsiami (P. 932 k. 372). Od Zofii z Tęczyna, wdowy po Stanisławie O-gu, kasztelanie międzyrzeckim, t. r. uzyskał cesję sumy 20.000 złp, za którą Anna Sieniawska, stolnikowa lwowska, sprzedała jej wyderkafem miasta Trzciel oraz wsie: Rybojady, Jabłona, Siercze, Hamer ze stawem, młyn Mitręga ze stawem oraz całe wsie: Lubosz, Charzewo i Chudopsice (P. 932 k. 531). Zobowiązał się w r. 1579, iż sprzeda Andrzejowi Krzyckiemu za 1.900 złp wsie Bukowiec i Łagowiec, nabyte od tej Anny (ib. k. 693), czego dopełnił w r. 1580 (P. 934 k. 272). Uzyskał w r. 1580 intromisję do dóbr: Chmielnika, Róża, Tomyśl, Witomyśl, młyn Mniszech, do wsi Bolelice i Komorowo, do miasta Lwówek oraz wsi: Lubosz, Charzewo, Chudopsice, Pakosław, do miasta Trzciel i wsi: Łagowiec, Bukowiec, Siercz, Rybojady, Jabłonka, do młynów: Hamer, Mitręga, Węgielna, dóbr kupionych za 120.000 zł od Anny Sieniawskiej i jej synów, Prokopa i Marcina (P. 934 k. 126, 156). T. r. intromitowany do części wsi Kunino, kupionej za 2.000 zł od Jana i Kaspra, braci Sędzińskich cz. Kunińskich (P. 934 k. 151). Skwitowany t. r. przez siostrę Barbarę zamężną Opalińską, kasztelanową rogozińską, z 14.000 zł długu (ib. k. 595v). Nosalewo i Orlicki w r. 1585 sprzedał wyderkafem za 2.400 złp Joachimowi Gorajskiemu (P. 1399 k. 97). Części w Bukowcu przed r. 1583 sprzedał Jerzemu Sczanieckiemu (P. 1399 k. 63). Wieś Santop z młynem zw. Węgielna w r. 1584 sprzedał wyderkafem na trzy lata za 5.000 zł Janowi Opalińskiemu, kasztelanowi rogozińskiemu (ib. k. 365v). Ustanowiony t. r. przez tegoż Opalińskiego jednym z opiekunów jego dzieci a swoich siostrzeńców (P. 942 k. 153v). Posiadane przez siebie miasto Ostroróg oraz wsie: Dobrujewo, Wieluń, Chojno, Binino, Orlicko, Nosalewo w p. pozn. w r. 1588 wydzierżawił na rok Janowi Opalińskiemu, kasztelanowi rogozińskiemu (P. 950 k. 196), ponowił zaś tę dzierżawę w r. 1589 (P. 952 k. 37v). Jednocześnie od tegoż Opalińskiego wziął w dzierżawę połowę Lwówka, folwarku, dworu, młyna słodowego tamże oraz wsie: Bolelice, Tomyśl, Santop, połowę Pakosławia, młyny: Węgielny i Mniszek, które to dobra nabył od Anny Sieniawskiej i syna jej Prokopa, Opalińskiemu zaś sprzedał je był wyderkafem (ib. k. 38v). Wieś Głuponie sprzedał wyderkafem za 3.000 złp Andrzejowi Golińskiemu, a w r. 1589 był z tej sumy skwitowany (P. 951 k. 540). Pierwszą żoną Marcina była zaślubiona przed r. 1580 Jadwiga Przerębska, żeniąc się z drugą, Gertrudą Opalińską, córką Andrzeja, marszałka wielkiego koronnego, wdową 1-o v. po Stanisławie Rydzyńskim, jeszcze przed ślubem dał w r. 1590 jej ojcu zobowiązanie oprawienia jej posagu na odziedziczonym po swym ojcu mieście Lwówku, na domu zw. Wójtostwo, na wsiach: Chmielinka, Mościejewo i młynach w Mościejewie, na wsiach: Witomyśl, Santop, Grońsko, Zębowo, na młynach wodnych Sąpolna i Boborówka, na połowie ojczystego miasta Trzciel z młynem wodnym, i wsiami: Jabłonka, Rybojady, Siercz, na połowie kuźnic i foluszów oraz na dworze w Trzcielu, nabytych od Anny Sieniawskiej i jej synów (P. 953 k. 177). Tego zobowiązania dopełnił 15 II t. r., wciąż jeszcze przed ślubem, oprawiając 7.000 złp (P. 1400 k. 474). Ta Gertruda (Gierusza) Opalińska, ur. 12 VI 1569 r., z którą ślub wziął 4 marca 1590 r., żyła z pierwszym mężem Rydzyńskim, za którego poszła w r. 1583, zaledwie półtora roku. Marcin O. umarł w r. 1590, a wdowa 3-o v. 9 VIII 1592 r. zaślubiła Jana Firleja, podskarbiego koronnego (Bibl. U. W., rkp 44). Będąc już wdową po Marcinie O-gu zawierała w r. 1590 układ z Janem O-em, podczaszym koronnym, opiekunem swego pasierba jej Jerzego, któremu wypuściła spod swej oprawy sumy na majętnosci ostroroskiej (P. 954 k. 812). Kwitowała w r. 1593 Jana Cykowskiego z kontraktu dzierżawy dóbr Lubonia, Oporowo p. kośc. (Kośc. 273 k. 253). Umarła w r. 1602. Jedyny syn Marcina i Przerębskiej Jerzy.
Jerzy, syn Marcina i Przerębskiej, pisał się hrabią z Ostroroga, lub z Ostroroga i Lwówka, starosta międzyrzecki w r. 1619 (1617?). Pozostawał w r. 1590 pod opieką Jana O-ga, podczaszego koronnego (P. 954 k. 812), i jego brata Mikołaja, który w r. 1591 zrezygnował z tej opieki na rzecz podczaszego (P.95 k. 422). Opiekun w r. 1594 kwitował macochę swego pupila jako panią oprawną na połowie Lwówka i Trzciela z przyległościami, dzierżawczynię drugiej połowy Trzciela (P. 962 k. 628). Jerzy wieś Głuponie w p. pozn. w r. 1603 sprzedał wyderkafem na sześć lat Adamowi Swinarskiemu (P. 1404 k. 1074). Części miasta Kleczew i przyległych wsi: Słaboszewko, Dunajec, Jabłonka z pustką Jabłonka, Rostoka, Gogolino, Przerowno w r. 1604 sprzedał za 7.200 złp Piotrowi Borzewickiemu, dziedzicowi miasta Kleczew (P. 1405 k. 8v). Wieś Siercz w r. 1607 sprzedał wyderkafem za 2.000 złp Kasprowi Szlichtingowi (P. 1406 k. 35v). Miasto Trzciel oraz wsie: Jabłonka, Rybojady, Siercz Stary, folwark, w p. pozn. w r. 1610 sprzedał wyderkafem za 18.000 złp małżonkom Kasprowi Strzeżmińskiemu i Annie Bieganowskiej (P. 1407 k. 156). Od Jana O-ga, wojewody poznańskiego, kupił w r. 1611 w grodzie lwowskim za 55.000 złp wsie: Wojnowice, Sędzinko, Szewce, Łagwy i część Kozłowa w p. pozn. Dobra te jeszcze t. r. sprzedał za takąż sumę Piotrowi Opalińskiemu, kasztelanicowi rogozińskiemu (ib. k. 479, 541). Użytkowanie dwóch łanów na przedmieściu Lwówka dał t. r. swemu słudze Andrzejowi Młodawskiemu (ib. k. 531). Żonie swej, Zofii z Ostroroga, córce Jana, wojewody poznańskiego, w r. 1612 oprawił posag 65.000 złp na mieście Lwówek i na wsiach: Zębowo, Komorowo, Bolelice, Grońsko, Chmielinka, Mościejewo, Witomyśl, Tomyśl, Santop, Róża, Grudna, jak też na połowach wsi Kunino i Pakosław (P. 1408 k. 9). Oboje małżonkowie spisywali t. r.wzajemne dożywocie (ib. k. 321v). Jerzy był w r. 1613 ustanowiony przez Piotra Opalińskiego, starostę śremskiego i pobiedziskiego, jednym z opiekunów jego dzieci (P. 152 k. 1022). Od Aleksandra Zborowskiego, za konsensem królewskim z 25 XII 1616 r., uzyskał w r. 1617 cesję dożywocia starostwa międzyrzeckiego, za sumę 60.000 zł, jak również cesję praw do wsi Lutole w p. pozn., nabytych od Stanisława Żółkiewskiego, wojewody kijowskiego i hetmana polnego koronnego. Ze swej strony O. zapisał Zborowskiemu dług 20.000 zł (Ws. 31 k. 94v-100v). Wyjednał potwierdzenie królewskie 25 III 1618 r. na jarmarki w poniedziałki po niedzieli "Oculi" we Lwówku (M. K. 159 k. 5v, 6). Formalny przywilej na starostwo międzyrzeckie datowany był 13 III 1619 r. (ib.163 k. 174v). Od "sław." Piotra Strebelisza, kupca żelaza, mieszczanina poznańskiego, w r. 1619 kupił plac przy ulicy Żydowskiej koło kościoła Św. Dominika i zaraz ów plac dał Adamowi Swinarskiemu, cześnikowi kaliskiemu (P. 1411 k. 337, 338). Był wlaścicielem kamienicy "Swidwińskiej" przy tejże ulicy (P. 1072 I k. 692, V k. 227, 241v). Oboje z żoną wsie: Chmielinka, Witomyśl, Tomyśl, części w Pakosławiu i Kuninie p. pozn. sprzedali w r. 1621 wyderkafem za 29.000 złp Janowi z Kolna Prusimskiemu (P. 1412 k. 1086v). Umarł Jerzy w r. 1623, a spadkobiecami całej jego fortuny byli Opalińscy, jego cioteczne rodzeństwo. Owdowiała Zofia, w r. 1626 już 2-o v. żona Piotra Czarnkowskiego, wojewodzica kaliskiego, oprawę swoją 65.000 zł posagu na mieście Lwówku i przyległych wsiach: Zębowo, Komorowo, Bolenice (Bolelice), Grońsko, Chmielinka, Mościejewo, Witomyśl, Tomyśl, Santop, Róża, Grudna, w r. 1626 cedowała Janowi Opalińskiemu, wojewodzie kaliskiemu (Ws. 206 k. 160v). Umarła w r. 1643.
2. Stanisław, syn Dobrogosta, wspólnie z braćmi starosta ostrzeszowski w r. 1511 (MRPSum. IV 9815). Wspomniany w r. 1510 jako niedzielny z braćmi (P. 863 k. 275v), współdziedzic z nimi we Lwowie (Lwówku) w r. 1517 (P. 1392 k. 128). Wraz z bratankiem Wojciechem dziedzic we Lwowie, plac w Poznaniu, w obrębie murów, na przeciwko placu, na którym do niedawna stał ich dom, który spłonął, dał w r. 1540 wieczyście Stanisławowi Myszkowskiemu, kasztelanowi międzyrzeckiemu (P. 1394 k. 416). Stryj i opiekun dzieci brata Marcina, pozwany w r. 1543 wraz z bratankami po braciach Jerzym i Marcinie, zaś obok Jana Russockiego, miecznika kaliskiego, jego żony Anny oraz synów ich, w sprawie dóbr kleczewskich przez Małgorzatę Kleczewską, żonę Marcina Sobiesierskiego (I. R. Kon. 4 k. 9, 35). Kwitował w r. 1553 Andrzeja Konarzewskiego, sędzica ziemskiego kaliskiego, z 200 zł długu zapisanego przezeń jemu i jego braciom, Jerzemu i Marcinowi (P. 894 k. 374). Chyba ten sam Stanisław (można go mylić z bratankiem tegoż imienia) części we wsi Wielkie Brody p. pozn., w r. 1556 sprzedał wyderkafem za 2.500 zł Baltazarowi, podsędkowi ziemskiemu poznańskiemu, i Janowi, braciom Strzeżmińskim (P. 897 k.849, 1396 k. 387). Stanisława Lwowskiego seniora (!) i Stanisława Lwowskiego juniora w r. 1557 pozywał Stanisław Dobrzycki (G. 36 k. 74v). Nie żył już ów Stanisław senior w r. 1559 (P. 900 k. 642). Był bezdzietny a chyba i bezżenny.
3. Marcin, syn Dobrogosta, kasztelan kowalski w r. 1536 (P. 1394 k. 25). Wspomniany w r. 1510 jako niedzielny z braćmi (P. 863 k. 275v), z nimi wspólnie tenutariusz ostrzeszowski w r. 1511 (MRPSum. IV 9815, V 8614). Od Andrzeja Trzcieńskiego w r. 1518 kupił za 18 grz. trzy łany puste we wsi Sędzino Wielkie p. pozn. (P 1392 k. 215), zaś w r. 1519 za 10 grz. sprzedał je Andrzejowi Konińskiemu (P. 1391 k. 45v). Był mężem zaślubionej przed 7 II 1528 r. Urszuli z Sierpca, córki Prokopa Sieprskiego (Sierpskiego), chorążego i starosty płockiego, i Elżbiety z Gaju (MRPSum. IV 15490), której to żonie dał 7 I 1530 r. w dożywotnie użytkowanie połowę swych dóbr i dla zrodzonych z niej dzieci ustanowił opiekunami: ją, braci swych Jerzego i Stanisława, wujów jej, Jerzego i Mikołaja z Gaju Obornickich (ib. 15637, 15638). Od Jana Gniewieńskiego w r. 1536 kupił za 4.000 zł część miasta Kleczew wraz z częściami wsi: Jabłonka, Rostoka, Dunajec, Słaboszewo, Jarotki, Przerowno w pow. kon. i gnieźn. (P. 1394 k. 65v). Nie żył już w r. 1537 (ib. k. 118). Wdowa w r. 1538 z tytułu dożywocia uzyskała intromisję do połowy mężowskich dóbr w mieście Kleczew oraz wsiach: Jabłonka, Rostoka, Gogolina, Przerowno, Dunajec, Słaboszewo, Jarotki, z których to dóbr wygnali ją brat mężowski Stanisław i bratanek Wojciech. Dekret królewski przysądził jej posesję owych dóbr (I. R. Kon. 3 k. 92). Z rąk jej i siostry jej, Elżbiety zamężnej Brudzewskiej, kasztelanowej łęczyckiej, jak również i innych posesorów, wykupione zostały dobra Biała i Maszewo (Massewo) w ziemi płockiej, Topolno i Osmolino cz. Osmólska Wola w ziemi gostynińskiej. Zapisano na tych dobrach sposobem zastawu królowej Bonie sumę 4.069 zł, co zostało potwierdzone przez króla 23 II 1545 r. (MRPSum. V 8614). "Słaba na ciele" (lanquida corpore), części rodzicielskie miast Sierpca i Bieżunia (Biezan) oraz wsi przyległych w ziemi dobrzyńskiej, jak również prawa do spadku po Grzegorzu Obornickim (wyjąwszy dwa folwarki we wsiach Bobrowo i Zdzarówka w p. siep.) dała w r. 1549 synowi Stanisławowi, gdyby zaś ten umarł bezdzietnie miały to dziedziczyć jej córki Anna zamężna Sieniawska i panna Urszula. Każdej z tych sióstr Stanisław winien był wypłacić po 5.000 zł (P. 1395 k. 460). Skwitowana przez tego syna z sum zapisanych na wsiach: Otoczna, Stanisławowo i Sędziwojewo p. gnieźn. (I. R. Kon. 6 k. 81v). Pozywała w r. 1555 (?) Stanisława Dobrzyckiego o zajęcie części jej oprawy w Stanisławowie (I. D. Z. Kal. 7 k. 696). Pozwana w r. 1557 przez Piotra Bieganowskiego o nieuiszczenie długu 100 zł (G. 36 k. 90). Sama pozywała w r. 1561 Jerzego Latalskiego, kasztelana lędzkiego (G. 262 k. 348). Części wsi Węgierki w pow. gnieźn. i pyzdr. rezygnowała wieczyście w r. 1565 córce Urszuli, wtedy już zamężnej Chodzieskiej (P. 1397 k. 425). Żyła jeszcze w r. 1572 (P. 920 k. 428v). Synowie, Stanisław, o którym niżej, Dobrogost, wspomniany w r. 1537 (P. 1394 k. 118), zapewne krótko po tym zmarły, Wojciech, wspomniany w r. 1555 (?) (I. D. Z. Kal. 7 k. 696). Z córek, Anna, w latach 1549-1564 żona Prokopa Sieniawskiego, stolnika lwowskiego, wdowa w latach 1568-1584, nie żyła już w r. 1590. Urszula, w latach 1563-1572 żona Piotra Chodzieskiego cz. Potulickiego, z czasem kasztelana przemęckiego, już nie żyła w r. 1574.
Stanisław, syn Macieja i Sierpskiej, "junior", dworzanin królewski w r. 1550 (MRPSum. V 5011), starosta międzyrzecki, 25 IV 1557 r. dostał tę królewszczyznę dożywotnio, co zostało potwierdzone 12 IX 1561 r. (ib. 7967, 9000). Wspomniany w r. 1537 (P. 1394 k. 118). Zapisał w r. 1549 siostrze Annie Sieniawskiej dług 5.000 zł, zaś siostrze pannie Urszuli dług 7.000 zł (P. 888 k. 107, 107v). Skwitowany przez szwagra Prokopa Sieniawskiego z 3.000 zł posagu oraz z sumy 872 zł, co potwierdzone 15 XII 1550 r. (MRPSum. V 5011, 5012). Pozywał stryjecznego brata Wojciecha O-ga w sprawie podziału dóbr Trzciel (P. 891 k. 85). Część placu w Poznaniu, między domami Jabłkowskiego i Sebastiana Noskowskiego, w r. 1553 dał swemu stryjecznemu bratu Wojciechowi Lwowskiemu z Ostroroga, kasztelanowi santockiemu (P. 1396 k. 61). Obaj oni, dziedzice Lwówka, w nadziei osiągnięcia ugody, w r. 1553 limitowali termin sprawy o część "Gniewiecką" miasta Kleczew (P 894 k. 356). Uzyskał 23 VII 1556 r. wieczystą donację wsi Topolna i Osmólska Wieś w ziemi gostynińskiej, teraz w pewnej sumie trzymanej od królowej Bony przez Łukasza Nagórskiego, z tym warunkiem, iż wsie te może wykupić od Nagórskiego kiedy zechce (MRPSum. V 7521). Kunino Wielkie w p. pozn. w r. 1558 sprzedał wyderkafem za 3.000 zł Maciejowi Niegolewskiemu (P. 899 k. 70, 1396 k. 552). Części miasta Kleczew i wsi Jabłonka Wielka osiadła, Jabłonka Mała pusta, Rostoka, Jarotki i Przerowno w p. kon. w r. 1559 sprzedał za 5.000 grz. Wojciechowi Przyjemskiemu (P.1396 k. 731v). Z działów przeprowadzonych z synami stryjecznego brata Wojciecha w r. 1559, po śmierci stryja Stanisława, wziął Lubosz, Charzewo, Chudopsice oraz dwa łany zwane Wolsztyńskie Ślady, należące do miasta Lwowa (Lwówka), także inne cząstki tamże, wreszcie połowę trzeciej cześci miasta Lwów (P. 900 k. 642). Wieś Komorowo p. pozn. w r. 1560 sprzedał wyderkafem za 1.000 grz. Dobiesławowi Rozbickiemu (P. 1396 k. 798v). Na wydatki oraz budowę zamku międzyrzeckiego dostał 8 IX 1561 r. zapis 6.000 zł na dobrach tej królewszczyzny (MRPSum. V 8997). T. r. zmarł nie pozostawiając potomstwa, a spadkobierczyniami Lwówka, Trzciela i innych dóbr były siostry, Anna Sieniawska (P. 905 k. 39) i Urszula Chodzieska (ib. k. 290, 346). zob. tablice 1-4.
@tablica
@tablica
@tablica
@tablica
Anna z Ostroroga, matka ks.. Andrzeja Dzierżanowskiego, opata wągrowieckiego, zmarła 4 XI 1566 r. (Nekr. Cyst. Wągrow.).
"Ur." Karol Alojzy O. zaślubił 9 IV 1820 r. "uczc." Annę Katzenelbogen, pannę 25-letnią rodem z miasta Międzyrzecza, nawróconą z luteranizmu (LC Michorzewo).
z Ostroszców (dziś Ostrożce) w pow. kcyń. Jan w r. 1469 płacił winę Barbarze i Jadwidze, siostrom z Jadownik (G. 9 k. 247). Jana Ostroszskiego z Ostroszców Stanisław ze Szczytnikm, działający w imieniu Jadwigi Krzywosądzkiej, żony Adama z Ostroszców, wzywał w r. 1475 do uiszczenia trzech grzywien (Py. 16 k. 3v). Marcin, Jan i Wojciech, bracia rodzeni, niedzielni, dziedzice w Wielkich Ostroszcach, całą wieś Mokre oraz połowę wsi Ostroszce w p. kcyń. sprzedali wyderkafem w r. 1495 za 300 grz. Wojciechowi Krotoskiemu (P. 1381 k. 61; Kc. 8 k. 73). Ów Krotoski w r. 1501 trzymał wyderkafem od Marcina i Wojciecha, dziedziców z Ostroszców, wieś Mokre w sumie 299 zł węg. (P. 859 k. 192, 1389 k. 154).
Ostrowąscy (h. Wieniawa?), z Ostrowąsa w pow. gnieźn., wsi dziś nie istniejącej. Tomasz z Ostrowąsa ok. r. 1423 miał termin z Jadwigą z Szyszyna i córką jej Klarą (G. 3 k. 31). Tomasz, Tomek O. na połowie Ostrowąsa, na całej wsi Święta i na części wsi Mirosłowice oprawił w r. 1435 posag żonie Katarzynie (P. 1378 k.185). Kwitował w r. 1437 Andrzeja niegdy z Szadka z sumy 132 i pół grzywien, należnej za połowę Jastrzębnik, sprzedaną mu przez żonę Tomasza, Katarzynę (Gr. Kal. 2 k. 32v). Wacław Kłonowski w imieniu żony swej Anny oraz sióstr jej, Elżbiety i Doroty, córek Andrzeja Ogona z Jastrzębnik, żądał w latach 1442, 1443, 1444 od Tomasza i jego żony uiszczenia się (ib. 6 k. 66, 175; I. Kal. 3 s. 58). Tomasz w r. 1444 na Piotrkowicach i połowie Półwsi oprawił żonie 400 grz. posagu (P. 1379 k. 75). Jastrzębniki t. r. sprzedał wyderkafem za 100 grz. Nawojowi (ib.). Katarzyna swą ojczystą część w tej wsi zrezygnowała w r. 1446 Annie, żonie Wacława ze Skałowa, Elżbiecie i Dorocie, córkom Andrzeja Ogona z Jastrzębnik (I. kal. 4 k. 21v). Katarzyna, żona Tomka, w latach 1447-1448 pozywała Małgorztę, żonę Mikołaja z Wrotkowa (Py. 9 k. 120v, 12 k. 188). Tomasz z Ostrowąsa, O., chyba ten sam, w r. 1461 żonie Katarzynie oprawił 200 grz. posagu (P. 1384 k. 113). Był w r. 1465 jednym z arbitrów czyniących zgodę między braćmi z Gorynina (Kon. 2 k. 83). Na części Ostrowąsa oprawił w r. 1471 żonie Katarzynie 400 grz. posagu (P. 1385 k. 123v). Dziedzic w Ostrowąsie i Piotrkowicach, jezioro Szczepy leżące przy drodze między Ślesinem i Lubomyślem, sprzedał wyderkafem za 200 grz. Janowi i Marcinowi, braciom z Wielkiego Sławoszewa, którzy w r. 1480, już po śmierci Tomasza, uzyskali tam intromisję (I. R. Kon. 10 k. 120v). Katarzyna z Jastrzębnik, wdowa po Tomaszu z Ostrowąsa, w r. 1485 scedowała Maciejowi Jastrzębskiemu 400 grz. posagu, które z jej ojcowizny w Jastrzębnikach podniósł był Tomasz O., i oprawił je na swej części w Ostrowąsie i na całych Piotrkowicach (I. R. Kon. 1 k. 157v). Bliższość do Piotrkowic po owej Katarzynie dziedziczył w r. 1500 Maciej Jastrzębski z tytułu powyższej cesji (ib. k. 299). Tomasz był niewątpliwie bezdzietny, bowiem Małgorzata, żona Sędziwoja Suszewskiego, kwitowała w r. 1494 z posagu i wiana z dóbr rodzicielskich jak też z dóbr po rodzonym wuju Tomaszu O-im, braci stryjeczno-rodzonych Jana i Mikołaja z Wiśniewa (ib. k. 239).
Jan z Ostrowąsa ręczył w r. 1477 za 300 grz. zakładu za Chebdę i Jana, braci z Góry, iż stawią się przed starostą (ib. k. 92v). Barbarze z Ostrowąsa z racji zadanych jej ran Bierwold z Półwieska i Siedlca w r. 1481 zeznał 3 grz. i w tej sumie sprzedał jej wyderkafem trzy morgi roli w Siedlcu (ib. k. 131).
Bracia rodzeni, Mikołaj i Jakusz. Mikołaj, w r. 1483 pleban i dziedzic w Ostrowąsie (G. 12 k. 26v), jeden półłanek "Rochaczewski" i drugi "Wolwarkowy" w swej części Ostrowąsa w r. 1488 sprzedał wyderkafem na trzy lata za 10 zł węg. bratankowi swemu Janowi O-mu (G. 13 k. 97v), zaś w r. 1490 zobowiązał się całą część tamże sprzedać wyderkafem za 60 grz. rodzonemu siostrzeńcowi, Marcinowi Boszkowskiemu (G. 15 k. 54). Zastawił w r.1494 swe tamtejsze części za 60 zł węg. wyderkafem Jakubowi Baranowskiemu (G. 16 k. 65v), zaś w r. 1495 łan folwarczny dał w posagu bratanicy Barbarze, wdowie po Macieju Baranowskim (ib. k. 10). Jakub, Jakusz, brat ks. Mikołaja, mąż Tomisławy z Chlebowa, po jej śmierci ksiądz, był ojcem Jana i wspomnianej wyżej Barbary Baranowskiej. Jan "Braszka" (Brzezka, Brzestka, Brzeżek) O., w r. 1486 uzyskał termin przeciwko Uniesławowi Szyszyńskiemu i jego synowi Stanisławowi (G. 22 k. 74). Dziedzic w Ostrowąsie, nie żył już w r. 1494, kiedy jego córka Wyszka (Warszka?) ojczystą część w Nadarzycach p. gnieźn., bliższość po matce, oraz tę część, którą ojciec trzymał był wyderkafem od ks. Mikołaja O-go, za 30 grz. sprzedała szwagrowi Marcinowi Bieganowskiemu (P. 1383 k. 31). Bartłomiej Nadarzycki zapisał jej wtedy na połowie części ojczystej w Nadarzycach posag 10 grz. (ib.). Inna córka tegoż Jana "Braszki", Anna, żona Marcina Bieganowskiego, pozywała ok. r. 1518 swą ciotkę Barbarę z Ostrowąsa, wdowę po Macieju z Baranowa, o to, iż z domu swego syna Jakuba Baranowskiego w Ostrowąsie przybyła do domu zmarłego ks. Mikołaja, dziedzica w Ostrowąsie i tamtejszego plebana, rodzonego stryja ojca Anny, i zabrała stamtąd rzeczy o wartości 25 grz. (G. 259 k. 92). Z kolei ta Barbara, córka zmarłego Jakusza z Ostrowąsa, dziada Anny, oświadczyła, iż ten biorąc za żonę już nie żyjącą Tomisławę, dziedziczkę w Chlebowie, wziął za nią 40 grz., miał córkę a owdowiawszy został księdzem (ib. k. 98, 99). Zob. tablicę.
@tablica
Jan O. z Kozarzewa czwartą część tej wsi w p. kon. dał w r. 1446 Andrzejowi z Małej Kłobi w zamian za sołectwo w Sławęcinie i dopłatę 80 grz. (P. 1379 k. 142v). Żył chyba jeszcze w r. 1463 (P. 1383 k. 185v).
"Szl." Jan, syn zmarłego Stanisława, sołtysa w Ostrowąsie, w r. 1479 (G. 10 k. 79), niewątpliwie do tych przypuszczalnych Wieniawitów nie należał. Wątpliwa jest też przynależność Elżbiety z Ostrowąsa (Odrowąża?), żony Pawła z Ostrowąsa, która w r. 1482 kwitowała swego rodzonego brata Jana z Grzybowa ze swych rodzicielskich dóbr w Grzybowie (G. 12 k. 4a).
Zob.: Baranowscy, Bieganowscy, Broniszowie, Wiśniewscy.
Przeglądanie 611 pozycji zakresu Orzelscy - Ożegowscy.
13141516[17]18192021
